ARALING PANLIPUNAN 10 MGA KONTEMPORARYONG ISYU Pamantayang sa Pagkatuto: Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa mga isyu at hamong panlipunan, partikular ang isyung, mga isyung pag-ekonomiya tulad ng globalisasyon, paggawa at migrasyon, isyung pangkasarian, at isyung pampolitika tulad ng pagkamamamayan, karapatang pantao at pananagutang pansibiko na kinahaharap ng mga bansa sa kasalukuyang panahon, gamit ang mga kasanayan sa pagsisiyasat, pagsusuri ng datos at iba t ibang sanggunian, pagsasaliksik, mapanuring pag-iisip, mabisang komunikasyon, pagiging makatarungan, at matalinong pagpapasya tungo sa mapanagutang mamamayan ng bansa at daigdig. NILALAMAN (Content) PAMANTAYANG PANGNILALAMAN (Content Standard) PAMANTAYAN SA PAGGANAP (Performance Standard) PAMANTAYAN SA PAGKATUTO (Learning Competencies) CODE LEARNING MATERIALS UNANG MARKAHAN: MGA ISYU AT HAMON SA KAPALIGIRAN A. Kahalagahan ng Pag-aaral ng mga Kontemporaryong Isyu Naipaliliwanag ang konsepto ng Kontemporaryong Isyu Nasusuri ang kahalagahan ng pagiging mulat sa mga kontemporaryong isyu sa lipunan at daigdig AP10PKI- Ia-1 AP10PKI- Ib-2 1
B. Mga Suliraning Pangkapaligiran 1. Konteksto ng Suliraning Pangkapaligiran Ang mga magaaral ay may pagunawa sa: mga sanhi at implikasyon ng mga hamong upang maging bahagi ng mga pagtugon na makapagpapabuti sa pamumuhay ng tao Ang mga mag-aaral ay Nakabubuo ng angkop na plano sa pagtugon sa mga hamong tungo sa pagpapabuti ng pamumuhay ng tao Natatalakay ang kasalukuyang kalagayang ng Pilipinas Nasusuri ang epekto ng mga suliraning Natatalakay ang mga programa at pagkilos ng iba t ibang sektor upang pangalagaan ang kapaligiran AP10KSP- Ic-3 AP10KSP- Ic-4 AP10KSP- Id-5 2. Ang Dalawang Approach sa Pagtugon sa mga Hamong Pangkapaligiran Natataya ang kalagayang ng Pilipinas batay sa epekto at pagtugon sa mga hamong Naipaliliwanag ang katangian ng top-down approach sa pagharap sa suliraning Nasusuri ang pagkakaiba ng top-down at bottom up approach sa pagharap sa suliraning AP10KSP- Id-e-6 AP10PHP- Ie-7 AP10PHP- If-8 2
3. Mga Hakbang sa Pagbuo ng Community-Based Disaster Risk Reduction and Management Plan Nakabubuo ng konklusyon sa angkop na approach sa pagharap sa suliraning Nauunawaan ang mga konsepto na may kaugnayan sa pagsasagawa ng CBDRRM Plan Naipaliliwanag ang mga hakbang sa pagsasagawa ng CBDRRM Plan Natutukoy ang mga paghahandang nararapat gawin sa harap ng panganib na dulot ng mga suliraning AP10PHP- If-g-9 Ih-10 Ih-11 Ih-12 Naisasagawa ang mga hakbang ng CBDRRM Plan Ii-13 Napahahalagahan ang pagkakaroon ng disiplina at kooperasyon sa pagharap sa mga Ii-14 3
panganib na dulot ng mga suliraning Nasusuri ang kahalagahan ng Community-Based Disaster Risk Reduction and Management Approach sa pagtugon sa mga hamon at suliraning Ii-15A IKALAWANG MARKAHAN : MGA ISYUNG PANG-EKONOMIYA 1. Globalisasyon: Konsepto at Anyo Ang mga magaaral ay may pagunawa sa: sanhi at implikasyon ng mga lokal at pandaigdigang isyung pang ekonomiya upang mapaunlad ang kakayahan sa matalinong pagpapasya tungo sa pambansang kaunlaran. Ang mga mag-aaral ay ay nakabubuo ng pagsusuring papel sa mga isyung pang-ekonomiyang nakaaapekto sa kanilang pamumuhay. Nasusuri ang konsepto at dimensyon ng globalisasyon bilang isa sa mga isyung panlipunan Naiuugnay ang iba t ibang perspektibo at pananaw ng globalisasyon bilang suliraning panlipunan Nasusuri ang implikasyon ng anyo ng globalisasyon sa lipunan Napahahalagahan ang ibat ibang tugon sa AP10GKA- IIa-1 AP10GKA- IIa-2 AP10GKA- IIb-3 AP10GKA- IIc-4 4
