Modified In-School Off-School Approach Modules (MISOSA) H E K A S I Distance Education for Elementary Schools SELF-INSTRUCTIONAL MATERIALS EDUKASYON: SAAN PATUTUNGO 5 Department of Education BUREAU OF ELEMENTARY EDUCATION 2nd Floor Bonifacio Building DepEd Complex, Meralco Avenue Pasig City
Revised 2010 by the Learning Resource Management and Development System (LRMDS), DepEd - Division of Negros Occidental under the Strengthening the Implementation of Basic Education in Selected Provinces in the Visayas (STRIVE). Section 9 of Presidential Decree No. 49 provides: No copyright shall subsist in any work of the Government of the Republic of the Philippines. However, prior approval of the government agency or office wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work for profit. This material was originally produced by the Bureau of Elementary Education of the Department of Education, Republic of the Philippines. This edition has been revised with permission for online distribution through the Learning Resource Management Development System (LRMDS) Portal (http://lrmds.deped.gov.ph/) under Project STRIVE for BESRA, a project supported by AusAID.
GRADE V EDUKASYON: SAAN PATUTUNGO ALAMIN MO Mas maganda ang kinabukasan kung may pinag-aralan. Ito ang kawikaang palaging nababanggit ng mga magulang sa kani-kanilang mga anak. Nangangahulugan ito na mahalaga ang edukasyon sa tagumpay ng isang tao. Kung gugunitain natin ang nakaraan sa ating kasaysayan, masasabi natin na di pinabayaan ng ating mga ninuno na lumaking mangmang ang kanilang anak. Mula sa panahon ng ninuno hanggang sa kasalukuyan, anu-ano kaya ang mga pag-unlad na nangyari sa larangan ng edukasyon? Ano ang masasabi mo sa uri ng edukasyon na iyong natatamo sa kasalukuyan? 1
Sa modyul na ito ilalahad ko sa iyo ang uri ng edukasyon sa iba t-ibang panahon sa kasaysayan ng ating bansa. Pagkatapos nito, susundan ito ng mga modyul na higit mong matutuhan ang naging sistema ng edukasyon sa bawat panahon. Handa ka na ba? PAGBALIK-ARALAN MO Sa inyong mga nakaraang aralin napag-aralan ninyo na may mga dayuhang sumakop sa ating bansa. Sinu-sino sila? Sinakop po tayo ng mga Espanyol, Amerikano, at mga hapon Opo mam, ibig po naming malaman ito. Tama ka Julian, ang mga dayuhang ito na sumakop sa ating bansa ay may iba tibang kontribusyon sa ating pamumuhay. Isa na rito ang mga naging patakaran nila sa edukasyon na siyang paksa natin ngayon. 2
PAG-ARALAN MO Pag-aralan mo ang tsart na ito. Suriin mo ang nilalaman. Uri ng Edukasyon Sa Panahon ng Paaralan at mga itinuro Ninuno Espanyol Amerikano Komonwelt Hapones Ikatlong Republika Walang Nagtatag ng Nagtatag ng Nagpatayo pa Unang Ipinakilala ang paaralan sa mga mga ng maraming pinabuksan mga tahanan paaralang paaralang paaralan. ang mga paaralang tinuturuan parokyal. pambayan. Binigyang-diin paaralang pampamayanan. ang mga bata Tinuruan ang Nagturo ng ang pagtuturo elementarya at ng pagsulat, mga bata ng pagbasa, ng kabutihang bokasyonal. Ipinaturo ang pagbilang at pagbasa, pagsulat, asal, disiplina, Pinahalagahan mga gawaing pagbasa pagbilang, pagbilang. sibika at mga ang pag-aaral mapapakinabangan pagsulat, Inalis ang gawaingkamay. ng magandang pagtuturo ng agrikulutura, sa asal, relihiyon Pinalaganap pangingisda, pagpapaunlad relihiyon, ang medisina at ng doktrina edukasyong inhenyeriya pamumuhay kristiyano bokasyonal Ikaapat na Republika Nagpatayo ng mga gusaling