جلسه اول: انداشه گیسی اسیدیته و عدد اسیدی فذد اػیذی ث ك ست ی ی ش یذس وؼیذ پتبػی الص ثشای خ ثی وشد اػیذ بی چشة آصاد خ د دس یه ش س غ یب چشثی ثیب ی ؿ د. فذد اػیذی بیب ش یضا پیشفت یذس یض س غ ب چشثی ب ی ثبؿذ صیشا ای اد تحت ؿشایظ بػت حض س آة ش ب یب خ د آ ضی یپبص تدضی ؿذ اػیذ بی چشة یؼش آصاد ی ؿ ذ. دس سد چشثی بیی و داسای اػیذ بی چشة آصاد ثب ص دیش و تب ؼت ذ آصاد ؿذ ای ؿ اػیذ ب اثش ؼتمی ثش عق ث ی چشثی داسد و ث آ یذس یتیه س ؼیذیتی ی ی ذ. اػیذیت سا ث ك ست دسكذ اػیذ بی چشة آصاد ثیب ی و ذ. اص آ دب و اػیذ بی چشة آصاد ؿذ حت ب اص یه ؿ یؼت ذ ث ی ؾ س یب ی ص ى ی اػیذ بی چشة یه س غ یب ص ى ی اػیذ چشة غب ت سا دس حبػجبت ؾ س ی و ذ. ثال ثشای س غ بی سیه ث س غ بس ی ص ى ی )282( اػیذ سیه )200( ثشای اوثش س غ ب چشثی بی ق ی ص ى ی اػیذ ا ئیه سا دس ؾش ی یش ذ دسكذ اػیذ بی چشة آصاد سا ثش حؼت ای اػیذ ب ثیب ی و ذ. ثشای تقیی فذد اػیذی اػیذیت اص KOHیب NaOH0.1N اػتفبد ی ؿ د. RCOOH + NaOH RCOONa + H 2 O یب RCOOH + KOH RCOOK + H 2 O ح بی سد یبص a( ح اتب خ ثی ؿذ : مذاس بػت سد یبص اص اتب )خذ 1 ( سا ت ػظ ح اػتب ذاسد یذس وؼیذ ػذی ثب ش ب یت بػت دس حض س ف فتب ئی ث ف ا قشف تیتش و یذ. مغ پبیب ی تیتشاػی ب ذ س ك ستی دائ ی دس ح اػت. b( ح ف فتب ئی : مذاس 1g اص بد ف فتب ئی سا دس 100ml اتب ح و یذ. 1Page
c( ح اػتب ذاسد یذس وؼیذ ػذی : غ ؾت ای ح ثب ت خ ث خذ )1( ت ی ؿ د. روش کار سد ؾش ) بد س غ ی یب چشثی( سا ثب ت خ ث خذ ) 1 ( ص و یذ. سد ؾش ثبیذ وب ال بی ثبؿذ. جذول )1( راهنمای توسین نمونه چزبی بزای انذاسهگیزی اسیذ چزب آساد ص )gr( ش ب یت ح اػتب ذاسد NaOH مذاس ا ى ) ml ( حذ د دسكذ اػیذ چشة آصاد 0/0-0/2 65/4±0/2 50 0/1N 0/2-2 28/2±0/2 50 0/1N 1-30 7/05±0/5 75 0/25N 30-50 7/05±0/5 100 0/25N یب 0/1N 50-100 3/525±0/001 100 1N )1( ص ؿذ سا ث یه اس بیش تم و یذ. ػپغ ثب ت خ ث خذ حد بػت اص اتب خ ثی ؿذ سا و تب حذ د 60-70ºC حشاست داد ؿذ اػت سا ث اس ثیفضائیذ ػپغ ای ح سا ثب ح یذس وؼیذ ػذی اػتب ذاسد تیتش و یذ. مغ پبیب ی تیتشاػی لتی اػت و س ك ستی پذیذاس ؿذ دس ح حذال 30 ثب ی پبیذاسی خ د سا حفؼ و ذ. مذاس دسكذ اػیذ چشة ثش حؼت ا ئیه اػیذ ثب اػتفبد اص فش صیش حبػج یؿ د. Freefatty acid % (Oleicacid) NaOH ml N 0.282 100 w و N: ش ب یت ح اػتب ذاسد w: NaOH ص ثش حؼت ش اػت. اػیذ بی چشة آصاد ث ك ست اسصؽ اػیذی و فجبستؼت اص ی ی ش ح KOH الص ثشای خ ثی- ػبصی 1 ش بد چشثی یض ثب ساثغ صیش لبث اسائ اػت. Acid value(oleic acid) (Freefatty acid %) 1.99 2Page
جلسه دوم: عدد پساکسید دس عی ذاسی دس ؿشایظ خت ف س اوؼیظ د ب حض س ف ضات س غ ب تحت اوؼیذاػی لشاس ی یش ذ پشاوؼیذ ب حبك ی ؿ ذ. اوؼیذاػی خ دآ یه او ؾ سادیىب ی اػت و دس آ سادیىب اوؼیظ ثب چشثی یب س غ اسد او ؾ ؿذ بیتب حل الت ثب ث عق ب غ ة دس چشثی ایدبد ی و ذ. پی ذ د ب خ د دس س غ ب چشثی ب مؾ ثشی دس اوؼیذاػی خ دآ داسا ؼت ذ. دس ال س غ بیی ثب دسخ غیش اؿجبؿ ثبالتش ثیتش ؼتقذ اوؼیذاػی خ دآ ی ثبؿ ذ. دس شاح اثتذایی تىی پشاوؼیذ ب آ ؼت اػت ی ثقذا دس شح ا تبس تىثیش تىی پشاوؼیذ ب ث ػشفت افضایؾ ی یبثذ. دس ای شح آص بیؾ تقیی فذد پشاوؼیذ ب د ذ خ ثی اص ضقیت اوؼیذاػی س غ ی ثبؿذ. تبیح اسصؽ پشاوؼبیذ ث ك ست ی ی اوی اال ش اوؼیظ یب پشاوؼیذ دسیه وی ش چشثی ثیب یؿ د. ا جت دس شاح بیی ت ذ ؿذ چشثی ث ف ت تدضی پشاوؼیذ ب فذد پشاوؼیذ وب ؾ ب ی د ذ و دس ای شح الص اػت اص آص بیبت دی ش ثشای تقیی س ؼیذیتی ب ذ تؼت