Peranan Pengaruh Fungsi Pengurusan Ke Atas Prestasi Perusahaan Kecil Dan Sederhana Di Negeri Kelantan oleh Wan Mohd Yusuff Bin Wan Ibrahim Tesis ini dikemukakan sebagai memenuhi syarat memperolehi ijazah Sarjana Keusahawanan Fakulti Keusahawanan dan Perniagaan UNIVERSITI MALAYSIA KELANTAN 2014
PERANAN PENGARUH FUNGSI PENGURUSAN KE ATAS PRESTASI PERUSAHAAN KECIL DAN SEDERHANA DI NEGERI KELANTAN WAN MOHD YUSUFF BIN WAN IBRAHIM SARJANA KEUSAHAWANAN 2014
PENGESAHAN TESIS Saya dengan ini mengesahkan bahawa kerja yang terkandung dalam tesis ini adalah hasil penyelidikan yang asli dan tidak pernah dikemukakan untuk ijazah tinggi kepada mana-mana Universiti atau Institusi. TERBUKA Saya bersetuju bahawa tesis ini boleh didapati sebagai naskah keras atau akses terbuka dalam talian (teks penuh). SEKATAN Saya bersetuju bahawa tesis ini boleh didapati sebagai naskah keras atau dalam talian (teks penuh) bagi tempoh yang diluluskan oleh Jawatankuasa Pengajian Siswazah. Dari Tarikh. Hingga. SULIT (Mengandungi maklumat sulit di bawah Akta Rahsia Rasmi 1972). TERHAD (Mengandungi maklumat terhad yang ditetapkan oleh organisasi di mana penyelidikan dijalankan. Saya mengakui bahawa Universiti Malaysia Kelantan mempunyai hak berikut: 1. Tesis adalah hak milik Universiti Malaysia Kelantan. 2. Perpustakaan Universiti Malaysia Kelantan mempunyai hak untuk membuat salinan untuk tujuan pengajian sahaja. 3. Perpustakaan dibenarkan membuat salinan tesis ini sebagai bahan pertukaran antara institusi pengajian. Tandatangan Tandatangan Penyelia Utama Nombor Kad Pengenalan Nama Penyelia Utama Tarikh : Tarikh : i
PENGHARGAAN Alhamdulillaahirabbil Aalamin dipanjatkan kepada Allah s.w.t kerana dengan rahmat dan hidayahnya jualah penyelidikan ini dapat diselesaikan. Selawat dan salam juga ditujukan kepada Nabi besar Muhammad S.A.W. Penyelidik mahu mengambil peluang ini untuk merakamkan jutaan terima kasih dan penghargaan yang ikhlas kepada kedua-dua penyelia iaitu Prof. Madya Dr Noraani Bt Mustapha dan En Zuraimi Bin Abdul Aziz di atas bimbingan, tunjuk ajar, kritikan dan kesabaran serta perkongsian mereka sepanjang menyelesaikan penyelidikan ini. Terima kasih juga dirakamkan kepada Naib Canselor, Dekan Fakulti Keusahawanan dan Perniagaan serta kepada Dekan Pusat Pengajian Siswazah (PPS) Universiti Malaysia Kelantan yang telah memberikan fasiliti pembelajaran dan program sokongan sepanjang pengajian saya. Rakaman terima kasih juga kepada Profesor Madya Dr Mohd Rafi Bin Yaacob, Profesor Madya Dr Ghazali Bin Ahmad, Profesor Madya Dr Mohd Rosli Bin Mohamad, En Ong Soon Chuan, En Mohd Fadhil Mohd Yusof dan kepada semua kakitangan di Fakulti Keusahawanan dan Perniagaan (FKP) Universiti Malaysia Kelantan yang telah memberikan sokongan dan dorongan dalam penyelesaian penyelidikan ini. Terima kasih juga disampaikan kepada pihak perpustakaan Universiti Malaysia Kelantan (UMK) atas bantuan dan sumber rujukan yang disediakan. Setinggi penghargaan juga kepada kedua ibu bapa, adik beradik dan rakan-rakan seperjuangan yang telah memberikan semangat dan bantuan dari segi sokongan moral dan kewangan yang tulus ikhlas serta dengan penuh harapan. Terima kasih juga diucapkan kepada Encik Nik Muhd Kamil Nik Ismail selaku Pengarah SMEcorp Kelantan dan kepada semua responden yang terlibat dalam penyelidikan ini yang telah memberikan maklumat yang diperlukan dalam menyelesaikan penyelidikan ini. Penyelidik mengharapkan semoga Allah s.w.t membalas kebaikan kepada semua pihak yang terlibat dan memberikan bantuan dalam menjayakan penyelidikan ini. InsyaAllah. ii
