Larawan ng sukdulang pang-aapi at pagsasamantala ang malawak

Transcription

1 ANG Pahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo Tomo XLIV Blg. 20 Oktubre 21, Editoryal Alisin ang pabigat na korapsyon sa balikat ng masang magsasaka Larawan ng sukdulang pang-aapi at pagsasamantala ang malawak na kanayunan kung saan dinaranas ng milyun-milyong magsasaka at manggagawang magbubukid ang papatinding pyudal at malapyudal na pagsasamantala. Hirap at gutom ang katumbas ng pagpapayaman sa lupa at produksyon ng pagkain. Biktima sila ng laganap na pang-aagaw ng lupa. Baon sila sa utang at kulang na kulang ang kita para tustusan ang gastusin sa pagkain at iba pang pangangailangan. Kaya naman doble-dobleng nakapagngangalit na ang mismong karalitaan at kaapihan ng masang magsasaka ang siyang isinangkalan ng mga bulok na burukrata kapitalista kasabwat ang iba pang mapagsamantala para lalo pang makapagkamal ng limpak-limpak na salapi. Nakalulula ang malalaking halaga ng pondong publiko na nakulimbat ng sindikatong kinabibilangan nina Janet Lim-Napoles at matataas na upisyal ng reaksyunaryong gubyerno, gamit ang mga huwad na nongovernmental organization na nagpapanggap na naglilingkod sa interes ng masang magsasaka. Isinasangkalan ang kanilang mga kahilingan at pangangailangan upang maglabas ng bilyun-bilyong piso para diumano ipambili ng binhi, abono, pestisidyo at iba pang pangangailan sa pagsasaka. Sa katunayan, ginagamit lamang ang mga diumano'y programang pang-magsasaka at mga huwad na NGO bilang daluyan ng bilyun-bilyong pisong pondong publiko at pantabing sa korapsyon ng mga tiwaling upisyal ng gubyerno. Sa halip na pakinabangan ng masang magsasaka, ang napakalaking mga pondong ito ay ibinubulsa ng mga burukrata kapitalista. Lumaganap ang ganitong sistema ng paggamit sa mga NGO sa ilalim ng rehimeng Arroyo. Sa likod ng buladas ng "matwid na daan," nagpatuloy ang ganitong sistema ng korapsyon sa ilalim ng rehimeng Aquino, laluna sa sektor ng agrikultura. Bukod sa pagpapadaloy ng pondo mula sa Kongreso at Senado, limpak-limpak na salapi rin ang pinadadaloy direkta mula sa Malacañang sa ilalim ng programang DAP. Pati ang pagdurusa ng mga maralita sa kanayunan na nasalanta ng matitinding bagyo, baha at pagguho ng lupa ay pinagkakwartahan din ng mga ganid na burukrata at ng kanilang mga kasapakat. Kagula-gulantang man ang laki ng mga kasong ito ng pagnanakaw sa kabang-yaman ng bayan, gapatak lamang ito kung ikukumpara sa daan-daang bilyong pisong dinambong ng iba't ibang reaksyunaryong rehimen sa pagpapatupad ng isa sa pinakaenggrande at mapanlinlang na proyekto sa kasaysayan ng bansa ang huwad na reporma sa lupa. Mula sa PD 27 ng diktadura ni Ferdinand Marcos, hanggang sa CARP ng rehimen nina Corazon Sa isyung ito... Buwan ng magbubukid, ginunita 2 Bungkalan sa Negros 6 Mga taktikal na opensiba sa NCMR 11

2 ANG Taon XLIV Blg. 20 Oktubre 21, 2013 Ang Ang Bayan ay inilalabas sa wikang Pilipino, Bisaya, Iloko, Hiligaynon, Waray at Ingles. Maaari itong i-download mula sa Philippine Revolution Web Central na matatagpuan sa: Tumatanggap ang Ang Bayan ng mga kontribusyon sa anyo ng mga artikulo at balita. Hinihikayat din ang mga mambabasa na magpaabot ng mga puna at rekomendasyon sa ikauunlad ng ating pahayagan. Maaabot kami sa pamamagitan ng sa: Aquino, Fidel Ramos at Joseph Estrada hanggang sa CARPER ng mga rehimen nina Gloria Arroyo at Benigno Aquino III, P259.5 bilyon na ang ginugugol ng reaksyunaryong estado sa reporma sa lupa. Pero halos walang pinagiba ang mukha ng pyudal at malapyudal na pagsasamantala sa kanayunan ngayong magtatapos na ang CARPER sa Wala nang mas matingkad pang halimbawa ng pagkabigo ng huwad na reporma sa lupa kundi ang napakaganit na proseso ng pamamahagi ng lupa sa Hacienda Luisita na pag-aari ng angkan ni Aquino. Ipinamamarali ni Aquino ang pagiging makasaysayan ng pagpapatupad doon ng CARP samantalang wala naman talagang ipinamahagi kundi sertipikasyong ilampung taong huhulugan ng mga manggagawang bukid. Samantala, sa buong bansa, laganap ang mga kaso ng pangaagaw ng lupa sa muling pagpapalawak ng mga asyenda at plantasyon at paghahawan ng lupain para sa pagmimina. Kaliwa't kanan ang pagbawi ng mga papeles ng amortisasyon ng mga magsasakang dating naging "benepisyaryo" ng CARP. Hindi nauubusan ang mga panginoong maylupa at mga komprador ng mga iskemang may basbas ng reaksyunaryong batas upang tuluy-tuloy na mapalawak ang kanilang mga hawak na lupain. Ibayong monopolyo sa lupa ang iniresulta ng lahat ng reaksyunaryong programa sa reporma sa lupa dahil tulad ng iba pang proyektong pangmagsasaka ng burgis na estado, ito ay "perapera lang." Wala itong pinagkaiba sa programang Conditional Cash Transfer na naglalayon din daw na maibsan ang kahirapan, laluna sa kanayunan. Agad din itong sinagpang ng mga ganid na burukrata para mapagnakawan ng pondong publiko. Walang maasahang pagbabago ang mga magbubukid sa kanilang dustang kalagayan, laluna sa ilalim ng rehimeng Aquino. Patuloy lamang na gagamitin ni Aquino at kapwa niya bulok na burukrata ang kanilang karalitaan para makapandambong hangga't hindi winawakasan ang sistemang pinag-uugatan ng korapsyon, pagsasamantala at pangaapi. ~ Nilalaman Editoryal: 1 Buwan ng magbubukid, ginunita 2 Kilusang anti-korapsyon, lalong lumalawak 4 Bonus sa SSS, binatikos 5 Bungkalan sa Negros 6 Sistemang aryendo sa Negros 7 Ka Mely at Ka Dado 8 Ang industriya ng asukal sa Negros 9 Magsasaka sa ST, biktima ng korapsyon 10 Taktikal na opensiba sa NCMR 11 Militar, nagtamo ng mga kaswalti sa ST 12 Ambus sa Capiz 12 Pananalasa ng militar sa minorya 13 Balita 14 Ang Ang Bayan ay inilalathala dalawang beses bawat buwan ng Komite Sentral ng Partido Komunista ng Pilipinas Buwan ng magbubukid, ginunita Magkakasunod na pagkilos at inisyatiba ang isinagawa ng mga samahang magbubukid bilang paggunita sa Buwan ng mga Magbubukid ngayong Oktubre. Ipinanawagan nila ang pagbubuwag sa mga asyenda at ang kagyat at libreng pamamahagi ng lupa, gayundin ang pagtatakwil at paglaban sa mapaniil