UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA BORANG PENGESAHAN STATUS TESIS JUDUL : KESAN LATIHAN PLIOMETRIK TERHADAP PRESTASI ATLET KAYAK SESI PENGAJIAN : 2007/2008/2 Saya : NURUL SA ADAH BINTI SABDIN (HURUF BESAR) mengaku membenarkan tesis *(PSM/Sarjana/Doktor Falfasah) ini disimpan di Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dengan syarat-syarat kegunaan seperti berikut : 1. Hakmilik tesis ini adalah dibawah nama penulis melainkan penulisan sebagai projek bersama dan dibiayai oleh UTM, hak miliknya adalah kepunyaan Universiti Teknologi Malaysia. 2. Naskah salinan di dalam bentuk kertas atau mikro hanya boleh dibuat dengan kebenaran bertulis daripada penulis. 3. Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dibenarkan membuat salinan untuk tujuan pengajian sahaja. 4. Tesis hanya boleh diterbitkan dengan kebenaran penulis. Bayaran royalti adalah mengikut kadar yang dipersetujui kelak. 5. *Saya membenarkan/tidak membenarkan perpustakaan membuat salinan tesis ini sebagai bahan pertukaran antara institusi pengajian tinggi. 6. ** Sila Tandakan ( ) SULIT TERHAD (Mengandungi maklumat yang berdarjah keselamatan atau kepentingan Malaysia seperti yang termaktub di dalam AKTA RAHSIA RASMI 1972) (Mengandungi maklumat TERHAD yang telah ditentukan oleh organsasi/badan di mana penyelidikan dijalankan) TIDAK TERHAD Disahkan oleh : (TANDATANGAN PENULIS) (TANDATANGAN PENYELIA) Alamat Tetap: No 100, Jalan Orkid 1/1, Taman Orkid, 09000, Kulim, Kedah Darulaman. Nama Penyelia: Hafizah bt Hj. Harun Tarikh : April, 2008 Tarikh : April, 2008 CATATAN : * Potong yang tidak berkenaan. ** Jika tesis ini SULIT atau TERHAD, sila lampirkan surat daripada pihak berkuasa/organisasi berkenaan dengan menyatakan sekali sebab dan tempoh tesis ini perlu dikelaskan sebagai SULIT dan TERHAD.
ii PENGAKUAN PENYELIA Saya akui saya telah membaca tesis ini dan pada pandangan saya tesis ini adalah memadai dari segi skop dan kualiti untuk penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan (Sains Sukan) Tandatangan : Nama penyelia : Hafizah Hj. Harun Tarikh : April, 2008
iii KESAN LATIHAN PLIOMETRIK TERHADAP PRESTASI ATLET KAYAK NURUL SA ADAH BINTI SABDIN Tesis ini dikemukakan sebagai memenuhi sebahgian daripada syarat penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan (Sains Sukan) FAKULTI PENDIDIKAN UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA 2007/2008
iv PENGAKUAN PELAJAR Saya akui tesis yang bertajuk Kesan Latihan Pliometrik Terhadap Prestasi Atlet Kayak ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan ringkasan yang setiap satunya telah saya perjelaskan sumbernya. Tandatangan : Nama pelajar : Nurul Sa adah Binti Sabdin Tarikh : April, 2008
v Untuk Ayahanda, Bonda dan Keluarga Tersayang, Sabdin Bin Basir Che Bashah Binti Puteh Suhana Binti Sabdin Mashitah Binti Sabdin Mohamed Suhail Bin Sabdin Nurul Nazwa Binti Sabdin Nurul Nazirah Binti Sabdin Mohd Fadzli Zikry Bin Sabdin Muhammad Adam Bin Sabdin Alif Bin Sabdin Buat Semua Pensyarah Sains Sukan UTM Khasnya Puan Hafizah Binti Harun Rakan-Rakan Sepejuangan 4SPS Teristimewa Buat Cik Shaireena Binti Ja afar. Tidak dilupakan kepada semua yang terlibat samada secara langsung atau tidak dalam membantu saya menyiapkan tesis ini Terima kasih atas pengorbanan dan motivasi yang diberikan. Jasa kalian tidak akan di lupakan.
