PROGRAMA 9:00 9:10 PAGPAPATALA

Transcription

1 Marcos Pa Rin! Ang mga Isyu at Interes sa Pagpangalan sa UP College of Business Administration na Cesar E.A. Virata School of Business 3 Hulyo 2013 (Miyerkules) 9:00 a.m. 12:00 nn. Pulungang Claro M. Recto, Bulwagang Rizal, Kolehiyo ng Arte at Literatura, UP Diliman PROGRAMA 9:00 9:10 PAGPAPATALA 9:10 9:20 PAUNANG PAGBATI Ricardo T. Jose Direktor, Sentro ng Aralin Ukol sa Ikatlong Daigdig at 9:20-9:30 PAGPAKILALA NG MGA TAGAPAGSALITA Maria Luisa T. Camagay 9:30-9:50 J. Prospero E. De Vera (TBC) Opisina ng Pangalawang Pangulo para sa Gawaing Pangmadla Unibersidad ng Pilipinas 9:50 10:10 Manuel C. Manuel III (TBC) Kalihim Cesar EA Virata School of Business 10:10 10:30 Judy M. Taguiwalo Propesor, Departmento ng Aralin Ukol sa Kababaihan at Kaunlaran Kolehiyo ng Gawaing Panlipunan at Pagpapaunlad ng Pamayanan 10:30 10:50 Eduardo C. Tadem Propesor, Sentrong Asyano 1

2 10:50-11:10 Amado M. Mendoza Jr. Propesor, Departmento ng Agham Pampolitika 11:10-11:50 TALASTASAN 11:50-12:00 PAGLAGOM Maria Luisa T. Camagay 2

3 Marcos Pa Rin! Ang mga Isyu at Interes sa Pagpangalan sa UP College of Business Administration na Cesar E.A. Virata School of Business Ang mga di matahimik na gunita ng batas militar parang mga gumigiwang-giwang at susunsusong nitso na nakadagan sa kamalayan ng Unibersidad ng Pilipinas. Sa unang linggo ng Pebrero 1971, natatag ang Diliman Commune sa Unibersidad ng Pilipinas (UP). Sa loob ng linggong ito naging malaya mula sa mga p wersa ng estado ang UP. Nagsimula ang protesta sa usapin ng presyo ng langis at pampublikong transportasyon hanggang sa nauwi sa konkretong pagtutol ng mga estudyante, kaguruan, at komunidad ng unibersidad sa noo y nagkakapangil pa lamang na diktadurya ng dating Pangulong Ferdinand Marcos. Ayon sa 13 Pebrero 1971 na resolusyon ng UP Diliman Student Council, ang Diliman Commune ay naging simbolo ng pagprotesta ng sambayanang Filipino sa imperyalismong US, lokal na pyudalismo, at burukratakapitalismo, kaalinsabay ang maalab nitong determinasyon na mabuo ang isang Pambansang Demokratikong Lipunan mula sa guho ng nakaraan. Kalaunan, makukubkob pa rin ng diktadurya ang UP. Ngunit ang giting at tapang ng isang buong henerasyon ng mga mag-aaral at kaguruan nito ay matagal nang kumalat sa buong bansa upang pangunahan ang pagkilos laban sa rehimeng awtoritaryan ni Marcos. Maraming mag-aaral at guro ng UP ang nag-alay ng kanilang buhay sa pagpupunyaging ito. Ngayon, makalipas ang mahigit apatnapung taon, sa pamunuan ni Alfredo E. Pascual, ang UP na tanggulan ng laya ay naging tagapagparangal sa mismong primer ministro ng diktador na si Marcos. Ang UP na tagasiwalat ng katotohanan ay naging tagapabango ng bulok na kasaysayan ng awtoritaryanismong nagpahirap sa bansa sa loob ng may dalawampung taon. Noong 12 Abril 2013, sa ika-1287 nitong pagpupulong, inaprubahan ng Board of Regents (BOR) ng UP ang panukala ng kaguruan ng College of Business Administration na palitan ang pangalan ng kanilang kolehiyo at gawing Cesar E.A. Virata School of Business. Ayon sa UPDate Diliman Online, pinaboran ng BOR ang panukala dahil: Virata has served UP, the Philippine government and the country for many years and with clear distinction. Kung babalikan ang kasaysayan ng UP sa panahon ng diktaduryang Marcos, makikitang wala namang ginawang iba ang administrasyong Pascual pagdating sa pakikitungo ng pamunuan ng UP sa mga makapangyarihan. Noong 28 Marso 1976, una nang pinarangalan ng UP si Virata sa pagkakaloob dito ng Doctor of Laws (honoris causa). Sa panahon ng dating pangulo ng UP na si Onofre D. Corpuz, pinapurihan ng unibersidad si Virata sa kanyang eminent and valuable service to the Philippine Government in stabilizing finance, industry and advanced entrepreneurship for the rapid progress of this Republic as envisioned within the framework of the New Society. Sa sumunod na taon, 17 Abril 1977, ang mismong kabiyak ng diktador, si Imelda Marcos naman ang ginawaran ng UP ng Doctor of Laws (honoris causa). Sa katunayan, maski ang pinagpipitaganan ngayon na si Salvador P. Lopez, dating pangulo ng UP na kilala sa kanyang pakikiisa sa mga estudyante ng UP sa mga pagkilos laban kay Marcos bago ang pagdeklara ng batas militar, ay masasabing may simpatya ring ibinigay kay Marcos. Sa isang talumpati niya noong Hunyo 1972, malinaw ang paninindigan ni Lopez sa papel ng unibersidad at ng mga taga-up sa kumukulong sitwasyon noon sa pagitan ng rehimeng Marcos at ng mga grupong humihingi ng mga repormang sosyo-pulitikal: 3