وشایغ تی ثبسثیت سیه اػیذ فذد آ یضیذی اػتفبد ؿ د. اػبع ا ذاص یشی فذد پشاوؼیذ او ؾ یذ س پتبػی دس ح اػیذی ثب پشاوؼیذ ب ی ثبؿذ یق ی پشاوؼیذ ب اص یذ س پتبػی یذ آصاد وشد یذ آصاد ؿذ سا ثب تی ػ فبت ػذی ی ػ د ذ. دس س ؽ پیؾ س اسصؽ پشاوؼبیذ ثب ا ذاص یشی یضا یذ ت یذ ؿذ اص او ؾ ثی پشاوؼبیذ خ د دس س غ ی یذ حبك اص ا حال ه یذیذ پتبػی عجك او ؾ صیش تقیی ی شدد. 2 KI + H 2 O + ROOH ROH + 2KOH + I 2 ت خ و یذ و یذس وؼیذ ت یذ ؿذ دس ای او ؾ ثب مذاس اضبفی اػیذ اػتیه ث لشف ی سػذ. دس شح ثقذ مذاس یذ ث ػی تیتشاػی ثب ح تی ػ فبت خق ی شدد. 2 Na 2 S 2 O 3 + I 2 Na 2 S 4 O 6 + 2NaI 3Page
ثشای ا دب تیتشاػی اص ح بػت ث ف ا قشف اػتفبد ی ؿ د. بػت دس حض س یذ س ی آثی تب ػیب داسد ا ب ب ی و ت ب ی یذ ت ػظ ح تی ػ فبت ػذی تیتش ؿ د ح ث ك ست ثیس دس یآ ذ.ی ا جت ث تش اػت قشف دس ضدیىی مغ پبیب ی )خبیی و س صسد یذ اص ح و و بپذیذ ی ؿ د( اضبف ؿ د چشا و دس غ ؾت بی ثبال یذ بػت تجذی ث حل التی یؿ د و ثبفث یؿ د خ اف قشف وب ال ثش تپزیش جبؿذ. ا جت ا ىب ا دب او ؾ ثی اوؼیظ خ د دس فضب یذ ل یبیی سا جبیذ اص ؾش د س داؿت چشا و اص خ بث ایدبد خغب دس تبیح ث ؿ بس یآیذ. جذول )2( مطخصات ضیمیایی بزخی چزبی های طبیعی و سنتشی Oil or fat عذد صابونی KOH/g) (mg عذد جذب یذ g) (g I 2 / 100 ارسش اسیذی KOH/g) (mg Butter 0.5-30 25-40 210-230 Castor oil 0.2-4 80-90 175-187 Coconut oil 2.5-6 7-10 253-262 Cod liver oil 0.5-5 140-180 180-190 Corn oil 1.0-2 103-128 187-195 Cow's milk 26-45 216-235 Glyceryltributyrate 0 0 557 Glyceryltrioleate 0 86 190 Glyceryltristearate 0 0 189 Halibut liver oil 1 120-135 170-180 Linsees oil 1.0-4 170-195 188-195 Olive oil 0.2-3 80-90 190-195 Cholesterol, m. p. 149 o C محلولهای مورد نیاس )a( ح اػتیه اػیذ- و ش فش : د حد اص اػتیه اػیذ سا ثب یه حد و ش فش خ ط و یذ. )b( ح اؿجبؿ یذیذ پتبػی : چ بس ثخؾ اص بد یذیذ پتبػی سا دس ػ ثخؾ آة ح و یذ ای 1ml ح دس ؽشف تیش س دسةداس ب ذاسی ؿ د. ا ش ح ؿب ذ ثب داسا ث د اص ای 4Page
ح ثیؾ اص 0/2ml اص ح تی ػ فبت ػذی 0/002N سا لشف بیذ ای ح اؿجبؿ یذیذ پتبػی سا د س سیخت دذدا آ سا ت ی و یذ. )c( ح اػتب ذاسد )N 0/002( تی ػ فبت ػذی : ح اػتب ذاسد ثب ش ب یت سد ؾش سا اص ح 0/1N اػتب ذاسد تی ػ فبت ػذی )0/1N( ت ی و یذ عشص ت ی ح دس لؼ ت تقیی فذد خزة یذ ت ضیح داد ؿذ اػت. )d( قشف بػت : مذاس 1g اص بد بػت سا شا مذاس ثؼیبس ا ذوی یذیذ خی ) 2 (HgI ث ف ا 200ml حبفؼ ح دس حذ د 3ml آة ح وشد ای خ ط سا ث آة دس حب خ ؽ ثیفضائیذ حذ د 3 دلیم ای ح سا ثد ؿب یذ ػپغ آ سا ث ؽشف بػجی خ ت ب ذاسی روش کار تم و یذ. مذاس 1gr اص سد ؾش ) بد س غ ی چشثی( سا ص وشد ث اس بیش دسةداس تم و یذ 1ml (a) مذاس 25ml اص خ ط حال سا ث اس بیش اضبف وشد اص ح اؿجبؿ یذیذ پتبػی یض ث ای ح ثیفضائیذ دسة اس بیش سا حى وشد ذت 1 دلیم آ سا ث زاسیذ ث ب ذ ) شا ضد تىب داد ب ث ب ( ػپغ 35ml آة ث ای ح اضبف وشد ای ح سا ثب ح اػتب ذاسد ػذی تی ػ فبت ثب ش ب یت بػت تیتش و یذ دس ای تیتشاػی اص ح بػت ث ف ا قشف اػتفبد یؿ د. ای آص بیؾ سا ث عشیمی بث ث ع س ص ب ثش س ی ح ؿب ذ یض ا دب د یذ فذد پشاوؼبیذ ثب اػتفبد اص ساثغ صیش حبػج یؿ )ثش حؼت.)milli equivalents of peroxide / kg of fat ( S B) N 100 ; فذد پشاوؼبیذ W )ml( لشفی تی ػ فبت ػذی دس آص بیؾ ح S :حد )ml( حد لشفی تی ػ فبت ػذی دس آص بیؾ ح ؿب ذ B: : N ش ب یت ح اػتب ذاسد تی ػ فبت ػذی لشفی )gr( ص :W 5Page