ISI KANDUNGAN MUKA SURAT PENGESAHAN TESIS i PENGHARGAAN ii ISI KANDUNGAN iii SENARAI JADUAL vii SENARAI RAJAH viii ABSTRAK ix ABSTRACT x BAB 1 PENGENALAN 1.1 Pendahuluan 1 1.2 Fenomena Kajian 3 1.3 Penyataan Masalah 8 1.4 Persoalan Kajian 10 1.5 Objektif Kajian 10 1.6 Kepentingan Kajian 11 1.7 Skop Kajian 12 1.8 Lokasi Kajian 13 1.9 Rumusan Bab 15 BAB 2 KAJIAN LITERATUR 2.1 Pengenalan 16 2.2 Pengaruh Pengurusan ke Atas Prestasi Perusahaan 16 2.3 Prestasi organisasi dari perspektif fungsi pengurusan 19 2.3.1 Pengaruh perancangan dengan prestasi perusahaan 21 2.3.2 Pengaruh pengorganisasian dengan prestasi perusahaan 24 2.3.3 Pengaruh kepimpinan dengan prestasi perusahaan 28 2.3.4 Pengaruh Pengawalan dengan prestasi perusahaan 30 2.4 Profil Perniagaan Kecil dan Sederhana (PKS) 33 2.5 Pengukuran Prestasi Perusahaan 38 iii
2.6 Pengukuran prestasi perusahaan menggunakan 39 elemen Balanced Scorecard. 2.7 Empat prespektif elemen pengukuran prestasi perusahaan 42 Balance Scorecard (BSC) 2.7.1 Perspektif Kewangan 42 2.7.2 Perspektif Pelanggan 43 2.7.3 Perspektif Pengurusan Dalaman Perusahaan 44 2.7.4 Perspektif Pertumbuhan dan Pembelajaran 45 2.8 Penutup 47 BAB 3 METODOLOGI KAJIAN 3.1 Pengenalan 48 3.2 Reka Bentuk Kajian 48 3.2.1 Kerangka Kajian 49 3.3 Pembolehubah Kajian 49 3.3.1 Pembolehubah bersandar 49 3.3.2 Pembolehubah Bebas 50 3.4 Subjek Kajian 50 3.5 Kaedah Persampelan 51 3.6 Saiz Sampel 52 3.7 Kaedah Pengumpulan Data 53 3.8 Instrumentasi Kajian 54 3.9 Kajian Rintis 59 3.10 Penganalisaan Data 62 3.11 Ringkasan Bab 63 BAB 4 PENEMUAN KAJIAN 4.1 Pengenalan 64 4.2 Penemuan Kajian 64 4.2.1 Profil Demografi 67 4.2.1.1 Jantina 68 4.2.1.2 Umur 68 iv
4.2.1.3 Bangsa 69 4.2.1.4 Pendapatan Pengurus 69 4.2.1.5 Sumber Modal 69 4.2.2 Profil Perusahaan 70 4.2.2.1 Jenis Pemilikan 71 4.2.2.2 Lama Beroperasi 72 4.2.2.3 Modal Berbayar 72 4.2.2.4 Anggaran Jumlah Jualan Bagi Tiga 73 Tahun Yang Lepas 4.2.2.5 Anggaran Jumlah Keuntungan Bagi Tiga 73 Tahun Yang Lepas 4.2.2.6 Jumlah Pekerja 74 4.2.3 Min, Sisihan piawai, Kebolehpercayaan, 74 dan Korelasi Faktor 4.2.3.1 Analisi Inferensi Pearson 75 4.2.3.2 Objektif Kajian I 76 4.2.3.3 Objektif Kajian II 77 4.2.3.4 Objektif Kajian III 77 4.2.3.5 Objektif Kajian IV 78 4.2.3.6 Pembolehubah yang Mempunyai Hubungan 79 yang Paling Signifikan Dengan Prestasi Perusahaan PKS 4.3 Ringkasan Bab 81 BAB 5 PERBINCANGAN, CADANGAN DAN RUMUSAN 5.1 Pendahuluan 82 5.2 Penemuan Kajian dan Perbincangan 83 5.2.1 Rumusan Profil Demografi 83 5.2.2 Rumusan Profil Perusahaan 85 5.2.3 Rumusan Objektif Kajian 86 5.2.4 Rumusan Hipotesis Kajian 88 v
5.3 Cadangan 88 5.4 Sumbangan Kajian 89 5.4.1 Sumbangan Terhadap Bidang Ilmu 90 5.4.2 Sumbangan Terhadap Praktis 92 5.5 Kesimpulan 93 5.6 Cadangan Untuk Pengkaji Masa Hadapan 96 RUJUKAN 98 LAMPIRAN A 107 LAMPIRAN B 111 LAMPIRAN C 114 vi
SENARAI JADUAL NO. 2.1 Definisi perniagaan kecil dan sederhana 2012 2020 MUKA SURAT 36 oleh SMEcorp 3.1 Hasil ujian kebolehpercayaan 61 3.2 Garispanduan mengenai nilai Cronbach s Alpha Hair (2003) 61 4.1 Taburan sampel mengikut daerah 66 4.2 Profil Demografi 67 4.3 Profil Perusahaan 70 4.4 Min, Sisihan piawai,kebolehpercayaan dan korelasi faktor 74 4.5 Guilford s Rule of Thumb (Guilford, 1956) 75 4.6 Analisis Regresi 79 vii
SENARAI RAJAH NO. MUKA SURAT 3.1 Kerangka kajian 49 viii