at asenderong rehimeng US-Aquino. Noong Oktubre 2, nagsampa ang Kilusang Magbubukid ng Pilipinas ng kasong pandarambong laban kina Secretary Proceso Alcala at iba pang upisyal ng Department of Agriculture kaugnay ng naging papel nila sa pagnanakaw ng pork barrel ng mga senador at kongresista. Nito namang Oktubre 14, nagkampo-protesta ang mga magbubukid sa harap ng upisina ng Department of Agrarian Reform para kundenahin ang patuloy na kainutilan ng Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP) at ang karugtong na programang CARP Extension with Reforms (CARPER). Ipinanawagan nila na lutasin ang malawak na problema ng kawalan ng lupa sa buong bansa. Noong Oktubre 15, ipinagdiwang nila ang Pandaigdigang Araw ng mga Kababaihang Magsasaka. Noong Oktubre 16, ginunita nila ang Pandaigdigang Araw ng Kagutuman, sa halip na Pandaigdigang Araw ng Pagkain para iprotesta ang laganap na kasalatan at pagkaatrasado ng sektor ng agrikultura sa Pilipinas. 2 ANG BAYAN Oktubre 21, 2013

3 Patalsikin si Alcala Patung-patong ang krimen ni Alcala laban sa mga magbubukid. Sa ilalim ng kanyang pamunuan, nabunyag ang paggamit ng matataas na upisyal ng estado sa DA para dambungin ang bilyun-bilyong pisong pondo ng bayan. Bahagi lamang nito ang nabunyag na pagbubulsa ng mga pekeng NGO na kunwa'y pangmagsasaka na kasabwat ng mga kongresista at senador mula sa panahon ng nagdaang rehimeng Arroyo hanggang sa kasalukuyang rehimen. Nabunyag kamakailan na naglabas ang rehimeng US-Aquino ng P7.9 bilyong pondo sa pamamagitan ng Disbursement Acceleration Program (DAP) para diumano sa repormang agraryo. Kasabay nito, binatikos ng mga magbubukid ang balak ng rehimeng Aquino na ipagkait ang P70-bilyong pondong coco levy sa maliliit na magniniyog, taliwas sa iniutos ng Korte Suprema. Kabilang sa nais pondohan nina Aquino at Alcala ang pagtatayo ng mga sentrong agrikultural-industriyal na pakikinabangan ng mga panginoong maylupang kumokontrol sa industriya ng niyog. Nakipagsabwatan din si Alcala sa kartel ng bigas para artipisyal na itulak pataas ang presyo ng bigas. Pinalaganap ni Alcala ang kasinungalingang may kakulangan sa palay para bigyan-daan ang maanomalyang importasyon ng bigas. Kasabay nito, pinalaganap ni Alcala ang kasinungalingang sasapat ang suplay ng National Food Authority (NFA) para sa 65 araw na pangangailangan sa bigas (bago magkaroon ng kakulangan ) gayong hanggang 18 araw lamang ang suplay ng NFA. Ipauubaya na sa kartel ang suplay ng bigas, at ang pagpepresyo rito, sa kasunod pang mga araw. Tagapagtulak din si Alcala ng mapangwasak na mga produktong genetically-modified. Taliwas sa panawagan ng mga magbubukid, tusong pinayagan ng DA ang pagtatanim ng Golden Rice sa bansa, sa tulak ng dambuhalang kumpanyang agrokemikal. Kahungkagan ng CARPER Hindi lamang ang DA ang sangkot sa malawakang korapsyon. Kamakailan, nabunyag na noong 2012, binigyan ng rehimeng Aquino ng P7.2 bilyon ang Department of Agrarian Reform (DAR), sa pamamagitan ng maanomalyang DAP, para mapabilis diumano ang distribusyon ng lupa sa ilalim ng Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP). Dagdag ito sa sa dati nang nailaan na P10 bilyon para sa land acquisition and distribution para sa taon. Pero sa panahong iyon, wala pang 10% ng target na 10,000 ektarya sa 115,000 ektarya ang naipamahagi. Ang paggamit ng CARP at CARPER bilang instrumento ng korapsyon ay ibayong patunay sa kahungkagan ng mga ito. Malaon nang kinukundena ang programang ito bilang kontra-magsasaka, at nagsisilbi lamang sa mga panginoong maylupa. Sa pang-apat na taon ng CARPER, nasa 30% pa lamang o 381,000 ektarya ang naipapamahagi sa kabuuang target nito na 1.2 milyong ektarya. Halos lahat (94%) ng mga lupang ito ay mga pribadong lupain at mayorya (75%) ay mga plantasyon at asyenda. Samantala, mayorya ng mga kunwa'y naipamahagi na ay may mga nakasampang kaso at sa aktwal ay hindi pa naipapamahagi. Malaking bahagi (70%) ng mga lupang ipinamahagi sa pamamagitan ng iskemang Voluntary Land Transfer (VLT) ay panloloko lamang. Ayon sa DAR mismo, ginagamit ng mga panginoong maylupa ang VLT para ilipat ang pagmamay-ari ng kanilang mga lupa sa kanilang mga kamag-anak at iba pang pekeng mga benepisyaryo. Bagsak na agrikultura Sa harap ng lahat ng ito, patuloy na dumaranas ng ibayong pagdarahop ang mga magbubukid dulot ng deka-dekadang liberalisasyon sa agrikultura. Ang liberalisasyon sa sektor ay nangahulugan ng pagbaba ng mga taripa sa mga inaangkat na produktong agrikultural, pagtanggal sa proteksyon at paghina ng lokal na agrikultura, at pagbagsak ng kakayahan ng bansa na magprodyus ng pagkain para sa sariling pangangailangan. Mula nang simulan ang todong liberalisasyon ng agrikultura noong dekada 1990, ilang ulit nang tumaas ang importasyon ng batayang pagkain tulad ng bigas, bawang, sibuyas, kape, karneng baboy, manok at baka. Dulot ng pagbaha ng mga dayuhang produktong agrikultural sa lokal na merkado, tumaas ang depisit sa produktong pagkain nang 21 ulit mula $181 milyon noong 1994 tungong $3.6 bilyon noong ~ ANG BAYAN Oktubre 21,

4 Kumokontra sa korapsyon, lalong lumalawak Bawat araw na magdaan ay tuluy-tuloy na lumalawak ang hanay ng mga kumokontra sa lahat ng anyo ng pork barrel at korapsyon ng rehimeng Aquino. Sabay-sabay na ikinalembang noong Oktubre 11 ang mga kampana sa 1,500 simbahan sa buong kapuluan pagkatapos ng misa. Ito ay tugon sa panawagan ng Church People's Alliance against Pork Barrel na ipakita ang pakikiisa ng mga grupong relihiyoso sa mga pagkilos ng bayan laban sa korapsyon ng rehimeng Aquino. Noong Oktubre 14, nagrali ang 5,000 mamamayan sa Bacolod City laban sa PDAF at DAP. Kabilang sa mga nag-organisa ng pagtitipon ang Simbahang Katoliko sa pangunguna ni Bacolod Bishop Vicente Navarra. Nagsalita rin sa raling ito si Manila Auxiliary Bishop Broderick Pabillo na nagpahayag ng paninindigan ng Simbahang Katoliko laban sa pork barrel. Tinukoy niyang taun-taon ay P250 bilyon ang nawawala sa korapsyon ng gubyerno. Binatikos din niya ang pagkawala ng P20 bilyong pondo ng