vi PENGHARGAAN Dengan nama Allah yang Maha Pemurah lagi Maha Penyayang. Bersyukur ke atas segala limpah rahmat kurniaan-nya, kerana saya dapat menyiapkan Projek Sarjana Muda ini dalam masa yang telah ditetapkan. Setinggi-tinggi penghargaan ditujukan kepada Puan Hajah Hafizah binti Haji Harun selaku Penyelia Projek Sarjana Muda ini. Bimbingan, nasihat dan tunjuk ajar yang beliau berikan telah banyak membantu saya dalam manyiapkan Projek Sarjana Muda ini. Tidak dilupakan penghargaan juga ditujukan kepada semua rakan seperjuangan, pihak MSNJ dan semua yang terlibat samada secara langsung atau tidak langsung sehingga saya manyiapkan Projek Sarjana Muda ini. Teristimewa ucapan penghargaan buat ibubapa, keluarga dan pensyarahpensyarah Sains Sukan UTM serta khasnya buat Cik Shaireena Binti Ja afar. Sekian, terima kasih Jasa kalian dikenang selamanya.
vii ABSTRAK Kajian ini dijalankan untuk menguji kesan latihan pliometrik terhadap kekuatan otot dalam mempengaruhi prestasi atlet kayak. Sepuluh orang atlet kayak lelaki berusia (mean±sp) 20.6±0.52 tahun dibahagikan secara rawak kepada tiga kumpulan (kumpulan A, B dan kawalan). Kumpulan A menjalani gabungan latihan rutin dan latihan pliometrik (baling bola dengan satu tangan dan baling bola dari sisi ke sisi dengan dua tangan). Kumpulan B menjalani gabungan latihan rutin dan latihan pliometrik (baling bola aras dada dan tekan tubi pliometrik) manakala, kumpulan kawalan hanya menjalani latihan rutin. Subjek menjalani ujian Cable Seated Row dan ujian masa Kayak Pecut 15 Meter sebelum (pra) dan selepas (pos; setelah menjalani latihan selama enam minggu). Dua bentuk analisis statistik iaitu deskriptif dan inferensi digunakan untuk menganalisis data mentah yang diperolehi. Ujian Cable Seated Row menguji kekuatan otot manakala, ujian Kayak Pecut 15 Meter menguji tahap kelajuan. Kumpulan A dan B menunjukkan perubahan yang signifikan (p 0.05) dalam Ujian Cable Seated Row. Tidak terdapat perbezaan yang signifikan catatan masa.bagi ketiga-tiga kumpulan; A, B dan Kawalan dalam ujian masa Kayak Pecut 15 Meter. Walaupun analisa data menunjukkan tiada perubahan prestasi yang signifikan tetapi pengurangan catatan masa kumpulan A (-8.59%) dan B (-1.61%) jelas meningkat. Kesimpulannya latihan pliometrik boleh digabungkan dengan latihan kayak rutin untuk meningkatkan kekuatan otot atlet kayak dan seterusnya memberi pengaruh yang positif terhadap prestasi mereka.
viii ABSTRACT The purpose of this study was to examine the effects of plyometric training on muscle strength which influence the athletes performance. Ten male kayak athletes aged (mean±sp) 20.6±0.52 were randomly divided into three groups (group A, group B and control group). Group A had undergone combination of routine and plyometric training (single-arm throw and two-hand side-to-side throw). Group B had undergone combination of routine and plyometric training (chess pass and plyometric push-up), while the control group only did the routine training. The Cable Seated Row and Kayak Sprint 15 Meters were measured pre and post 6 week training interventions. Data were analyzed using descriptive and inference statistics. The Cable Seated Row test was used to evaluate muscle strength while the Kayak Sprint 15 Meters test was used to measure speed. Group A and group B have shown significant changes in the number of lifting repetition in the Cable Seated Row test (p 0.05). While all three groups: group A, B and control group did not show any significant changes in the Kayak Sprint 15 Meters test. Even though the result did not indicated any significant changes but there were a decrease in the time recorded by the training groups A (-8.59%) and B (-1.61%). In conclusions, plyometric training can be useful if combined with routine kayak training as it can improve the athlete s muscle strength and furthermore positively influence their performance.