pagharap sa epekto ng globalisasyon 2. Mga Isyu sa Paggawa Naipaliliwanag ang mga dahilan ng pagkakaroon ng ibat ibang suliranin sa paggawa Natataya ang implikasyon ng iba t ibang suliranin sa paggawa sa pamumuhay at sa pag-unlad ng ekonomiya ng bansa Nakabubuo ng mga mungkahi upang malutas ang ibat ibang suliranin sa paggawa 3. Migrasyon Naipapaliwanag ang konsepto at dahilan ng migrasyon dulot ng globalisasyon Naipaliliwanag ang epekto ng migrasyon sa aspektong panlipunan, pampolitika at pangkabuhayan Nakakabuo ng angkop na hakbang sa pagtugon ng mga suliraning dulot ng migrasyon AP10MIP- IId-5 AP10MIP- IIe-f-6 AP10MIP- IIg-7 AP10MIG- IIh-8 AP10MIG- IIi-9 AP10MIG- IIi-10 5
IKATLONG MARKAHAN: MGA ISYU AT HAMONG PANGKASARIAN Ang mga mag-aaral ay may pag-unawa sa : Ang mga magaaral ay : 1. Kasarian sa Iba t Ibang Lipunan Konsepto ng Kasarian at Sex mga epekto ng mga isyu at hamon na may kaugnayan sa kasarian at lipunan upang maging aktibong tagapagtaguyod ng pagkakapantay-pantay at paggalang sa kapwa bilang kasapi ng pamayanan. nakagagawa ng mga malikhaing hakbang na nagsusulong ng pagtanggap at paggalang sa iba t ibang kasarian upang maitayugod ang pagkakapantay pantay ng tao bilang kasapi ng pamayanan Naipapahayag ang sariling pakahulugan sa kasarian at sex Nasusuri ang mga uri ng kasarian ( gender) at sex Natatalakay ang gender roles sa Pilipinas sa iba t ibang panahon Natataya ang gender roles sa Pilipinas sa iba t ibang panahon AP10KIL-IIIa- 1 AP10KIL-IIIa- 2 AP10KIL-IIIb- 3 AP10KIL-IIIc- 4 Nasusuri ang gender roles sa iba t ibang bahagi ng daigdig AP10KIL-IIIc- 5 2. Mga Isyu sa Kasarian at Lipunan Natutukoy ang diskriminasyon sa kababaihan, kalalakihan at LGBT ( Lesbian, Gay, Bi sexual, Transgender) AP10IKL-IIId- 6 6
3. Tugon sa mga Isyu sa Kasarian at Lipunan Nasusuri ang karahasan sa kababaihan, kalalakihan at LGBT Nasusuri ang tugon ng pandaigdigang samahan sa karahasan at diskriminasyon Napahahalagahan ang tugon ng pandaigdigang samahan sa karahasan at diskriminasyon Napahahalagahan ang tugon ng pamahalaang Pilipinas sa mga isyu ng karahasan at diskriminasyon AP10IKL-IIIef-7 AP10IKL-IIIg- 8 AP10IKL-IIIh- 9 AP10IKL-IIIi- 10 Nakagagawa ng malikhaing hakbang na nagsusulong ng pagtanggap at paggalang sa kasarian na nagtataguyod ng pagkakapantay-pantay ng tao bilang kasapi ng pamayanan AP10IKL-IIIj- 10 IKAAPAT NA MARKAHAN : MGA ISYU AT HAMON SA PAGKAMAMAMAYAN 1. Pagkamamamayan: Konsepto at Katuturan Ang mga mag-aaral ay may pag-unawa sa: Ang mga magaaral ay 7
sa kahalagahan ng pagkamamayaan at pakikilahok sa mga gawaing pansibiko tungo sa pagkakaroon ng pamayanan at bansang maunlad, mapayapa at may pagkakaisa nakagagawa ng pananaliksik tungkol sa kalagayan ng pakikilahok sa mga gawaing pansibiko at pulitikal ng mga mamamayan sa kanilang sariling pamayanan Naipaliliwanag ang mga katangian na dapat taglayin ng isang aktibong mamamayan na nakikilahok sa mga gawain at usaping pansibiko Nasusuri ang mga pagbabago sa konsepto ng pagkamamamayan AP10PKK- IVa-1 AP10PKK- IVb-2 Napahahalagahan ang papel ng isang mamamayan para sa pagbabagong panlipunan AP10PKK- IVc-3 2. Mga Karapatang Pantao Natatalakay ang pagkabuo ng mga karapatang pantao batay sa Universal Declaration of Human Rights at Saligang Batas ng 1987 ng Pilipinas Nasusuri ang bahaging ginagampanan ng mga karapatang pantao upang matugunan ang iba t ibang isyu at hamong panlipunan AP10MKP- IVd-4 AP10MKP- IVe-5 8
Napahahalagahan ang aktibong pakikilahok ng mamamayan batay sa kanilang taglay na mga karapatang pantao 3. Politikal na Pakikilahok Natatalakay ang mga epekto ng pakikilahok ng mamamayan sa mga gawaing pansibiko sa kabuhayan, politika, at lipunan Napahahalagahan ang papel ng mamamayan sa pamamahala ng isang komunidad Nasusuri ang mga elemento ng isang mabuting pamahalaan AP10MKP- IVf-6 AP10PNP- IVg-7 AP10PNP- IVh-8 AP10PNP- IVi-9 9