جلسه سوم: عدد جرب ید تقیی یضا غیشاؿجبفیت چشثی ب اص خ ت ؿ بخت عجم ث ذی ج چشثی اص خ ت پی یشی ت ؾی شاح فشآی ذ بی تلفی تغییش چشثی ب داسای ا یت اػت )دس چشثی ب ف ذتب غیشاؿجبفیت ث ك ست پی ذ ضبفف ثی وشث وشث ؾ س اػت(. تقیی غیش اؿجبفیت ثی وشث وشث ف ذتب ثب اػتفبد اص یىی اص چ بس عشیك صیش ك ست ی یشد: ا ف- ثش بػی ) Bromination ( RCH = CHR 1 + Br 2 RCH CHR 1 Br Br ة- یذس ط بػی وبتب یؼتی )Catalytichydrogenation( RCH = CHR 1 + H 2 RCH 2 CH 2 R 1 ج - افض د یذیذ ب یذ )Iodinemonohalides( I X RCH = CHR 1 + IX RCHCHR 1, (X= Cl or Br) د -افض د ه بی خی RCH = CHR 1 + Hg (OAC) 2 + R OH RCH CHR 1 + HOAC OR Hg OAC (HOAC = acetic acid, R can also be a hydrogen atom ( ش یه اص ای س ؽ ب داسای ضایب قبیجی ؼت ذ. دس استجبط ثب تقیی یضا غیش اؿجبفیت دس چشثی ف ذتب اص س ؽ ػ سد اؿبس دس ف ق اػتفبد ی شدد. دا ػشفت ا دب او ؾ اػیذچشة غیش اؿجبؿ ثب ب ط ثؼت ی ث ب ط ػبخت ب اػیذ چشة داسد. دس ػشی یذ ثش و ش فقب یت س ث افضایؾ اػت. ث ای ق ب و افض د یذ ث پی ذ ضبفف تمشیجب ا دب بپزیش ث د یب ای ى او ؾ دس حذی ثؼیبس خضئی ك ست ی یشد و ش ت ب ث ای پی ذ افض د یؿ د ث ى ثشای ا دب او ؾ خب ی ی یض مؾ غ ثی داسد. ثشای خب ی ی ب ط یت ا ث تشویجبتی اص لجی یذیذ و شیذ یذیذ 6Page
... اؿبس داؿت اػیذ اػتیه اتب تب اص خ حال بی بػت ثشای ا دب... ثش یذ او ؾ ث ؿ بس یآی ذ. دس س ؽ ػ چ ب چ اص و شیذ یذ اػتفبد و ی س ؽ wijs چ ب چ اص ثش یذ یذ اػتفبد و ی س ؽ hanus سا ث وبس ثشد ای. ب ط بػی غبثك او ؾ صیش ا دب ی یشد : 2ICl + R-CH=CH-R RCHI-CHCl-R + ICl 2IBr + R-CH=CH-R RCHI-CHBr-R + IBr ICl + 2 KI I 2 + KCl + KI IBr + 2KI I 2 + KBr + KI I 2 + 2 Na 2 S 2 O 3 2 NaI + Na 2 S 4 O 6 جذول )3( عذد جذب یذ تعذادی اس اسیذهای چزب Acids of Triglycerids Iodine value Saturated acids 0 Oleic acid 89.9 Linoleic acid 181 Linolenic acid 273.5 Triglycerides of saturated acids 0 Triolein 86 Trilinolein 173.3 Trilinolenin 261.8 روش wijs محلولهای مورد نیاس 7Page
:Wijs ) a ( ح ای ح اص تشی و شیذ یذ( (ICL 3 اػتیه اػیذ یذ( I) 2 تتشاو شیذ وشث ث عشیك ت ضیح داد ؿذ دس صیش چ ذ س ص لج ت ی و یذ. 300ml 700ml مذاس 9gr اص بد تشی و شیذیذ سا دس خ عی اص اص اػتیه اػیذ اص تتشاو شایذ وشث ح و یذ ػپغ مذاس 10gr اص بد یذ سا ص وشد آ سا شا صد دس ح ت ی ؿذ ح بئیذ. : )KI( 10% یذیذ پتبػی ) b ( ح مذاس 10 gr اص بد یذیذ پتبػی سا دس مذاسی آة ح وشد حد آ سا ثب آة ث 100ml ثشػب یذ. ) 2 HgI )ث مذاس 1gr )c( ح بػت : اص بد بػت سا شا مذاس ثؼیبس ا ذوی یذیذ خی ف ا حبفؼ ح دس حذ د 3ml آة ح وشد ای خ ط سا ث 200ml آة دس حب خ ؽ ثیفضائیذ حذ د 3 دلیم ای ح سا ثد ؿب یذ ػپغ آ سا ث ؽشف بػجی خ ت ب ذاسی تم و یذ. 1 lit 25 gr 0/1N ) d ( ح تی ػ فبت ػذی : مذاس اص بد ػذی تی ػ فبت سا دس آة ح د ذت 5 دلیم ای ح سا ثد ؿب یذ ػپغ ح سا ث ؽشف خل ف تم وشد دس ح ی بػت آ سا ذاسی و یذ. روش کار سد ؾش ) بد س غ ی چشثی( سا ثب ت خ ث خذ )4( ص و یذ. جذول )4( راهنمای توسین ماده بزای تعیین عذد یذ یضا دلت ت صی )mg( 10 1 0/1 0/1 0/1 0/1 مذاس تمشیت )g( 3 1 0/34 0/25 0/15 0/1 فذد خزة یذ 0-5 5-20 20-60 60-80 80-130 <130 8Page