Malampaya dahil sa sistemang padrino sa pulitika, panunuhol at iba pang anyo ng korapsyon. Noong araw ding iyon ay nagpiket din sa Batasan Pambansa Complex sa Quezon City ang mga kasapi ng Church People's Alliance against pork barrel. Sa nilagdaang sulat na ipinadala nila sa mga upisyal ng kongreso, kinundena nila ang pork barrel bilang ugat ng malalang korapsyon sa bansa. Kabilang sa mga lumagda sina Caloocan Bishop Emeritus Deogracias Iñiguez, Rev. Fr. Ben Alforque, Rev. Jerome Baris ng United Church of Christ in the Philippines at Nardy Sabino ng Promotion of Church People's Response. Nagkaroon din ng mga pagkilos sa Iloilo at Capiz noong Oktubre 16. Pinamunuan ng Paghugpong sang mga Mangunguma sa Panay kag Guimaras (PA- MANGGAS) ang pagmartsa ng 400 magsasaka sa Iloilo City kung saan sila nagsagawa ng maiksing programa sa bawat pagtigil sa mga pangunahing lansangan. Noong araw ding iyon sa Roxas City, nagsagawa ng isang piket-rali laban sa pork barrel sa harapan ng city hall ang 150 kasapi ng Kahublagan sang Mangunguma sa Capiz (KAMACA) at mga mangingisda. Nitong Oktubre 18, sinampahan ng reklamong paglabag sa reaksyunaryong konstitusyon si Benigno Aquino III at mga upisyal niyang sina Florencio Abad ng Department of Budget at Executive Secretary Paquito Ochoa, Jr. kaugnay ng paglalabas ng pondong publiko sa ilalim ng Disbursement Acceleration Program (DAP). Ito na ang ikaanim na kaso na isinampa sa Supreme Court kaugnay ng DAP. Ang kasong ito ay isinampa nina Carol Araullo, tagapangulo ng Bagong Alyansang Makabayan (BAYAN), at mga kongresistang sina Luz Ilagan ng Gabriela Women's Party, Terry Ridon ng Kabataan Partylist at Carlos Isagani Zarate ng Bayan Muna. Kasama rin ang mga kinatawan ng Anakbayan, Youth Act Now, PAGBA- BAGO, Concerned Citizens Movement at Ang Kapatiran Party. Ayon sa kanilang reklamo, nilabag ng DAP ang mga probisyon ng Konsitusyon na nagbabawal sa paglalabas ng anumang pondong publiko at paglipat sa inilaang pondo nang walang kaukulang basbas ng Kongreso. Nauna nang nagsampa ng katulad na kaso sa Supreme Court ang mga organisasyon ng mga abugado tulad ng Philippine Constitutional Association (Philconsa), Integrated Bar of the Philippines (IBP) at iba pang mga personahe. Noong Oktubre 17, nagpahayag ang Samahang Industriya ng Agrikultura (SINAG), isang bagong buong alyansa, ng kanilang kolektibong pagkadismaya at pagtutol sa paggamit at pang-aabuso ng mga mambabatas sa kanilang pork barrel at ng mga pondo para sa abono, Malampaya at DAP. Ipinapatigil din ng grupo ang talamak na pagbibigay ng gubyernong Aquino ng hindi kinakailangang mga benepisyo para sa dayuhang "food conglomerates" tulad ng Charoen Pokphand ng Thailand na anila'y pumilay sa industriyang pang-agrikutura sa bansa. Inianunsyo rin noong Oktubre 14 ang pagkabuo ng isa pang hiwalay na koalisyon laban 4 ANG BAYAN Oktubre 21, 2013

5 sa pork barrel na kinabibilangan ng mga kasapi ng mga unyon ng mga manggagawa sa mga bangko, ospital, hotel at sa sektor ng Business Process Outsourcing (BPO). Binansagan ng mga kasapi ang grupo nila na "TaxAPo," pinaikli na Makati-Pasay Taxpayers against Pork. Ilan sa mga kasapi nito ang RCBC Employees Union, Maybank Employees Union, Citibank Employees Union at HSBC Employees Union. Nagpahayag din ng paninindigan kontra sa sistemang pork barrel ang Chamber of Commerce of the Philippine Islands (CCPI), ang pinakamatandang samahan ng mga negosyante sa Pilipinas. Ayon sa presidente nitong si Jose Luis Yulo, Jr., susuporta sila sa kampanyang inilulunsad ngayon ni dating Chief Justice Reynato Puno para sa isang "people s initiative" upang magpasa ng isang bagong batas na siyang magpapawalambisa sa pork barrel. Maging ang mga retiradong heneral ay nakiisa na rin sa pagkontra sa pork barrel. Ayon kina (Ret.) Brig. Gen. Rosalino Alquiza, dating presidente ng Association of Generals and Flag Officers (AGFO) ng AFP at Maj. Gen. Reynaldo Reyes (ret), tagapangulo ng Philippine Military Academy Alumni Association (PMAAA), laganap ang sentimyento sa mga retiradong upisyal na dapat ibalik ni Aquino ang nilustay nitong pondo ng Malampaya, ang pondo ng Philippine Amusement and Gaming Corp. at Philippine Charity Sweepstakes Office na kapwa nasa tuwirang kontrol ng Malacañang. ~ Malalaking bonus ng mga upisyal ng SSS, binatikos Sumugod noong Oktubre 10 sa upisina ng Social Security System (SSS) sa East Avenue, Quezon City ang mga myembro ng Kilusang Mayo Uno (KMU) para kundenahin ang napakalaking bonus at iba pang alawans na natanggap ng mga upisyal ng SSS. Iginiit ng KMU na magbitiw sa pwesto ang mga sangkot na upisyal at ibalik nila ang pera sa taumbayan. Ayon sa KMU, habang nagtitiis ang mga manggagawa sa napakaliit na sahod at nahihirapan sa paghuhulog ng mataas na kontribusyon sa SSS, nakakatamasa ang mga upisyal ng SSS ng napakalaking bonus na galing sa mga myembro nito. Dagdag ng KMU, hindi dapat gawing palusot ang diumano'y mahusay na "performance" ng ahensya para sa mahigit P10 milyong bonus, dahil nabigo ang SSS na kolektahin ang bilyun-bilyong piso mula sa mga employer na hindi nagbabayad ng kontribusyon. Napakabagal din ang pagpuproseso ng ahensya ng mga benepisyo sa disability, pensyon, pagreretiro at iba pa. Mahigit P1 milyon ang nakuha ng bawat board member ng SSS, bukod pa sa samutsaring mga alawans na kanilang natanggap nitong mga nakalipas na taon. Kabilang sa mga nakakuha ng napakalaking bonus sina SSS President at CEO Emilio de Quiros at SSS Chairman Juan Santos. Nakakuha rin ang kinatawan ng mga dilawang unyon sa SSS tulad ng Alliance of Progressive Labor at Trade Union Congress of the Philippines ng tig-isang milyong piso. Nakiisa ang PKP sa pagkundena sa malalaking pabuya na ibinibigay sa mga upisyal ng SSS. "Ang pagbibigay ng malalaking bonus at bayad sa mga upisyal na itinalaga ni Aquino sa SSS ay malinaw na nagpapakita ng pagka-ipokrito ng tinaguriang 'daangmatwid' ng rehimeng Aquino. Habang nagtatagal sa poder, lalong ipinakikita ng rehimeng Aquino na wala itong pinagkaiba sa sinundan nitong rehimeng Arroyo at sa iba pang nagdaang rehimen sa usapin ng kabulukan at korapsyon." Ang maanomalyang pagbibigay ng P10 milyon bonus sa mga upisyal ni Aquino sa SSS ay ibayong nagpapaalab sa pagpupuyos ng sambayanang Pilipino sa rehimeng Aquino at sa ipinamamarali nitong mabuting pamamahala. Ang walang humpay na paghahambog ni Aquino bilang tagapagtaguyod diumano ng anti-korapsyon ay lumalabas na dili iba kundi palabas lamang para tabingan ang korapsyon sa kanyang paghahari. Pinaiimbestigahan naman ng mga progresibong kinatawan sa Kongreso ang anomalya sa SSS. Samantala, may 19 pang Government-Owned and-controlled Corporations na pinayagan ng gubyerno na mamigay ng bonus. Nauna nang nagbigay ng napakalaking bonus para sa mga upisyal at empleyado ang Philippine Health Insurance na umabot sa P1.5 bilyon. ~ ANG BAYAN Oktubre 21,