Peranan Pengaruh Fungsi Pengurusan Ke Atas Prestasi Perusahaan Kecil Dan Sederhana Di Negeri Kelantan ABSTRAK Kajian ini bertujuan untuk menguji hubungan antara faktor-faktor pengurusan iaitu perancangan, pengorganisasian, kepimpinan dan pengawalan dengan prestasi perusahaan Kecil dan Sederhana (PKS) di Negeri Kelantan. Sampel kajian ini terdiri daripada 220 buah organisasi yang dipilih secara rawak sistematik berdasarkan senarai organisasi PKS yang berdaftar dengan SMEcorp. Data dikumpul menggunakan set soalan soal selidik dan dianalisis menggunakan perisian Statistical Package for Social Science (SPSS) versi 20.1 untuk mendapatkan maklumat mengenai demografi dan maklumat mengenai dimensi pengurusan melalui analisis deskriptif dan inferensi. Analisis data mendapati semua objektif terjawab dan semua hipotesis disokong. Organisasi boleh menggunakan elemen pengurusan sebagai mekanisme untuk meningkatkan prestasi organisasi dan menikmati kelebihan bersaing seterusnya menentukan kelestarian organisasi dalam jangka masa panjang. ix
Peranan Pengaruh Fungsi Pengurusan Ke Atas Prestasi Perusahaan Kecil Dan Sederhana Di Negeri Kelantan ABSTRACT This study aims to examine the relationship between management pillars that is planning, organizing, leading and controlling and its influence on organizational performance of Small and Medium Enterprises (SMEs) in Kelantan. Research samples were selected from 220 SMEs through systematic random sampling process based on the registered companies provided by the SME Corp. Data were collected using selfadministered research questionnaires and were analysed using Statistical Package for Social Science (SPSS) 20.1 software to obtain data about demographic and dimensions of management through descriptive and inferential analyses. Data indicated that all objectives were met and will supported hypotheses. Organizations are called to utilized management functions as mechanisms to enhance organization performance in order to out competed business rivals and to achieve long run sustainability. x
BAB 1 PENGENALAN 1.1 Pendahuluan Struktur ekonomi Malaysia telah berubah daripada ekonomi berasaskan pertanian kepada ekonomi berasaskan pembuatan mulai tahun 1970. Dalam sektor pembuatan, sumbangan dan peranan perusahaan kecil dan sederhana (PKS) amat besar dan penting. PKS memberikan sumbangan yang penting kepada pertumbuhan ekonomi yang mantap dan memberansangkan. Banci Pertubuhan dan Enterprais Tahun 2011 menunjukkan bahawa 99.2% atau 618,996 pertubuhan perniagaan ialah perusahaan kecil dan sederhana, dengan 511,849 merupakan perusahaan mikro, Banci Pertubuhan dan Enterprais Tahun (2011). Kebanyakan daripada PKS ini adalah dalam sektor perkhidmatan, terutamanya dalam perniagaan runcit, restoran dan borong. Jumlah guna tenaga dalam PKS adalah lebih daripada 3 juta pekerja, dan kumpulan ini menjana nilai ditambah sebanyak RM174 bilion pada tahun 2010 (Buku Laporan Tahunan SMEcorp, 2011). Prestasi perusahaan dianggap sebagai satu natijah pengurusan yang penting dan amat berkesan untuk mengawal serta memastikan objektif yang ditetapkan tercapai atau sebaliknya. Pelbagai kajian yang telah dilakukan berkaitan dengan perkara ini yang sebahagian besarnya bertujuan untuk 1
meningkatkan keberkesanan proses perlaksanaan pengurusan ke arah meningkatkan prestasi. Menikut Abdul Aziz (2000), penilaian prestasi merupakan satu komponen yang telah diterima sebagai salah satu mekanisme untuk menjamin kecemerlangan sesebuah perusahaan. Pekerja akan menunjukkan faktor prestasi yang lemah dengan menimbulkan ketidakpuasan untuk bekerja atas alasan prestasi perusahaan yang lemah dan tidak menjamin kebajikan mereka (Nigel Nicholson dan Toby D.Wall, 1982). Pelbagai definisi yang dapat menggambarkan perkataan prestasi. Menurut Kamus Dewan Edisi Ketiga (2000), prestasi bermaksud hasil yang telah diperoleh ataupun dicapai. Menurut LW Rue (1999) dalam Tuti Haryati dan Abd Hakim (2003), prestasi bermaksud darjah pencapaian tugasan yang merujuk kepada kerja bagi setiap individu. Philip