ت صی ؿذ سا ث یه اس بیش دسةداس تم وشد مذاس 15ml اص بد وشث تتشاو شایذ ث ای اضبف وشد ثب تىب داد اس بیش سا دس ای حال ح و یذ. ػپغ 25ml اص ح Wijs سا ث اس بیش اضبف وشد دسة آ سا حى وشد ذت 30 دلیم ای اس بیش سا دس ح ی تبسیه لشاس د یذ ػپغ مذاس 100ml آة مذاس 20ml اص ح یذیذ پتبػی )KI( ث حت یبت اس بیش ثیفضائیذ ػپغ ای ح سا ثب ح اػتب ذاسد )0/1N( تی ػ فبت ػذی تیتش و یذ. دس ای تیتشاػی اص ح بػت ث ف ا قشف اػتفبد یؿ د ) ح ثی س یؿ د(. ای آص بیؾ سا ث عشیك بث ث ع س ص ب ثش س ی ح ؿب ذ یض ا دب د یذ فذد خزة یذ ثب اػتفبد اص ساثغ صیش حبػج یؿ د ث 100 ك ست دسكذ ص ی یذ خزة ؿذ یب ث فجبست دی ش ش یذی و خزة ش س غ یب چشثی ی ؿ د ضاسؽ یؿ د. 0.1269( B S) N 100 ; فذد یذ W : N ش ب یت ح اػتب ذاسد تی ػ فبت ػذی لشفی : Bml لشفی ح تی ػ فبت ػذی دس آص بیؾ ح ؿب ذ Sml : لشفی ح تی ػ فبت ػذی دس آص بیؾ ح gr :W ص روش هانوس روش کار یه داخ سا س غ اص ش اس 250ml ت صی د 10ml اس افض د آ ث و ش فش 0/2-0/5 ؿ د ح وب ال حال دس س غ تب د ی ی ساتىب ػپغ 25ml قشف خ ط ث سا ب ع سد ؾش افض د وب ال خ ط وشد دسة اس س اث و ه آ ی ی ف ی پ ؿب ذ ث ذت 30 دلیم دس یه ح تبسیه لشاس ی د ی. پغ اص 30 دلیم ml 10 ح %15 یذیذپتبػی ث حت یبت اس افض د وب ال ثب ػپغ و ی ی خ ط افضایی ی آ ث مغش آة ح ثب ا س اس حت یبت تی ػ فبت 100 ml چؼت بػت قشف لغش چ ذ ثقذ ؿ د صسد ح س تب و ی ی تیتش ش ب ػذی 0/1 آ ی ث 9Page
افضایی تب س آثی تب ایدبد ل ای ؿ د ثقذ تیتشاػی سا تب اص ثی وب س سفت ایدبد ؿذ ادا ی د ی. حد تیتشا لشفی ب د ذ مذاس یذ خزة ؿذ ت ػظ اػیذ بی چشة اػت. نمونه ضاهذ 25mlاص ح ب ع سا ثشداؿت 10ml ح یذیذ پتبػی ػپغ 100mlآة مغش ث خ ط افض د ثب ح 1 /0 ش ب تی ػ فبت ػذی تیتش ی و ی حد لشفی سا ث ف ا ضاهذ یبدداؿت ی بیی. ثباػتفبد اص فش روش ؿذ دس ثبال فذد خزة یذ حبػج ی ؿ د. روش تهیه محلول هانوس ثشای ت ی ح ب ع 2 س ؽ خ د داسد : 1 -روش ساده: سیخت ؽشف یه داخ سا یذ ش ػپغ 800 ی ی یتش ث ت خ ثب و ی. ی اضبف آ ث اػیذاػتیه 1332 وب ؿذ ح ثشای اصحشاست ؿ د ی ح ػختی ث یذ ای ى ثقذ 3 بیی. ی اػتفبد آ وشیؼتب بی 1000 اػیذاػتیه ثب افض د آ ث ثش ی ی یتش ث حد ی ی یتش ی سػب ی. ب حبك ح ح ب ع اػت. 2- روش دقیق 133615 ش یذ سا ص د ث آ 825 ی ی یتش اػیذاػتیه اضبف ی بیی ب ذ س ؽ لج اصحشاست اػتفبد د یذ وب ؿذ ح ثشای ػپغ 25 ؿ د ػشد تب د ی ی اخبص ی ی یتش اص ح سا ف ق تی ػ فبت ثب ثشداؿت حد و ی ی تیتش ای ل اسغ ا ی یب س سفت ثی اص تب 0/1 ش ب ػذی 5 200 3 ادا دس د یبدداؿت سا لشفی ی ی یتش ثش سا دس ی ی یتشاػیذاػتیه ػپغ وشد ح %15 10 ی ی یتش اص ای آ ث ثشداؿت سا ح ی ی یتش یذیذ پتبػی ح ثب افض د تی ػ فبت 800 ػذی 0/1 ش ب تیتش یى ی. مذاس ح ث ثبیذ ب ع ح ت ی ثشای و ثش ی ی یتش ح ثبلی ب ذ اضبف ؿ د اصعشیك فش صیش حبػج ی شدد: 10Page
; X ح ثش سد یبص ثش حؼت ی ی یتش ; B 800 ضشثذس حد ػذی تی ػ فبت لشف ؿذ ثشای ثشای فیبس ػ دی یه ی ی یتش ح یذ ; C حد ػذی تی ػ فبت لشف ؿذ ثشای فیبس ػ دی یه ی ی یتش ح ثش 11Page
جلسه چهازم : عدد صاتونی تقذاد ی ی ش KOH الص ث ؾ س خ ثیػبصی اػیذ آ ی آصاد یب ث ؾ س كبث ی د اػیذ بی آ ی اػتش ؿذ خ د دس یه ش چشثی ثیب ش ثبثت ؿی یبیی اػیذی تشی تحت ب اسصؽ كبث ی اػت. فذد كبث ی قیبسی اص ت ػظ ص ى ی )یب ع ص دیش( اػیذ بی چشثی اػت و دس چشثی خ د داس ذ. ث بثشای فذد كبث ی پبیی ب اص ث ذی ع ص دیش اػیذ چشة خ ا ذ داؿت چشا و یه فذد كبث ی و چه ثیب ش تقذاد ش فب ی و تش ث اصای احذ خش چشثی ث د دس تید مذاس یذس وؼیذ و تشی ثشای كبث ی د چشثی الص یثبؿذ. دس س ؽ پیؾس سد آص بیؾ ثب مبدیشی خق دس حذ ثبال اص ح یذس وؼیذ پتبػی ا ى ی حشاست داد یؿ د او ؾ ثب تى ی شح كبث ی ؿذ ث ات ب یسػذ ػپغ ل یب بصاد خ د دس ت ػظ ح اػتب ذاسد اػیذ دس حض س یه ؿ بػب ش ؿی یبیی بػت تیتش ا ذاص یشی یؿ د. جذول )5( ارسش صابونی بزای چزبی و روغنهای مختلف Oil or Fat Saponification value Sesame oil 188-195 Oilve oil 190-195 Cottonseed oil 190-198 Lard 192-200 Beef fat 193-200 Butter fat 222-232 Palm kernel oil 245-255 Coconut oil 245-265 كبث ی ؿذ عجك او ؾ صیش ا دب ی ؿ د : KOH + RCOOH RCOOK + H 2 O KOH + HCl KCl + H 2 O 12Page