6 Bungkalan sa Negros Matinding paghihikahos, gutom at ligalig ang dinaranas ng masang sakada (manggagawang bukid sa tubuhan) at mga manggagawa sa asukarera sa Negros. Nagdurusa sila sa napakababang pasahod at ganap na kawalan ng mga benepisyo dahil sa pagpapatupad ng kontraktwalisasyon at sistemang pakyawan sa mga asyenda. Baon sila sa utang. Kulang na pambayad ang susunod na sahod. Naoobligang magtrabaho ang kanilang mga anak sa murang edad para makadagdag sa kakarampot na kita ng pamilya. Dahil sa gayong kahirapan, natutulak sila para ipaglaban ang kanilang karapatan na magkaroon ng kapirasong lupang mabubungkal para mapakain ang kani-kanilang pamilya. Ang malawakang kawalan ng lupang matatamnan at sistemang alipin sa pagtatrabaho sa mga tubuhan ay nagtutulak sa libu-libong magsasaka sa Negros na makibaka at direktang angkinin ang lupa. Land cultivation area (LCA) ang katawagan sa mga parsela ng mga bakanteng lupaing sama-samang binubungkal at tinatamnan ng mga magbubukid. Mula sa ilang organisadong paggigiit na makapagbungkal ng lupa noong 2008, ispontanyong lumaganap ito na parang apoy. Katunayan, noon pa mang dekada 1980 ay nagkaroon na rin ng mga pabugsu-bugsong pagkilos para igiit ang karapatang magbungkal. Ngayon, umabot na sa mahigit 86 na tipak ng mga lupain ang sama-samang binubungkal at nasa pangangasiwa ng organisasyon ng manggagawang bukid. Sumasaklaw ito sa mahigit 2,100 ektarya. May tanim itong palay, mais at iba pang halamang pagkain para sa mahigit 2,500 pamilyang magbubukid sa Negros. Saklaw ng mapanlinlang na CARP ang mga lupaing ito. Pero sa halip na ipamahagi, kriminalisasyon at pasismo ang kinakaharap ng mga magbubukid sa kanilang pag-angkin sa kanilang karapatang itinatadhana ng reaksyunaryong batas. Malapyudal na moda Matatagpuan sa Negros ang pinakamaiigting na tunggalian ng uring panginoong maylupa at mga magbubukid. Dito pinakalaganap ang sistemang asyenda ng mga plantasyon ng tubo na nagsimula pa noong panahon ng mga kolonyalistang Kastila. Sa kabuuang 1.3 milyong ektarya ng lupa sa Negros, 818,991 ektarya o 63% ay pribadong pag-aari. Umaabot sa 80% ng mga lupang pribadong pagaari (o 655,193 ektarya) ang nasa kamay ng 24% lamang ng mga may-ari ng lupang di bababa sa 10 ektarya. Ang natitirang 163,798 ektarya ay pinaghahatian ng 76% ng mga may pag-aa- ring sampung ektarya pababa. Samantala, walang pag-aaring lupa ang mga manggagawang bukid na siyang lumilikha ng yaman ng mga asyenda. Ang malalim na nakaugat at nagpapatuloy na monopolyo sa lupa ay lalong nagpapatindi sa kawalan ng lupa ng mga magbubukid. Dagdag dito, ang monokultura (iisang klaseng pananim) ng produksyon ng tubo ay tuluyang nagsasara sa anumang oportunidad para sa alternatibong trabaho kaya ilang salinlahi ng mga pamilya ng mga manggagawang bukid ang nakagapos sa malaalipin na sistemang sahuran sa mga plantasyon ng tubo. Ikinababahala nang husto ng mga despotikong asendero at ng reaksyunaryong estadong kumakatawan sa kanila ang nagkakaisang pagkilos ng mga magbubukid para sa kapirasong lupang matatamnan. Bukod sa mga armadong maton ng mga asendero, idineklara nang isa sa mga pambansang prayoridad ang Negros ng Oplan Bantay Laya 2 (2008) at Oplan Bayanihan ngayon. Ginagamit din ang korte at mga batas mismo ng CARPER para kasuhan ang mga magbubukid ng mga krimen tulad ng trespassing sa pag-inisyatiba nilang magbungkal; kasong a r - son s a pagsu- 6 ANG BAYAN Oktubre 21, 2013

7 sunog ng mga damo bilang paghahanda ng lupa; kasong pagnanakaw kapag inani na nila ang kanilang mga pananim; at iba pang mga gawa-gawang kaso. Isulong ang tunay na reporma sa lupa Kinikilala ng rebolusyonaryong kilusan ang pagkamakatarungan at lehitimo ng laban ng mga manggagawang bukid para sa lupang mabubungkal. Batayang karapatan nila ang mabigyan ng oportunidad para sa kabuhayan at seguridad sa trabaho. Sinasaluduhan ng rebolusyonaryong kilusan ang tapang at inisyatiba nilang kumilos, sa harap ng kriminalisasyon sa kanilang pakikibaka at mabangis na panunupil ng mga armadong bayaran ng panginoong maylupa at militar. Sinusuportahan ng rebolusyonaryong kilusan ang kanilang inisyatiba sa pagkilos at hinihikayat silang pag-ibayuhin ang kanilang pakikibaka para sa tunay na reporma sa lupa. Dapat nilang lalong ituon ang kanilang pakikibaka sa unti-unting pagwasak sa kapangyarihang pangekonomya at pampulitika ng mga panginoong maylupa. Hinihikayat silang lumahok sa armadong pakikibaka bilang tanging paraan para maisulong ang kanilang pakikibaka at ganap na wakasan ang pyudal at malapyudal na pagsasamantala. Dapat silang maging mapagbantay sa mga pwersa o grupong nagnanais na pigilan ang kanilang pagkilos at itali ito sa balangkas ng mga burgis na batas na pabor sa malalaking panginoong maylupa. Dapat nilang palawakin at palalimin ang kanilang kamulatan sa makauring tunggalian at tutulan ang ligalismo, ekonomismo at repormismo ng mga grupong tutol sa tunay na reporma sa lupa. ~ Ang sistemang aryendo sa Negros Lalo pang sumisidhi ang problema ng monopolyo sa lupa sa isla ng Negros dahil sa paglaganap ng sistemang aryendo. Sa ilalim ng sistemang ito, lumilitaw ang bagong mga panginoong maylupa at lalong lumalawak ang lupa ng lumang