ix KANDUNGAN BAB PERKARA MUKA SURAT BORANG PENGESAHAN STATUS TESIS i PENGAKUAN PENYELIA ii TAJUK iii PENGAKUAN PELAJAR iv DEDIKASI v PENGHARGAAN vi ABSTRAK vii ABSTRACT viii KANDUNGAN ix SENARAI JADUAL xii SENARAI RAJAH xiii SENARAI LAMPIRAN xiv 1 PENDAHULUAN 1.1 Pengenalan 1 1.2 Latar Belakang Masalah 2 1.3 Pernyataan Masalah 3 1.4 Objektif Kajian 4 1.5 Hipotesis Kajian 4 1.6 Kepentingan Kajian 5
x 1.7 Limitasi Kajian 6 1.8 Delimitasi Kajian 6 1.9 Definisi Operasional 7 2 SOROTAN KAJIAN 2.1 Pengenalan 8 2.2 Kajian Berkaitan Latihan Pliometrik 9 2.3 Kajian Berkaitan Pengujian 18 3 METODOLOGI KAJIAN 3.1 Pengenalan 19 3.2 Populasi dan Persampelan 19 3.3 Tempat Kajian 20 3.4 Instrumen Kajian 20 3.5 Prosedur Kajian 21 3.6 Protokol Ujian 23 3.7 Pembolehubah Kajian 25 3.8 Pengumpulan Data 25 3.9 Penganalisaan Data 26 3.10 Penutup 26
xi 4 ANALISIS DATA 4.1 Pengenalan 27 4.2 Analisa Keputusan Ujian 4.2.1 Analisis Deskriptif 28 4.2.2 Analisis Inferensi 33 5 PERBINCANGAN, KESIMPULAN DAN CADANGAN 5.1 Pengenalan 35 5.2 Perbincangan 35 5.3 Kesimpulan 40 5.4 Cadangan 40 5.5 Rumusan 42 RUJUKAN 44 LAMPIRAN 49
xii SENARAI JADUAL NO. JADUAL TAJUK MUKA SURAT 3.1 Jadual Latihan Pliometrik 25 (Essentials Of Strength And Conditioning, 1994) 4.1 Pembahagian Kumpulan Mengikut Kategori 27 4.2 Data Antropomerti Subjek Mengikut Umur, Berat, 28 Tinggi, Dan Pengalaman Berkayak 4.3 Peratusan Bilangan Atlet Mengikut Acara 29 4.4 Keputusan Mean/Purata Ujian Cable Seated Row 30 4.5 Keputusan Mean/Purata Ujian Masa Kayak Pecut 31 15 Meter 4.6 Keputusan Ujian Cable Seated Row 45 4.7 Keputusan Ujian Masa Kayak Pecut 15 Meter 46
xiii SENARAI RAJAH NO. RAJAH TAJUK MUKA SURAT 4.1 Peratusan Bilangan Atlet Mengikut Acara 41 4.2 Mean/Purata Keputusan Ujian Cable Seated 42 Row 4.3 Peratus Perubahan Keputusan Ujian Cable 43 Seated Row 4.4 Mean/Purata Keputusan Ujian Masa Kayak 44 Pecut 15 Meter 4.5 Peratus Perubahan Keputusan Ujian Masa 44 Kayak Pecut 15 Meter
xiv SENARAI LAMPIRAN LAMPIRAN TAJUK MUKA SURAT 1 Borang Perakuan Pelepasan Tanggungjawab 50 2 Borang Maklumat Diri 51 3 Pembentukan Program Latihan 52 4 Baling Bola Dari Sisi Ke Sisi Dengan Dua Tangan 54 (Two-Hand Side-To-Side Throw) 5 Baling Bola Dengan Satu Tangan 55 (Single-Arm Throw) 6 Baling Bola Aras Dada (Chess Pass) 56 7 Tekan Tubi Pliometrik (Plyometric Push-Ups) 57 8 Ujian Cable Seated Row 58 9 Ujian Masa Pecutan Kayak 15 Meter 59 10 Jadual Aktiviti Atlet Kayak Tahun 2008 60 11 Latihan Latihan 2008 61
xv 12 Borang Skor 62 13 Gambarajah Otot Pandangan Hadapan 63 14 Gambarajah Otot Pandangan Belakang 64 15 Analisis SPSS Kumpulan A: Ujian Cable Seated 65 Row 16 Analisis SPSS Kumpulan B: Ujian Cable Seated 66 Row 17 Analisis SPSS Kumpulan Kawalan: Ujian Cable 67 Seated Row 18 Analisis SPSS Kumpulan A: Ujian Masa Kayak 68 Pecut 15 Meter 19 Analisis SPSS Kumpulan B: Ujian Masa Kayak 69 Pecut 15 Meter 20 Analisis SPSS Kumpulan Kawalan: Ujian Masa 70 Kayak Pecut 15 Meter