محلولهای مورد نیاس )a( ح ا ى ی یذس وؼیذ پتبػی سا ث یىی اص د س ؽ صیش ت ی بییذ: مذاس 40g یذس وؼیذ پتبػی ( KOH (سا دس ب ی و ثیذ 45g اص بد اوؼیذ و ؼی سا ث شا آ دس ب خشد وشد خ ط پ دس ب ذی ث دػت آ سیذ ض افض د تذسیدی اتی ا ى )1lit( ث ای خ ط ای ح سا ث ثب حد ی بػجی تم و یذ. ح حبك سا حذ د 5 دلیم ضد خ ط و یذ. ای ف سا چ ذ ثبس دس عی س ص ا دب د یذ س ص ثقذ ای ح سا ثب اػتفبد اص وبغز كبفی فی تش و یذ. 6g 10g مذاس 1/2lit ا ى اتی یه سا ث شا اص بد یذس وؼیذ پتبػی اص بد ف ی آ ی ی سا دس ثب حد ی بػت ث ذت 30 دلیم تحت سفالوغ حشاست د یذ. ػپغ ثب ا دب تمغیش مذاس 1lit ا ى سا پغ اص د س سیخت 50ml ا خ آ سی و یذ مذاس 40g اص بد یذس وؼیذ پتبػی سا دس 1lit اتی ا ى ح و یذ دس ض افض د یذس وؼیذ پتبػی دسخ حشاست ح سا صیش 15 o C ب داسیذ. ) b ( ح ف فتب ئی : مذاس 1g اص بد ف فتب ئی سا دس 100ml اتی ا ى ح و یذ. )0/5N( اػیذ و شیذسیه: ثشای ت ی ح اػتب ذاسد اػیذ و شیذسیه )0/5N( ح اػتب ذاسد )c( )35-37 %( مذاس 44/5ml اص اػیذ غ یؼ ثب آة ث حد یه یتش سػب ذ ؿ د. ؼجت بی سد ؾش سا ثب ت خ ث مذاس اػیذ سد یبص ث دػت آ سیذ. روش کار مذاس 5g اص سد ؾش ) بد س غ ی چشثی( سا ص وشد ث اس بیشی بػت تم و یذ ػپغ اص ح ا ى ل یبئی ؿذ a( ) ح ث اضبف و یذ ای اس بیش سا ث و ذا ؼ سی ثب ع 50ml بػت ك و یذ ای اس بیش سا ػپغ دس ح ب آة دس حب خ ؽ لشاس داد خ ؿب ذ ح سد آص بیؾ سا تب كبث ی ؿذ وب اد چشثی ادا د یذ )حذ د 30-40 دلیم (. ػپغ ح ث دػت آ ذ سا پغ اص ا ذوی خ ه ؿذ ثب ح اػتب ذاسد )0/5N( یذس و شیه تیتش و یذ دس ای تیتشاػی اص ح ف فتب ئی ث ف ا قشف اػتفبد و یذ. مغ پبیب ی تیتشاػی دس ا ی حؾ ای اػت و س ك ستی ح بپذیذ ؿ د ای آص بیؾ سا ث عشیك بث ث ع س ص ب ثش س ی ح ؿب ذ یض 13Page
ا دب د یذ فذد كبث ی ثب اػتفبد اص ساثغ صیش حبػج یؿ د )ثشحؼت ی ی ش یذس وؼیذ پتبػی الص ثشای كبث ی د 1g بد چشثی(. ( B S) N(56.1) ; فذد كبث ی W ml B: لشفی ح اػتب ذاسد یذس و شیه اػیذ دس آص بیؾ ح ؿب ذ لشفی ml ح اػتب ذاسد یذس و شیه :S اػیذدس آص بیؾ ح g : W ص : N ش ب یت ح اػتب ذاسد اػیذ یذس و شیه 14Page
جلسه پنجن: انداشه گیسی چستی ته زوش سوکسله اساس دس ا ذاص یشی چشثی ث س ؽ ػ وؼ یپیذ ب ث ػی پتش ی اتش ث عشیك ذا اػتخشاج ی شدد. دس ای س ؽ بد غزایی دس دب ست حال لشاس شفت پغ اص ذت قی ی و ی چشثی خؼ دس حال ح ت ای چشثی خذا ت صی ی شدد. دػت ب ػ وؼ اص لؼ ت بی صیش تىی ؿذ اػت: -اػتخشاج و ذ )Extractor( : خؼ سد آص بیؾ دس ای لؼ ت لشاس شفت ت بع حال ثب آ 1 ك ست ی یشد. ای لؼ ت دس بحی خذاسی ث د سدیف ثبسیه شث ط اػت و ف تخ ی حال سا ا دب ی د ذ. -ػشد و ذ ) condenser (: -ثب ػ وؼ : حال دس داخ آ لشاس ی یشد. ثخبسات حال دس ای بحی تمغیش ؿذ ث اػتخشاج و ذ ثش ی شدد. 2 3 15Page