mga panginoong maylupa. Sa sistemang aryendo sa Negros, ipinauupa ng mga magsasaka ang kanilang maliliit na parsela ng lupa sa mga asendero o iba pang may kapital. Karaniwan, bawat isang ektaryang lupa ay ipinauupa sa halagang P1,000 kada taon sa tatlong taong kontrata. Karaniwan din na ang pumapaloob dito ay mga benepisyaryo ng CARP na nahihirapang mangapital sa tubó. Dahil nawawalan sila ng kita, naoobliga silang muli't muling humiram ng pera mula sa umuupa sa kanilang lupa hanggang tuluyan silang malubog sa utang. Upang makapagbayad sa utang, napipilitan ang mga maliit na magsasaka na tuluyan nang ibenta ang kanilang pinaupahang lupa. Karaniwang naibebenta iyon sa mga umuupa na kanila ring pinagkakautangan. Ang sistemang ito ay nagbubunsod ng paglitaw ng bagong mga panginoong maylupa. Mayroon ding malalaking asendero na nakagamit sa sistemang ito para lalo pang makapagpalawak ng kanilang hawak na lupain. Karaniwang inuupahan ng mga asendero ang mga parselang kanugnog ng kanilang mga asyenda. Tampok naman ang kaso ng lupa ni Mayo Cueva, isang panginoong maylupa, na gumamit sa sistemang aryendo para ikutan ang CARP. Sa pakikipagsabwatan sa DAR, nagbuo si Cueva ng listahan ng mga huwad na benepisyaryo na pinalabas na nagpapaupa ng lupa sa malaking panginoong maylupa na si Alfredo Marañon, gubernador ng Negros Occidental at kamag-anak din ni Cueva. Sa ganitong paraan, lalong napasaklaw ang lupa ni Marañon habang may areglong magbibigay kay Cueva ng aktwal na pagmamay-ari at kontrol sa lupa. Ang ganitong kaayusan ay inilantad at puspusang tinututulan ng mga magsasakang tunay na nakapwesto sa lupa ni Cueva. Sa kasalukuyan, nagawa nilang igiit ang pagpupusisyon sa lupa subalit kinakaharap nila ang kasong kriminal na isinampa laban sa kanila ng mga asendero. ~ ANG BAYAN Oktubre 21,

8 Ka Mely at Ka Dado: Larawan ng buhay at pakikibaka sa Negros Masasalamin sa buhay ng mag-asawang Ka Mely at Ka Dado ang pyudal at malapyudal na kalagayan ng Negros at ang tinatanaw na maliwanag na bukas ng rebolusyonaryong kilusan. Mula sa saray ng maralitang magsasaka si Ka Dado. Kasamá sa isang asyenda ang kanilang pamilya, mula pa sa kanyang lolo noong dekada Bata pa, katu-katulong na siya ng ama sa bukid, kaya hindi siya nakapagaral. Ang hatian noon ay tersyuhan, kung saan ang sangkatlo ng ani ay napupunta sa asendero nang walang anumang ipinupuhunang pagod at gastos. Nang maisip ng asendero na magpatanim ng pangkomersyal na kawayan noong 1990, binawi niya ang lupa sa mga kasamá nang hindi man lang binayaran ang kanilang mga tanim. Mula noon, naging manggagawang bukid na lang sina Ka Dado sa asyenda. Lumaki naman sa asyenda ng tubuhan si Ka Mely, at sa murang edad na 10 taong gulang ay nagtrabaho na siya bilang manggagawang bukid sa tubuhan, tuwing walang pasok sa eskwelahan. Minsan, kahit Byernes pa lamang, kasama na siyang nagtatrabaho ng kanyang ama at mga kapatid. Nagsimula siya sa sahod na P1.50 bawat araw noong 1973, at umabot ito sa P3.00 nang maging 14 anyos na siya. Mabigat ang trabaho sa tubuhan. Alas-6 pa lamang ng umaga ay kailangan nang magarima (o mag-ulat) sa enkargado para mabigyan ng trabaho. Kapag nahuli, di ka makakasama sa trabaho dahil marami ang nakapila na mga manggagawang bukid. Sa paghawan, bibigyan ka ng sukat na dapat matapos sa isang araw, isang heras o 30 metro ang haba at may isang metro na lapad. Mula alas-6:30 ng umaga hanggang alas-5 ng hapon ang trabaho. Kung hindi mo ito matapos, tatrabahuhin mo ito kinabukasan nang wala nang bayad, ani Ka Mely. Patuloy na isinalaysay ni Ka Mely ang hirap sa pagtatrabaho. Sa pag-abono, piso kada supot ng abono ang bayad at maaaring makaubos ng 50 supot sa maghapon, pero walang pahinga. Sa pagtatapas ng tubo, kasama ang pagkarga ng tubo sa trak, 5 sentimos ang bayad para sa isang hapnig (isang pasan ng 20 pirasong tubo) noong dekada Ngayon, P200-P300 kada tonelada ang bayad at sistemang pakyaw na ang bayaran. Halimbawa, pupunuin ng isang grupo ng magtatapas o kargador ng tinapas na tubo ang isang trak. Sa asukarera nalalaman kung ilang tonelada ang natapas at nakarga. Ito ang pinakamabigat na trabaho sa tubuhan. Ang kababaihan ay kalahati lang ang kita dahil di nila kaya ang pagkakarga. Ang pagpamatdan o pagputol ng itatanim na tubo naman ay binabayaran ng P50 bawat libo; P300/libo naman ang bayad sa magtatanim ng tubo, pero di ito kayang tapusin sa loob ng isang araw. Napakahirap ng buhay ng isang sakada, laluna noong hindi pa kami organisado at wala pang mga pagkilos para sa pagpapataas ng sahod at benepisyo. Mabigat ang trabaho, pero walang benepisyo. Kapag nagkasakit, di makapagtrabaho, walang makain at hindi makapagpagamot. Bumabalik ka sa trabaho na mahina ang katawan. Di magkasya ang mababang sahod, kahit pa sa walang pamilya. Kaya obligadong magtrabaho pati mga bata, dagdag na kwento ng magasawa. Naorganisa ang mga manggagawang bukid na kinabibilangan ni Ka Mely noong Naging maslider siya ng kanilang samahan at aktibo nilang ipinaglaban ang kanilang demokratikong karapatan, tulad ng pagpapataas ng sahod ng mga manggagawang bukid. Samantalang lubos ang pagpapahalaga niya sa hayag na kilusang masa, itinuro ng kanilang karanasan ang depensibong karakter nito sa harap ng paggamit ng dahas ng 8 ANG BAYAN Oktubre 21, 2013