prefabricated. Binigyang-diin ang pagpapakadalubhasa sa pagsulat, pagbasa, at pakikipagusap Kasalukuyan Nagpatayo ng maraming paaralan. Ipinatupad ang bagong kurikulum Guro Mga magulang ang guro Mga misyonaryo ang naging unang guro Mga sundalong Amerikano ang naging unang guro Mga gurong Pilipino Mga gurong Pilipino Mga gurong Pilipino Mga gurong Pilipino Mga gurong Pilipino Wikang Panturo Katutubong wika Espanyol, Filipino, Latin Ingles Wikang Filipino, Ingles Niponggo Tagalog, Ingles Wika ng pook sa baitang I-II Filipino at Ingles Filipino at Ingles 3
Sagutin mo sa iyong kuwadernong sagutan ang mga sumusunod na tanong sa bawat bilang. 1. Tingnan mo ang tsart, sa ilang panahon nahahati ang mga pangyayari sa kasaysayan ng ating bansa? Anu-ano ang mga ito? 2. Suriin mong muli ang tsart. Sagutin ang sumusunod ng mga tanong: a. Anong uri ng paaralan ang naitatag sa panahon ng Espanyol at panahon ng Amerikano? b. Anong uri naman ng gusaling pampaaralan ang ipinatayo sa panahon ng Ikaapat na Republika? c. Sa panahon ng ninuno, saan tinuturuan ang mga bata? d. Sinu-sino ang mga naging guro sa panahon ng ninuno, Espanyol, at Amerikano? e. Anu-anong mga wikang panturo ang ginamit sa panahon ng Espanyol, Amerikano, at Hapones? 3. Batay sa iyong pagsusuri sa tsart may pagkakaiba ba o pagkakatulad ang naging uri ng edukasyon sa panahon ng ninuno hanggang sa kasalukuyan ayon sa: a. mga paaralang naitatag b. mga gurong nagturo c. mga itinuro d. ginamit na wikang panturo PAGSANAYAN MO Ihambing mo ang uri ng edukasyon mula sa panahon ng ninuno hanggang sa kasalukuyan. Ano ang kanilang pagkakaiba? Pagkakatulad? 4
A. Subukin mong gawin ang tsart na ito. Iba t ibang Panahon Paaralang Itinatatag Mga Guro Wikang Panturo Panahon ng Ninuno Panahon ng Espanyol Panahon ng Amerikano Panahon ng Komonwelt Panahon ng Hapones Balikan mong muli ang tsart. B. Paghambingin mo naman ang edukasyon sa panahon ng Ikatlong Republika, Ikaapat na Republika, hanggang sa kasalukuyan. Anu-ano ang kanilang pagkakatulad/pagkakaiba ayon sa paaralang itinatag, mga guro at ginamit na wikang panturo. Gawin mo ang Venn Diagram. Pagkakaiba Pagkakaiba Pagkakatulad 5
TANDAAN MO May pagkakatulad at pagkakaiba ang uri ng edukasyon mula sa panahon ng ninuno hanggang sa kasalukuyan batay sa mga paaralang naitatag, mga itinuro, mga gurong nagturo, mga ginamit na wikang panturo. ISAPUSO MO Kopyahin mo sa notebook ang larawan ng lapis at papel. Sa ilalim nito, itala mo ang mga katangiang dapat taglayin ng isang mabuting mag-aaral na tulad mo. 6
GAWIN MO Sa isang bond paper, gumuhit ka ng isang tahanan. Sa loob nito isulat mo ang mga bagay-bagay na naituro sa iyo ng iyong mga magulang. PAGTATAYA Isulat mo ang iyong sagot sa kuwaderno. Panuto: Isulat ang T kung tama ang inihayag sa pangungusap at kung mali. M 1. Walang pormal na edukasyon sa panahon ng ninuno. 2. Mga sundalong Amerikano ang naging unang guro sa panahon ng Amerikano. 3. Pinalaganap ang edukasyong bokasyonal sa panahon ng Komonwelt. 4. Dalawang uri ng wika ang ginamit sa edukasyong bilingual. 5. Di nakatulong sa pag-unlad ang pabagu-bagong sistema sa edukasyon. PAGPAPAYAMANG-GAWAIN Kapanayamin mo ang nakatatanda mong kasambahay. Alamin mo ang kanyang naging karanasan noong siya ay nasa elementarya pa lamang. Magsaliksik ka ng mga salawikain o mga kasabihan 7
Binabati kita at matagumpay mong natapos ang modyul na ito! Maaari mo na ngayong simulan ang susunod na modyul. 8