لواسم مورد نیاس ثب تمغیش ػ وؼ اػتخشاج و ذ ا تب یب وبست ؽ ح ب آثی جشد ثش شدا آ او ش بی سد یبص پتش ی اتش) 40-60 ( اػیذ و شیذسیه غ یؼ بػ ؿؼت ؿذ ثب اػیذ روش آسمایص 1 -غذاهای عمومی ( غالت و غیزه( ػیؼت ػ وؼ سا و ؿب لؼ ت اػتخشاج و ذ جشد ثش شدا ثب تمغیش ی ثبؿذ لجال خه ت صی شدیذ اػت ػ اس و یذ. 2-3 ش اص غزا سا دس یه ا تب اػتخشاج فبلذ چشثی دلیمب ص وشد د ب آ سا ثب مذاسی پ ؿی ث ك ست ؿ ثپ ؿب یذ. ا تب سا دس اػتخشاج و ذ لشاس د یذ آ مذس پتش ی اتش اضبف و یذ تب د ثبس ػیف پش خب ی شدد. مذاس ثیتشی پتش ی اتش ثیفضاییذ تب ی ی اص حفؾ اػتخشاج و ذ پش شدد. جشد سا ك وشد غ ئ ؿ یذ و ح اتلب لغقبت حى ثبؿذ. آ سا س ی اخبق ثشلی یب ث بسی حشاست د یذ. حشاست سا ع سی ت ؾی وشد و حال ث آسا ی ث خ ؽ آ ذ حذال د ثبس حفؾ اػتخشاج و ذ پش خب ی شدد. ثشای اع ی ب اص اػتخشاج وب چشثی بد غزایی ثب بی حت ی حال سا ػبفت حشاست ی د ی. پغ اص ای ذت ثب سا اص دػت ب خذا 6-8 16Page
د حال سا تجخیش ی و ی تب حل ص ثبثت دس آ 103±2 حشاست ی د ی ػپغ ص آ سا ث ع س دلیك خق ی و ی. تفب ت ص ا ی ثب اص ص ثب ی یضا چشثی سا دس ب ی د ذ. 2 دس سد ای حل الت ى اػت مذاسی اص چشثی ث پش تئی چؼجیذ ثبؿذ و ثبیذ پیؾ اص اػتخشاج چشثی آصاد شدد. 35 65 ثشای ای وبس حذ د 5 ش اص سا ث دلت ص وشد ثب ی ی یتش آة ی ی یتش اػیذ و شیذسیه غ یؼ دس یه ثش 250 ی ی یتشی ث ذت 15 دلیم دس صیش د ثد ؿب یذ. ػپغ ض ؿذ سا اص یه وبغز كبفی داك چی خ سد شع ة و ثت ا ذ دس وبست ؽ خب ث یشد كبف وشد آ سا ثبآة داك وب ال ث وبغز كبفی تم بییذ. ػپغ ض ؿذ سا چ ذ ثبس ثب آة داك ؿؼت د یذ. ػپغ وبغز كبفی سا دس داخ ا تب ای و خ د آ دس یه ثش 100 ی ی یتشی لشاس داد ؿذ تم 250 6-8 د و آ ب سا دس 100 دسخ ػب تی شاد ث ذت ػبفت خه و یذ.ثش ی ی یتشی یض خه ی شدد. یه ثب 250 ی ی یتشی سا و حب ی چ ذ فذد ػ خ ؽ ی ثبؿذ دس حشاست 100 دسخ ث ذت یه ػبفت خه و یذ. ػپغ آ سا ػشد وشد دلیمب ت صی بییذ. ا تب سا پغ اص ػشد وشد دس دػت ب اػتخشاج لشاس داد ش د ثش سا ثب 150 ی ی یتش پتش ی اتش ؿؼت داد ث ػی لیفی ث داخ ا تب ا تمب د یذ. ػپغ ف اػتخشاج سا ذت 6 ػبفت ادا د یذ. -فزاورده های گوضتی دانه های آجیلی ضیزینی های بادامی و تافی ها 3 -پنیز دس سد پ یش یض ب ذ فشا سد بی ؿتی غیش ى اػت مذاسی چشثی ث ك ست تشویت ثب پش تئی ثبؿذ و دس ای ك ست ثشای اػتخشاج ثش ثبیذ س ؽ اػتخشاج سا ثب ث وبس ثشد بػ ؿؼت ؿذ ثب اػیذ اكالح د. ش پ یش سا دس داخ ا تب ای و داسای 10 ش بػ ؿؼت ؿذ ثب اػیذ ی ثبؿذ 1-2 2-3 ثذلت ت صی بییذ. خ ة خ ط وشد آ سا ث ك ست ایؼتبد دس یه آ 100 دسخ ث ذت ػبفت خه بییذ. د ب ا تب سا ثب پ ؿی ؼذ د د چشثی سا ث س ؽ روش ؿذ دس ثبال اػتخشاج و یذ. 17Page
محاسبه 100 1 ;W 2 -W % چشثی W 3 و دس آ ص ثب خب ی ثش حؼت ش ص ثب ث فال چشثی w 3 ص غزایی سد w 2 w 1 آص بیؾ ی ثبؿذ. 18Page
جلسه ششن: تست کسایس دز زوغن ثشای تقیی ؿذت اوؼیذاػی قیبس بی تفب تی خ د داسد ب ذ تقی فذد پشاوؼیذ ا ب ا ذیغ پشاوؼیذ ث ت بیی ثشای ا ذاص یشی ؿذت ف اوؼیذاػی وبفی ی ثبؿذ, صیشا یذس پشاوؼیذ ب بپبیذاس ث د ث آ ذ یذ ب آ ب تشی و دی ش تشویجبت ؼت ذ تجذی اوؼیذاػی اص ؿذ تح اص اد یىی ؿ ذ. ی آ ذ یذ س غ ب ثب ی تمبت اص و اػت اپی یذسی اوؼیذاػی قشف ثب و یپیذ ب ث د ف س ػی ایدبد س لش ض ی بیذ. اصتؼت وشایغ ثشای ب داد ؿذت اوؼیذاػی اػتفبد ی شدد. آلذهیذاپی هیذرین +فلوروگلوسین +اسیذ کمپلکس قزمش روش کار 5 اثتذا حذ د 5 ش س غ سا ت صی ث آص بیؾ یب ثش تم ی بیی ػپغ ی ی یتش اػیذ و شیذسیه غ یؼ ث آ افض د دسة آ سا زاؿت ث ؿذت ی ص ی. ػپغ 1-035 ی ی یتش ح ف س ػی ث حت یبت افض د د ثبس ی ص ی. 10 ػپغ ث آ دلیم ص ب ی د ی تب و پ ىغ لش ض س تىی ؿ د. ح م اػیذی فبص دس ا ش ق ی ثذی شدد ایدبد لش ض س یبخغ ط غیشای ك ست دس ثبؿذ ی فبػذ س غ و اػت س غ لبث ذاسی یشی ا ذاص ثشای اػت. لشف ؿذت فؼبد دس ك ست ب ذ و پ ىغ لش ض س ث ك ست صیشف ی بیی : -ت ی سلت ث ای ق ی و ی ی یتش س غ ثشداؿت 9 ی ی یتش اتشد پتش ث آ اضبف 1 1:10 1 ی و ی -ت ی سلت 1:20 ث ای ق ی و ی ی یتش س غ ثشداؿت 19 ی ی یتش اتشد پتش ث آ اضبف 1 2 ی و ی 19Page