BAB 1 PENDAHULUAN 1.1 Pengenalan Secara umumnya, sukan merupakan aktiviti yang mengandungi latihan kemahiran secara rekreasi dan terdiri daripada aktiviti fizikal yang dilakukan untuk pelbagai tujuan seperti pertandingan, keseronokan, pembangunan, kemahiran, kecemerlangan, dan sebagainya. Penglibatan secara aktif dalam sukan tidak boleh dianggap sebagai kegiatan riadah, mengisi masa lapang, berseronok, atau menjaga kesihatan semata-mata. Sukan juga mengandungi peraturan-peraturan tertentu dalam mengejar kecemerlangan. Kecemerlangan yang dimaksudkan ialah kemampuan untuk mengatasi tanda ukuran (benchmarks) terdahulu, catatan masa, rekod dunia, dan sebagainya. Contoh kemahiran sukan di air yang dipertandingkan dalam kejohanan sukan ialah sukan kayak. Sukan ini menggunakan sifat-sifat seperti kekuatan, stamina, kelajuan, dan beberapa kemahiran lain. (Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas). Sukan kayak merupakan aktiviti di air yang melibatkan kayak. Kayak didefinisikan sebagai sejenis kenderaan air yang kecil (bot), biasanya terbuka kepada udara dan boleh dijana oleh angin, jentera atau tenaga manusia. Kayak dicipta oleh penduduk asal kawasan Arktik di Amerika Utara dan Greenland biasanya dikenali
2 sebagai Inuit atau Eskimo (Wikipedia, ensiklopedia bebas). Menurut Mead (1998), kayak boleh dikategorikan sebagai salah satu aktiviti luar yang tertua bermula di Amerika Selatan. Terdapat tiga jenis jarak yang dipertandingkan di Kejohanan Dunia (World Championship Events) dalam sukan kayak iaitu 200 meter, 500 meter dan 1000 meter. Acara kayak ini dibahagikan kepada K1 (kayak perseorangan), K2 (kayak berpasangan), dan K4 (terdiri daripada empat orang atlet). Kesemua acara ini dibahagikan kepada kategori lelaki dan perempuan (Wikipedia, ensiklopedia bebas). Latihan pliometrik merujuk kepada aktiviti yang membolehkan otot mencapai kuasa maksima dalam masa yang pantas (Baechle dan Earl, 2000). Pliometrik merupakan perkataan Greek yang bermaksud untuk meningkatkan ukuran (plio bermaksud lebih; sementara metrik bermaksud untuk mengukur). Tujuan melakukan latihan pliometrik adalah untuk meningkatkan kuasa dalam pergerakan dengan menggunakan kedua-dua komponen elastik semulajadi otot dan tendon serta reflek regangan (Wilk et al. 1993). Latihan pliometrik menjana daya graviti yang membolehkan otot mencapai kekuatan maksimum secepat mungkin. 1.2 Latar Belakang Masalah Pelbagai jenis latihan dijalankan oleh jurulatih untuk meningkatkan prestasi atletnya. Antara latihan yang dijalankan adalah latihan bebanan, latihan litar, latihan pliometrik, dan banyak lagi. Tidak banyak kajian yang dijalankan untuk mengkaji kesan latihan pliometrik terhadap anggota atas badan (upper body). Latihan pliometrik yang melibatkan anggota atas badan, biasanya dikaitkan dengan sukan baseball, softball, tenis, dan acara-acara balingan yang lain. Apa yang menjadi persoalannya adakah latihan pliometrik yang diberikan tersebut boleh mempengaruhi prestasi seseorang atlet kayak? Oleh itu, kajian ini dijalankan untuk melihat kesan latihan