9 reaksyunaryong estado na tagapagtaguyod ng interes ng mga panginoong maylupa. Noong panahong iyon ay may kapatid at mga pinsan siya na unang naugnayan na ng mga kasama sa Bagong Hukbong Bayan (BHB) at nahikayat sumapi sa hukbo. Pumaloob na rin siya sa kilusang lihim sa kalunsuran at kumilos nang buong-panahon. Noong 1993 ay tumugon siya sa panawagang magtungo sa kanayunan kung saan nagamit niya ang mga kasanayan niya bilang maslider sa kalunsuran. Taong 1985 naman nang magpalawak ang BHB sa barangay nina Ka Dado. Pero madalang pa ang pagdating ng yunit ng mga Pulang mandirigma sa kanilang baryo. Gayunman, masigasig na tumulong ang kanyang nakatatandang kapatid sa pag-oorganisa ng masa at kalauna'y sumampa na sa BHB. Tuwing dumadalaw ang kanyang kapatid, masinsinan silang naguusap hinggil sa mga karanasan niya sa hukbo. Noong 1992, nagdesisyon si Ka Dado na maging Pulang mandirigma. Kabilang na ang kanyang kapatid sa mga rebolusyonaryong martir na nagmula sa Negros. Sa BHB nagkakilala at matagal na naging magkakolektibo sina Ka Dado at Ka Mely, bago maging magkarelasyon at magpakasal noong Sa kanilang dalawang dekada sa hukbong bayan at pagkilos sa hanay ng mga magsasaka at manggagawang bukid, malalim nilang nasapol na nakasalalay sa pag-abante ng rebolusyonaryong lakas ng mamamayan at hukbong bayan ang pagkakamit ng tunay na paglaya ng mga magbubukid at ng buong sambayanan. ~ Ang industriya ng asukal sa Negros Mula't sapul, nakatali na sa dayuhang interes ang industriya ng asukal at hindi ito kailanman nagsilbi sa lokal na pangangailangan at pag-unlad. Tulad ng iba pang industriyang nakatuon sa pageeksport, nakabalangkas ito sa mga di pantay na tratado na pinasukan ng gubyerno ng Pilipinas, tulad ng General Agreement on Tariffs and Trade (GATT). Sa Negros matatagpuan ang pinakamalalawak na plantasyon ng tubo sa bansa na pag-aari ng malalaking panginoong maylupa. Sa kasalukuyan, mahigit kalahati o 360,000 ektarya ng 670,000 lupang agrikultural dito ang tinatamnan ng tubo (umabot ito sa 580,000 ektarya sa kasagsagan ng industriya). Nakasandig sa asukal ang ekonomya ng Negros. Mula pa noong 1775 ay tinagurian na itong pinakamalaking eksporter ng asukal sa Asia. Noong 1880, ito na ang pangatlong pinakamalaking prodyuser ng asukal sa buong daigdig. Pero bilang ekonomya na nakatali sa pandaigdigang merkado, dumanas ng pagsigla at pagbagsak ang industriya ng asukal, tulad noong dekada Hanggang ngayon, hindi pa nakababalik sa dating lakas ang industriya. Pero ito pa rin ang pinagmumulan ng kabuhayan sa Negros. Gayunman, nananatili ang kapangyarihang pang-ekonomya at pampulitika ng mga dating panginoong maylupa sa industriya. Ang ilan sa kanila ay bumaling lamang sa ibang agribisnes, tulad ni Danding Cojuangco na nagpatanim ng kamoteng kahoy para sa biofuel, ilang-ilang, mga prutas at kahoy na pang-eksport, habang karamihan ay nasa tubuhan pa rin. Tuwing bagsak ang industriya, umaalalay ang burges na estado sa pamamagitan ng paglalaan ng pondong publiko para sa mga asendero at malalaking burgesya kumprador, hindi sa mga manggagawang bukid na siyang dumaranas ng pinakamatinding hirap. May 13 asukarera na nagoopereyt sa Negros. Ang pinakamalalaki na sentral ay pag-aari ng malalaking burgesya kumprador kabilang ang Victorias Milling Co. na kontrolado ni Lucio Tan; ang Central Azucarera de la Carlota at Hawaiian-Phil. Co. na pag-aari ng Roxas Holdings Inc.; ang Lopez Sugar Corp. ng mga Lopez; Universal Robina Sugar Mills Co. at Southern Negros Dev. Corp. ng mga Gokongwei; at Central Azucarera de Bais at Binalbagan-Isabe- ANG BAYAN Oktubre 21,

10 la Sugar na pag-aari ni Jose Mari Chan. Umaabot sa 350,000 manggagawang bukid sa mga asyenda ang tumatanggap ng P80-P120 arawang sahod. Wala pa ito sa kalahati ng itinatakda ng batas sa minimum na sahod para sa sektor ng agrikultura sa rehiyon. May 20,000 manggagawa naman na nagtatrabaho sa mga asukarera. Ipinatutupad din sa mga plantasyon ang pleksibilisasyon sa paggawa, sa anyo ng sistemang pakyawan at kontraktwal. Sa sistemang ito, napalitan ang mga regular na manggagawang bukid at kontraktor o kabo na lang ang kausap ng asendero. Hindi kailanman nagalaw ng huwad na reporma sa lupa ng reaksyunaryong estado ang malalawak na asyenda ng tubo. Sa ilalim ng diktadurang Marcos, sadyang inilimita sa palay at mais ang saklaw ng Presidential Decree 27. Sa panahon ng CARP at CARPER, sadyang ipinasok dito ang mga butas sa batas para makaiwas sa pagbubuwag ng mga asyenda. Ang Negros ang ginawang laboratoryo ng iba't ibang iskema para maiwasan ang pamamahagi ng lupa bago ipatupad ang mga ito sa ibang bahagi ng bansa. Isang halimbawa nito ang Stock Distribution Option (SDO). Sa 14 na asyenda na nakapailalim sa SDO, sampu rito ay nasa Negros. Samantala, nakaamba ang higit na pandarambong sa lupa at pagsasamantala sa murang lakas-paggawa sa planong ekspansyon ng mga minahan sa southwest Negros, pagbubukas ng plantasyon ng oil palm at pagpasok ng Del Monte Corporation para sa pagpapalawak ng plantasyon ng pinya. ~ Masang magsasaka sa ST, biktima ng pagnanakaw ni Aquino Parang paulit-ulit na sinasaksak ng rehimeng Aquino ang masang magsasaka sa Southern Tagalog (ST) sa pandarambong at pagnanakaw ng mga upisyal at alipures ng rehimeng Aquino. Sa ilalim ng rehimen, patuloy silang nagdurusa sa ilalim ng lumalala pang mga anyo ng pyudal at malapyudal na pagsasamantala. Isa sa tampok na usaping kinakaharap ng masang magbubukid sa ST ang patuloy na pagkakait sa kanila ng Coco Levy Fund (CLF) at ang paggamit dito para sa mga programang kontramagsasaka. Ang CLF ay pondong hinuthot sa masang magsasaka at manggagawang bukid sa niyugan sa anyo ng buwis na ipinataw ng diktadurang Marcos simula noong 1973 at nagtagal hanggang unang bahagi ng dekada Tinatayang nasa P120 bilyon na ngayon ang CLF. Ang pondong ito ay dapat na ituring na pag-aari ng masang magsasaka at manggagawang bukid sa mga niyugan. Mahigit nang dalawang dekada itong ipinagkakait sa kanila. Sa halip, ang CLF ay kinontrol at pinakinabangan ng malalaking burukrata kapitalista at kroni ni Marcos tulad nina Danding Cojuangco, Juan Ponce Enrile at Maria Clara Lobregat. Patuloy na tumatanggi ang rehimeng Aquino na ibigay ang CLF sa masang magsasaka at manggagawang bukid. Binuo nito ang Presidential Task Force on Coco Levy na nagbalangkas naman ng Poverty Reduction Road Map for the Coconut Industry na naglalayong gamitin ang CLF sa pagpapatupad ng mga kontra-mamamayang programa tulad ng Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps), CARP at CARPER. Garapalan ang pagnanakaw ng reaksyunaryong gubyerno sa CLF. Ginamit ang pondong ito sa kandidatura ng Akbayan Partylist at ni Riza Hontiveros noong nagdaang reaksyunaryong eleksyon. Nauwi rin sa korapsyon ang pork barrel na diumano'y nakalaan sa mga magbubukid. Pangunahing promotor sa paglulustay at pagnanakaw ng pondo ng bayan si Aquino at ang mga alipures niya tulad nina Proceso Alcala na Kalihim ng Department of Agriculture (DA), Dinky Soliman na Kalihim ng Department of Social Welfare and Development (DSWD) at Butch Abad na Kalihim ng Department of Budget and Management. Sa gitna ng karimarimarim na kalagayan ng uring magbubukid, tahimik at inutil ang reaksyunaryong gubyerno. Sa katunayan, pugad mismo ang reaksyunaryong gubyerno ng mga panginoong maylupa at burgesya-kumprador na may makauring interes na pinangangalagaan. Ang reaksyunaryong gubyerno mismo ang mekanismo upang mapanatili ang pyudal at malapyudal na pagsasamantala. Kung kaya walang mapagpasyang aksyon na dapat asahan mula rito tungkol sa maiinit na usaping kinakaha- 10 ANG BAYAN Oktubre 21, 2013