ػپغ آص بیؾ سا ثشای ای د سلت تىشاس ی و ی ثب ت خ ث تبیح ث دػت آ ذ غبثك صیش لضب ت یى ی سد دس ف تید - ش ب ذ سلیك ایدبد س ی ثبؿذ فی ؿذ سلیك بی 1 د ػب اػت. 2 - ش ب ا تغییش س داد 2 سلیك ؿذ تغییش س ذ ذ ی ث عق س غ وب ال عجیقی ػب جبؿذ ت ذ ج د ی لبث ذاسی خ ا ذ ث د. - ش ب اك ی ؿذ سلیك ا 1/10 تغییش عق ث س ذاد جبؿذ یضخ ة 3 س غ تب ا ذاص ای ت ذ ؿذ اػت. 4 - ش ب تید آص بیؾ دس شػ سد ثجت ثبؿذ تغییش س ب ذ ؿ د وب ال ت ذ اػت. 20Page
جلسه هفتن: تعیین نقطه ذوب زوغن ها و چستی ها مغ ر ة دس اوثش اد خق لبث ف اػت ی دس سد چشثی ب چ ی یؼت. صیشا چشثی ب دس حذ د ای اص د ب ر ة ؿذ مغ ر ة آ ب ثؼت ث مذاس چشثی خب ذ ثبلی ب ذ تقشیف ی ؿ د اص ای حبػ ش یه سا خذا ب ؿشح ی د ی. 1 - مغ ؿفبفیت point( )clear : مغ ر ة بیی یب مغ ؿفبفیت یه چشثی د بیی اػت و دس آ د ب چشثی وب ال بی ؿذ یچ رسات خب ذ چشثی ث ك ست شئی ثبلی ب ذ اػت. مغ ؿفبفیت ی ت ا ذ ث خ اف و چشثی شث ط ؿ د صیشا خ د مذاس ثؼیبس و ی اص تشی یؼشیذ بی ثب مغ ر ة ثبال تبثیش ثؼیبس صیبدی دس ای ؿ مغ ر ة داسد. دس ف م اص س ی مغ ؿفبفیت ث بی ؿذ بیی تشویجبتی و داسای ثبالتشی مغ ر ة ؼت ذ پی ی ثشی. ای مغ ر ة ب ب ث ك ست مغ ذاص یب بی ؿذ وب یب مغ ر ة وب ثیب ی ؿ د. - مغ ر ة غضؿی یب مغ غضؽ point( )slip د بیی اػت و دس آ د ب چشثی دس داخ 2 یی ث ا ذاص وبفی ش ؿذ ب ب دس یی ثبص غضیذ ثبال ی س د ث ی ػجت آ سا مغ ثبال سفت یب rising point ی ب ذ. ثشای تقیی مغ ر ة س غ ب چشثی ب اص س ؽ بی خت فی ؿب س ؽ ای ی یی ثبص یی ثؼت س ؽ لغش ای س ؽ ف ت ا ىتشیه اػتفبد ی ؿ د. روش لوله مویین باس وسایل السم - بی یی ؿی ای خل ف تقیی مغ ر ة -تش تش 0-100 دلیك و داسای تمؼی ث ذی بی خضئی یض ثبؿذ. -ثش 600 ی ی یتشی - ج حشاستی د ض ث تش ػتبت ثشای ش وشد تذسیدی 1 2 3 4 21Page
روش کار ثشای تقیی مغ غضؿی چ بس فذد یی ؿی ای خل ف ا تخبة وشد آ ب سا دس داخ چشثی ر ة ؿذ )وش ( فش ی ثشی ث ع سی و چشثی ث استفبؿ 1 ػب تی تش دس داخ بی یی ثبال ثیبیذ. 16 ػپغ بی یی حب ی چشثی سا دس د بی 15-17 دسخ ث ذت ػبفت لشاس ی د ی. ث خبی ای وبس ی ت ا بی یی سا دس یه ثش پش ؿذ ثب یخ لشاس داد تب وشیؼتب یضاػی ؿش ؿ ؿ د ثقذ اص آ دس ح ب 12- تب 15- ث ذت 5 دلیم لشاس داد. ػپغ د فذد یی سا ثب یه وؾ الػتیىی ث یه تش تش ع سی ی ث ذی و ػت چشثی دس دب ست حجبة خی ای تش تش لشاس یشدػپغ تب ف ك 3 ػب تی تش اسد آة ی و ی ثب ػی بػجی ثش آة سا حشاست ی د ی ث ع سی و تب 15 دسخ ش ؿ د. ثقذ اص ای ذت ف حشاست داد سا ع سی ادا ی د ی و ث اصای ش دلیم د ب ی دسخ ثبال ثش د تب لقی و ث مغ ر ة ثشػذ. ػت چشثی ث مذاس خضئی تحت فبس آة لشاس شفت دس تید ت بی ث ثبال آ ذ دس یی سا داسدتب لقی و ث ا ذاص وبفی ش ؿذ ب ب دس ثبال ی س د. دس ای ل د بی تش تش خ ا ذ ی ؿ د. ثب د یی ثبلی ب ذ یه آص بیؾ دی ش ا دب ی د ی تبیح 4 سا ثب خ یب ی آ ب سا مغ ر ة ی ب ی. روش لوله مویین بسته روش کار ثشای ا ذاص یشی مغ ر ة اثتذا س غ یب چشثی ا ش خب ذ ثبؿذ آ سا ر ة د اص فی تش كبفی فج س داد دس یه ثش سیخت چ ذ فذد ئی سا ث ك ست ف دی دس ثش لشاس داد ثش سا ا ذوی خ ی و ی تب س غ عجك خبكیت ئی ی دس ئی ثبال ثیبیذ. ػپغ بی ئی سا اص ثش خبسج وشد اص عشف ػغح ثیش ی ثب پبسچ ت یض پبن ی و ی اص عشفی و س غ اسد ئی ؿذ س ی ؿق آص بی ب ی لشاس داد ی ث ذی. ػپغ بی ف ق ا زوش سا ثب یه خ یب وؾ ث آسا ی ثؼت تب ى ذ دس یه ثش ت یض لشاس ی د ی. ا ش ص ب وبفی داؿتی آ سا ث ذت 16 ػبفت دس فشیضس لشاس ی د ی دس غیش ای ك ست ث ذت ی ػبفت دس خبیخی یخچب لشاس ی د ی ثقذ اص ػپشی 22Page