3 pliometrik terhadap kekuatan otot-otot anggota atas badan (bisep, trisep, deltoid, pectoralis major, latissimus dorsi, dan trapezius) dalam meningkatkan prestasi atlet kayak. Subjek kajian dibahagikan kepada tiga kumpulan iaitu kumpulan kajian A dan B yang menjalani gabungan latihan rutin dan latihan pliometrik (mengikut ketetapan penyelidik) manakala, kumpulan kawalan hanya menjalani latihan rutin. Latihan pliometrik kumpulan A ialah baling bola dengan satu tangan (single-arm throw) dan baling bola dari sisi ke sisi dengan dua tangan (two-hand side-to-side throw). Kumpulan B melakukan latihan baling bola aras dada (chess pass) dan tekan tubi pliometrik (plyometric push-up). 1.3 Pernyataan Masalah Sukan kayak dikategorikan sebagai sukan yang memerlukan kekuatan anggota atas badan (Tesch, 1983). Menurut Knuttgen dan Kraemer (1987), kekuatan boleh di terjemahkan sebagai daya otot atau kumpulan otot yang maksimum yang boleh dijana pada halaju tertentu. Menggunakan terjemahan ini, pelbagai ujian penghasilan daya dijalankan seperti statik dan dinamik menggunakan beberapa prinsip utama dalam memahami latihan asas untuk latihan kekuatan. Menurut Pickard dan Pyke (1981), atlet kayak yang berjaya memerlukan kuasa aerobik dan tenaga anaerobik yang tinggi serta kekuatan otot. Otot yang kuat membolehkan individu melakukan aktiviti dengan lebih baik. Mengikut Newton et al. (1997), latihan pliometrik kurang digunakan untuk melatih otot anggota atas badan berbanding otot bahagian bawah badan dan perkaitan antara latihan pliometrik dengan acara kayak juga amat kurang dibincangkan.
4 Sehubungan itu, pengkaji ingin membuat kajian untuk mencari jawapan kepada persoalan tentang adakah latihan pliometrik yang dijalankan memberi kesan kepada kekuatan otot anggota atas badan dalam mempengaruhi prestasi atlet kayak? 1.4 Objektif Kajian 1.4.1 Membandingkan kekuatan otot melalui ujian Cable Seated Row di antara tiga kumpulan kajian iaitu kumpulan A dan B yang menjalani gabungan latihan rutin dan latihan pliometrik (mengikut ketetapan penyelidik) manakala, kumpulan kawalan hanya menjalani latihan rutin. 1.4.2 Membandingkan prestasi masa melalui ujian Kayak Pecut 15 Meter di antara tiga kumpulan kajian iaitu kumpulan A dan B yang menjalani gabungan latihan rutin dan latihan pliometrik (mengikut ketetapan penyelidik) manakala, kumpulan kawalan hanya menjalani latihan rutin.
5