11 rap ng magbubukid. Sa rehiyon ng Southern Tagalog, kinokontrol ng 835 panginoong maylupa at burgesya-kumprador ang 496,469 ektarya ng produktibong lupaing agrikultural. Pinipiga ng mga panginoong maylupa at malalaking kumprador ang biyaya mula sa pawis ng magsasaka at ginagamit ito sa kanilang pansariling pakinabang. Ibayong sumasahol ang pyudal at malapyudal na pagsasamantala udyok ng pyudal na monopolyo sa lupa at mga iskema ng rekonsentrasyon ng lupa sa kamay ng iilang makapangyarihan. Kinikikilan ang masang magsasaka ng upa sa lupa sa hatiang 80-20, at pabor sa panginoong maylupa. Pinapanatili rin ang atrasadong sistema ng pagsasaka. Itinatali ang mga magsasaka sa sistemang usura na may napakataas na interes ng pautang. Para madagdagan ang maliit nilang parte sa ani, napipilitang magtrabaho ang mga magsasaka bilang panapanahon o permanenteng manggagawang bukid na may napakababang sahod. Kakambal ng pyudal at malapyudal na pagsasamantala ang reaksyunaryong dahas. Bunga ng katayuan sa ekonomya ng mga panginoong maylupa at malalaking burgesya-kumprador, mahigpit din ang kanilang hawak sa kapangyarihang pampulitika. Sa rehimen ni Benigno Aquino III, binigyan nito ng basbas ang mas mabagsik na paghahasik ng lagim ng mersenaryong AFP-PNP-CAFGU sa ilalim ng Oplan Bayanihan. ~ Halaw sa pahayag ni Kasamang Patnubay de Guia, Tagapagsalita, NDFP-Southern Tagalog Matatagumpay na taktikal na opensiba, inilunsad sa NCMR Matagumpay na nailunsad ng mga Pulang mandirigma ng North Central Mindanao Region (NCMR) ng Bagong Hukbong Bayan (BHB) ang limang taktikal na opensiba sa Bukidnon at Misamis Oriental noong Setyembre 30 hanggang Oktubre 6. Tatlumpu't tatlo ang napatay sa panig ng militar at hindi bababa sa anim ang nasugatan. Walang kaswalting natamo ang mga Pulang gerilya. Sa Bukidnon. Labintatlong sundalo ng 8th IB ng Philippine Army ang napatay at maraming iba pa ang nasugatan nang tambangan sila ng isang yunit ng South Central Bukidnon Subregional Command (SCBSC) ng BHB sa Sityo Tubod, Barangay Cawayan, Quezon noong Oktubre 6. Pinaulanan ng bala at hinagisan ng mga granada ng mga Pulang mandirigma ang nangungunang tim ng bandidong grupong Lumad na New Indigenous People's Army for Reform (NI- PAR) na pinamumunuan ni Nonong Salusad. Pagkatapos nito ay pinasabugan nila ng command-detonated explosive (CDX) ang mismong pinagkokoberan ng main body ng mga sundalo ng 8th IB. Inambus ng BHB ang 53 bagong treyni na militar habang pauwi ang mga ito sa kampo nila sa bayan ng Quezon mula sa Sityo Kiranggol, Barangay Dao, sa San Fernando. Ang mga sundalong ito ay reimporsment sa bandidong NIPAR matapos salakayin ng mga Pulang mandirigma ang kuta nito sa Sityo Kiranggol noong Setyembre 16. Sa Misamis Oriental. Dalawang sundalo ang napatay nang harasin ng isang tim mula sa Eastern Misamis Oriental- Northeastern Bukidnon Subregional Command ng BHB ang blocking force ng 58th IB sa Sityo Kapatagan, Barangay Umagos, Lagonglong, bandang alas- 8 ng umaga noong Oktubre 3. Pagsapit ng tanghali, tatlong sundalo pa ang napatay ng mga Pulang mandirigma sa naturan ding lugar. Napilitan namang magemergency landing sa compound ng Balingasag Central Elementary School ganap na alas-2:50 ng hapon ang dalawang helikopter ng militar matapos pagbabarilin ng isang yunit ng BHB habang papalapit sa lugar ng pinangyarihan. Bago ito, sampung tropa ng laking-kumpanyang kolum ng 58th IB ang napatay at limang iba pa ang nasugatan nang pasabugan sila ng CDX ng mga Pulang mandirigma habang nagpapatrulya sa Sityo Camansi, Banglay, Lagonglong, mga alas-2 ng hapon noong Setyembre 30. Samantala, sa pareho ring lugar, isang sundalo ng 58th IB ang nasugatan sa operasyong isnayp na inilunsad ng isang tim ng BHB. Kinabukasan, lima pang sundalo ng 58th IB ang napatay ng mga Pulang mandirigma habang nagnanakaw ang mga ito sa isang walang taong bahay sa Sityo Camansi, Barangay Banglay bandang alauna ng hapon. ~ ANG BAYAN Oktubre 21,

12 Militar, nagtamo ng 19 na kaswalti sa ST Sampung sundalo ang napatay at siyam ang nasugatan sa iba't ibang aksyong militar ng Bagong Hukbong Bayan (BHB) sa Southern Tagalog mula Hulyo hanggang Setyembre. Isa ring abusadong kumpanya ang pinarusahan sa Occidental Mindoro. Ang mga ulat ay nagmula sa Kalatas, rebolusyonaryong pahayagang masa sa rehiyon. Sa Quezon. Binigo ng mga Pulang mandirigma ng Apolonio Mendoza Command (BHB-Quezon) ang tangkang pagkubkob ng mga pasistang tropa ng 74th IB sa Sityo Matalahan, Barangay San Vicente Kanluran, Catanauan noong Setyembre 16. Pitong sundalo ang naiulat na napatay habang walang nasugatan at ligtas na nakaatras ang mga kasapi ng BHB. Nag-eehersisyo ang mga Pulang mandirigma nang umatake ang 74th IB ganap na alas-6:55 ng umaga. Nang magpaputok ang mga sundalo, agad na nakapagmaniobra ang mga Pulang mandirigma. Mahusay na nakapanlaban ang bawat tim at naagaw nila ang inisyatiba sa labanan. Sa Mindoro. Pinarusahan ng Lucio de Guzman Command (BHB-Mindoro) noong Setyembre 7 ang Jomarias International Corporation (JIC), kumpanya ng konstruksyon ni Jose Villarosa, dating kongresista at alkalde ng bayan ng San Jose, Occidental Mindoro. Inirereklamo ng mamamayan sa lugar ang operasyon ng JIC