ؿذ ص ب روش ؿذ آ سا اص فشیضس یب یخچب خبسج ی و ی دس ح ب آة خ ؽ یب ث بسی یب دس یه ثش ثضسي حب ی آة لشاس داد حشاست ی د ی. min ا ی مغ ای و ئی ؿش ؿ ث ر ة ؿذ وشد مغ ب یذ ی ؿ د ص ب یى ت ب س غ دس داخ ئی ؿش ؿ ث ر ة ؿذ وشد وب ال ر ة ؿذ مغ max خ ا ذ ث د. ثب ت خ ث ای ى چشثی ب س غ ب اص اػیذ بی چشة خت فی تىی ؿذ ا ذ و ش یه مغ ر ة خبف خ د سا داس ذ ث بثشای س غ ب چشثی ب مغ ر ة قی ی ذاؿت بیتب حبك خ مغ min max تمؼی ثش د ث ك ست قذ یب یب ی مغ ر ة چشثی ب س غ ب خ ا ذ ث د. ش س غ یب چشثی یه یب ی مغ ر ة داسد و دس آص بیبت خت ف اص آ اػتفبد ی ؿ د. روش وایلی روش کار اص س غ سد آص بیؾ دس لشف بیی و ث ای ؾ س دس آص بی ب خ د داسد سیخت آ سا دس یخچب ی زاسی تب خب ذ ؿ د. ت یه آص بیؾ آة ثبالی آ ا ى ی سیضی ع سی و ثب خ ط ذ یه فذد اص لشف خب ذ ؿذ سا دس آ ی ا ذاصی سا دس ح ب آة ش لشاس ی د ی تب لشف ؿش ؿ ث ر ة ؿذ و ذ. لتی و لشف ث ك ست لغش شدی دسآ ذ د ب سا ی خ ا ی. روش فوتوالکتزیک روش کار دس ای س ؽ سا دس یه ػ ف ت ا ىتشیه د ذ وشد ػپغ ثی ج تبثؾ س ػ ف ت ا ىتشیه و ث یه ب ا تش تل اػت لشاس ی یشد.د حب ت خ د خ ا ذ داؿت: -ؿش ؿ مغ ی ر ة:دسخ حشاستی و س ؿش ؿ ث افتبد ثش س ی ػ یى ذ. -ر ة وب : دسخ حشاستی و فمشث ی ب ا تش ا حشاف وب پیذا ی و ذ. 1 2 23Page
روش قطزه ای روش کار دس ای س ؽ اص یه ؽشف ثش دی اػتفبد ی ؿ دو ػ ساخی دس ت آ خ د داسد.لغق ی ثش دی سا س ی یخ لشاس داد س غ ر ة ؿذ سا س ی آ ی سیضی كجش ی و ی تب د ذ شدد.تش تش سا دس ای لغق ی ثش دی ث ای لشاس ی د ی و خض تش تش دس لشاس یشد.ػپغ تش تش تش تل ث لغق ی ثش دی سا ثب چ ة پ ج ث ػش یه ثب خب ی تل وشد ثب سا دس یه اس حب ی پبسافی لشاس د یذ ثب چشاك ا ى ی حشاست د ی سا آغبص ی و ی.دس ای حب ت مغ ی ر ة خبیی اػت و ا ی لغش ی چىذ. 24Page
جلسه هشتن: شناسایی تقلة دز زوغن شیتون ا ؼب اص زؿت بی ثؼیبس د س ثب خ اف غزایی ی صیت آؿ ب ث د اص آ دس اوثش وتبة بی آػ ب ی ث ف ا یىی اص ثشوبت خذا ذ ب ثشد ؿذ اػت. ف ش دسخت صیت ثؼیبس ع ال ی ث د آ سا ثی 1000 تب 2000 ػب تخ ی ی ص ذ. چ ب چ ؿشایظ ال ی ی ؼبفذ ثبؿذ ث ع س ت ػظ اص ش 100kg 65 دسخت صیت kg ی ی ت ا ثشداؿت د. اص ش ی صیت ی ت ا ث ع س ت ػظ. - 16 حذ د lit 14 س غ اػتخشاج د اسیت خل ف س غ ىی صیت دس آغبص ث س ػجض ث تذسیح ث س بی ل ای بی ث لش ض ػیب دس ی آیذ. اػیذ ا ئیه اػت اص اسصؽ غزایی ثبالیی ثشخ سداس اػت س غ صیت ث د ی ای ى ػشؿبس اص. خ د ای خ اف ثب اسصؽ ػجت ؿذ تب ػ د خ یب ث فىش خ ط وشد س غ بی ثب اسصؽ و تش ثب س غ صیت ثیفت ذ. دس ای تؼت چ ی ؿ بػبیی س غ صیت خب ق اص ا اؿ خ ط آ ذ اػت. روش کار س غ صیت دس دب ست اػیذ ػ ف سیه اػیذ یتشیه س خل كی ث غیش اص س س غ بی دی ش ث خ د ی یشد. دس یه ثش 20g اص س غ صیت سد آص بیؾ سا ت صی د 6 لغش اػیذ ػ ف سیه خب ق سا دس حب ی و شتجب" ػشیقب" ی ص ی ث آ اضبف د ػپغ 9 لغش اػیذ یتشیه خب ق سا یض ث آ ی افضایی ثقذ ثش سا دس ث بسی خ ؽ لشاس داد پغ اص زؿت 5 دلیم س خ ط سا سد ثشسػی لشاس ی د ی.دس ك ستی و س غ صیت خب ق ثبؿذ خ ط ث س صسد س ؿ یب صسد بی ث ػجض دس خ ا ذ آ ذ ا ش س غ دا بی دی ش یض دس آ خ د داؿت ثبؿذ خ ط ث س ل ای بی ث لش ض دس خ ا ذ آ ذ. 25Page