4 Kung tawagin man tayong lahat na aktibista... anumang taguri ang ibigay sa atin, patuloy tayong magkakaisa sapagka't iisa ang sinasabi at ibinubulong sa atin ng ating budhi--makibakang walang humpay tungo sa pagbabagong kinakailangan ng ating bansa. (UP Gazette, 31 July 1972) Ngunit pagkatapos ng deklarasyon ni Marcos ng batas militar, sa talumpating binigay niya sa mga magsisipagtapos noong ika-27 ng Mayo, 1973, tila sa martsa na ng batas militar humahakbang si Lopez: In proclaiming martial law and instituting the New Society, President Marcos could not have desired or intended to uproot love of freedom from the heart of the Filipino or to extinguish the flame of liberty that burns in his soul.... Our task is to achieve freedom with responsibility, liberty with discipline, order without regimentation, authority without tyranny, that is, a viable compromise between the integrity of individual life and the necessities of collective existence--and to achieve this without the violence and bloodshed that usually attend such revolutionary enterprises. (UP Gazette, 31 May 1973) Taong 1975 nang palitan ni Corpuz si Lopez bilang pangulo ng UP. Ngunit bago pa man ito umupo sa puwesto, lantad na kung sino ang kanyang kinikilingan. Sa isang artikulo sa Philippine Political Science Journal noong 1973, ipinahayag ni Corpuz ang kanyang pag-suporta sa deklarasyon ng batas militar ni Marcos. Sa artikulong ito, sinabi niyang kailangan ang batas militar upang mailunsad ang isang bagong lipunan na higit na magsusulong sa isang matikas na bansa. The New Society is a mirror of ourselves, not because it reflects our failings and fears, our vices and anxieties, but because it is a mirror of our triumphs and ideals, our highest virtues and strengths. It is a mirror of what we can be, and ought to be. It invites us to liberate ourselves from the old prejudice of understanding our capabilities as a people, and instead to arm ourselves with a sense of potency and confidence in our resources. (1973, 34) Hindi lamang ang mga pinuno ng UP ang nagbigay-katwiran sa pag-iral ng batas militar. Maraming mga akademiko ng unibersidad ang nag-ambag ng kanilang kaisipan upang patalinuhin at bigyan ng batayang intelektwal ang rehimen ng diktador. Kilala sa mga ito ang grupong naging mga tagasaliksik at tagasulat ni Marcos para sa Tadhana: History of the Filipino People at ang diumanong mga palaisip na nagbigay-buhay sa Philippine Center for Advanced Studies. Ang latak ng gamitang ito patuloy na nanalaytay sa ugat ng ilang tradisyong intelektwal sa UP. Hanggang sa ngayon, makikita pa rin ang mga institusyon na nagmula sa kaliwaang transaksyon sa pagitan ng unibersidad at ng rehimeng awtokratiko, gaya na lamang ng Asian Institute of Tourism at ng proyektong pabahay ng Bagong Lipunan Integrated Social Services (BLISS). Ano pa ba ang masasabi sa pakikitungo ng mga taga-up sa awtokratikong rehimen ng pinakamakapangyahirang alumnus ng unibersidad? Kung kikilatisin ang mga naging relasyon ng mga maka-marcos at kontra-marcos sa UP noong panahon ng Bagong Lipunan, matutuklasan ba ang ugat ng 4

5 kamakailang pagbibigay-pugay sa punong teknokrat ni Marcos sa espasyong pinagtatagan ng Diliman Commune? Maaaring ituro ang takot, karuwagan, pagka-makasarili, at bulag na paniniwala bilang dahilan ng mga taga-up na nanikluhod at nanilbihan sa rehimeng Marcos. Pero ano ang p wedeng iturong dahilan ng administrasyong Pascual sa patuloy na pagtaguyod at pilit na pagpakinang nito sa kinakalawang na pamana ng diktaduryang Marcos sa UP? Anong mga interes ang lantad at palihim na nakikinabang sa mga naging hakbang na ito ng unibersidad? Layunin ng pampublikong balitaktakan na ito na hugutin at ilantad ang mga maniobra para magamit ang UP sa paghuhugas-kamay sa kasaysayan ng mga naging kasapakat ng diktador at ng kanyang angkan. Layunin rin ng talastasang ito na subukin ang talas at tapang, sa harap ng madla at mga intelektwal, ng mga gustong bigyang-katwiran ang naging papel ng UP sa awtoritaryang rehimen ni Marcos. Di rin maititiwalag sa layuning ito ang malapitang pagsusuri sa mga pinapaborang salaysay tungkol sa pinanghahawakang kabayanihan ng pamantasan laban sa diktador. Hinubog ng diktaduryang Marcos ang naging kasaysayan at kapalaran ng UP sa matagal na panahon. Inakalang nagwakas na ang impluwensyang ito noong Pero sa mga nangyayari sa ngayon, makatwiran ba ang pangamba na kahit sa lupalop ng gunita, ang mga sinapian at multo pa rin ng awtoritaryanismo ang patuloy na nananaig? 5