Ricciardi (1996) pula menyatakan prestasi adalah produktif ditambah dengan kualiti. Ini dapat dilakukan merujuk kepada kedua-dua jumlah kerja yang dapat disiapkan serta nilai kerja yang dilakukan terhadap pelanggan. Selain itu, menurut beliau lagi, prestasi juga membawa maksud kebolehan untuk menyediakan keluaran yang sebenar pada cara dan masa yang betul dalam satu usaha yang bersesuaian. Berdasarkan kepada definisi tersebut, dapat disimpulkan bahawa prestasi merupakan satu pencapaian terhadap tugasan yang diberikan sama ada individu mahupun perusahaan. Pelaksanaan elemen-elemen pengurusan dapat menguruskan dan mengoperasikan perniagaan secara sistematik dalam usaha untuk memberikan 2
sumbangan kepada pencapaian objektif perusahaan dan mencerminkan prestasi perusahaan (Norma Kassim, 2001). Oleh yang demikian, segala permasalahan yang berkaitan dengan kewangan, pengawalan pekerja, kepimpinan, perancangan, pemasaran, penyelidikan dan pembangunan (R&D) dan lain-lain adalah diletakkan di bawah bidang kuasa pihak pengurusan atau pemilik perusahaan (Norma Kassim, 2001). 1.2 Fenomena Kajian Pengurusan adalah proses merancang, menganjurkan, memimpin dan mengendalikan kerja-kerja ahli perusahaan dan menggunakan semua sumber perusahaan untuk mencapai sasaran perusahaan yang sudah ditetapkan, namun bukan semua perusahaan menggunakan fungsi pengurusan sebagai teras utama dalam menjalankan operasi perusahaan. Terdapat beberapa perusahaan yang dikaji oleh pengkaji-pengkaji terdahulu dan mendapati kebanyakan perusahaan yang tidak menggunapakai elemen pengurusan telah menemui kegagalan. Beaver dan Jennings (2005) menyatakan, untuk memahami kegagalan perniagaan, pemilik perniagaan tidak bersedia untuk melaporkan sebab-sebab sebenar masalah yang mereka hadapi. Beaver dan Jenning (2005) telah menjalankan kajian menggunakan kaedah gabungan temu bual secara mendalam dan separa berstruktur untuk mengumpul data di mana pengasas (pemilik) perusahaan ditemuramah mengenai faktor-faktor yang menyebabkan kegagalan mereka dan pengalaman mereka 3
dalam menguruskan perniagaan. Peniaga yang dipilih adalah peniaga yang telah gagal melaksanakan perniagaan yang mereka bina dan uruskan sebelum ini. Seramai 20 orang pengasas-pemilik iaitu 10 masing-masing dari Australia dan Malaysia telah ditemuramah antara tahun 2006 dan 2007. Mereka dipilih dari Jabatan Perdagangan dan Pembangunan Ekonomi Australia Selatan dan pangkalan data Majlis Produktiviti Negara Malaysia. Keputusan yang diperolehi dari temubual termasuk kegagalan untuk merancang strategi pengurusan mengakibatkan ketiadaan halatuju perniagaan dan kegagalan untuk mengurus pernigaan mereka. Faktor ini adalah faktor yang paling kerap diketengahkan oleh peserta dalam kedua-dua negara. Contohnya, ialah seorang respondan sebuah syarikat pembangunan perisian, Australia melaporkan bahawa kegagalan untuk mewujudkan satu perancangan pelan strategi telah menyebabkan perniagaan kehilangan fokus dan melakukan kerjakerja yang tidak sepatutnya dilakukan (Beaver dan Jenning 2005). Satu lagi faktor yang dikaitkan dengan kegagalan perniagaan adalah kelemahan perancangan dalam membuat pelaburan. Seterusnya seorang pemilik sebuah perniagaan barangan elektrik dan perabot runcit, Australia, telah mengalami kerugian kewangan sebelum ini kerana dia tersalah merancang pelaburan dengan membeli lebih banyak barangan daripada yang diperlukan sedangkan belum ada permintaan. Ia juga penting bagi usahawan untuk menjalankan perancangan sebelum membuat sebarang pelaburan bagi mengelakkan kesan-kesan negatif seperti kerugian kewangan dan lebihan penawaran (Beaver dan Jenning 2005). 4