na sumisira sa Caguray River at pumipinsala sa pinagmumulan ng kanilang kabuhayan. Nangyari ang pamamarusa sa may bahaging Paclolo-Purnaga sa Magsaysay, Occidental Mindoro. Sinunog ng mga Pulang mandirigma ang dalawang dumptruck at isang payloader at sinira ang dalawang mixer. Noong Agosto 26, binigo rin ng Lucio de Guzman Command ang pag-atake ng 4th IB sa Sityo Tinawagan, Barangay Panaytayan, Mansalay, Oriental Mindoro. Isa ang napatay at dalawa ang nasugatan sa mga mersenaryong sundalo habang walang nasaktang Pulang mandirigma. Nasugatan naman ang isa pang sundalo sa inilunsad na operasyong harasment at isnayping ng isang tim ng BHB laban sa tropa ng 4th IB noong Agosto 14 sa Sityo Gaang, Barangay Panaytayan, Mansalay, Oriental Mindoro. Sa Palawan. Dalawang elemento ng Marine Battalion Landing Team 4 ang nasugatan sa isinagawang taktikal na opensiba ng Bienvenido Valleber Command (BHB-Palawan) noong Agosto 26 Ambus sa Capiz sa Sityo Ebangley, Barangay Abongan, Taytay. Walang nasugatan at ligtas na nakaatras ang mga Pulang mandirigma. Sa Rizal. Patuloy na binibigwasan ang pasistang tropa ng AFP sa lalawigan ng Rizal. Naglunsad ng operasyong harasment noong Agosto 14 ang tatlo-kataong tim ng Narciso Antazo Aramil Command (BHB- Rizal) sa isang detatsment ng pinagsanib na tropa ng 16th at 59th IB. Bago ang operasyong haras, binigo ng isang yunit ng BHB ang atake ng 16th IB noong Hulyo 28 sa Barangay Tinucan, Tanay. Nag-umpisa nang alas-6:30 ng umaga ang 30-minutong labanang nagresulta sa isang patay at isang sugatang sundalo ng 16th IB. Walang napinsalang Pulang mandirigma sa nasabing labanan. Bandang alas-otso ng umaga, matapos umatras at muling makapagtipon, binalikan ng yunit ng BHB ang pinaglabanang lugar at hinaras ang 16th IB kung saan tatlo pang sundalo nito ang nasugatan. Naglunsad naman ng operasyong isparo ang NAAC- BHB laban sa isang sarhento ng 48th IB noong Hulyo 20. ~ Tatlong sundalo ng Alpha Company ng 61st IB ang napatay at maraming iba pa ang nasugatan nang ambusin sila ng isang yunit ng Bagong Hukbong Bayan sa ilalim ng Jose Percival Estocada, Jr. Command (JPEC) noong Oktubre 7 sa Barangay Nayawan, Tapaz, Capiz. Nag-ooperasyon noon sa kabundukan ng mga barangay ng Tacayan at Nayawan ang mga pasistang tropa sa ilalim ng 301st Infantry Brigade ng Philippine Army nang tambangan sila ng mga Pulang mandirigma bandang alas-6:45 ng umaga. Umabot pa ng pasado ala-una ng hapon bago makuha ng tatlong helikopter na Huey ang mga kaswalti ng militar, ayon kay Ka Jury Guerrero, tagapagsalita ng JPEC. ~ 12 ANG BAYAN Oktubre 21, 2013

13 Pananalasa ng militar sa mga pambansang minorya Patuloy ang pananalasa ng mga tropa ng Armed Forces of the Philippines sa kanayunan sa tabing ng peace and development teams, laluna sa mga komunidad ng mga Lumad sa Agusan del Sur at Compostela Valley at mga Tumanduk sa Capiz nitong Oktubre. Sa Agusan del Sur. Binaril hanggang sa mapatay si Gabriel Alindao, 57 anyos na lider-lumad na kaanib ng Kahugpungan Alang sa Kalambuan (KASAKA) noong tanghali ng Oktubre 10 sa Barangay Kauswagan, sa bayan ng Loreto. Pauwi noon si Alindao sa kanyang bahay sa Purok LBC (Lumad, Bol-anon, Cebuano) ngunit nang malapit na siya sa Kauswagan Elementary School ay pinagbabaril na siya ng pinaghihinalaang pwersa ng 26th IB. Bago ito, si Alindao ay inakusahan ng militar na tagasuporta umano ng Bagong Hukbong Bayan (BHB). Kaya para pasinungalingan ito, dumalo si Alindao noong umagang iyon sa isang aktibidad ng militar na tinaguriang Bayanihan sa kampo ng 26th IB. Simula pa noong Hulyo 19 ay nagkakampo na ang 26th IB sa nasabing barangay matapos patayin umano ng BHB ang barangay chairman ng Kauswagan. Bago ito, noong Setyembre 13 ay brutal na pinatay ng mga pinaghihinalaang militar si Benjie Planos, ingat-yaman ng KA- SAKA, habang pauwi siya sa kanyang bahay bandang alas-2 ng hapon sa nasabi ring barangay. Si Planos ay isa sa mga namuno sa mga Manobo-Agusan nang magbakwit ang mga ito tungong Davao City kung saan nila isiniwalat sa publiko ang mga pang-aabuso ng militar sa Loreto. Noong Agosto 22, dumalo si Planos sa isang dayalogo tung- ANG BAYAN Oktubre 21, 2013 kol sa militarisasyon sa isang hotel sa Davao City na dinaluhan din ng mga lokal na upisyal ng Loreto, Mayor Rodrigo Duterte ng Davao City, mga upisyal ng militar at mga lider- Lumad. Sa Compostela Valley. Lumikas patungo sa bayan ng Compostela ang 227 mamamayang Matigsalog Lumad ng Sityo Side 4, Barangay Manggayon, Maco noong Oktubre 4 bilang pagtutol sa pagkakampo ng militar sa kanilang barangay. Mahigpit nilang hinihiling sa lokal na pamahalaan ang pag-alis ng mga tropa ng 25th IB sa kanilang baryo at hayaan silang makabawi sa kanilang pamumuhay matapos masalanta ng Bagyong Pablo. Dumating sa Barangay Manggayon noong Oktubre 2 ang umaabot sa 120 sundalo na armado ng malalakas na riple at may dala-dalang mga kanyon. Ipinaabot ng mga residente sa militar na lisanin ang kanilang barangay ngunit sinabihan silang mananatili pa sila sa lugar hanggang sa matapos ang operasyong militar ng 25th IB. Bunsod nito, napilitang umalis ang mga residente sa kanilang lugar. Noong Oktubre 6, apat na kabataang Matigsalog, na edad 13-18, ang hinaras at iligal na dinetine ng mga elemento ng Military Special Forces sa Sityo Bongkilaton, bayan ng Compos- tela. Papunta sa kanilang barangay ang apat, dala-dala ang apat na sako ng bigas para sa kanilang paaralan nang harasin sila ng mga sundalo. Ginapos at piniringan ang mga bata. Malisyoso silang inakusahang nagdadala ng suplay ng bigas para sa BHB. Sinakal at tinutukan sila ng itak habang binabantaang papatayin kung hindi nila sasabihin ang kinalalagyan ng BHB sa lugar. Pwersahan silang dinala sa gubat para magsilbing giya sa kanilang operasyon laban sa BHB. Sa Capiz. Napatay si Pastor Laranja Mirasol Jr. at nasugatan si Rolando Diaz Sr., parehong mga Tumanduk na magsasaka nang paulanan ng bala ng mga tropa ng Alpha Coy ng 61st IB ang bahay ni Barangay Kagawad Abelardo Diaz Sr. Nangyari ang pangiistraping na ito noong Oktubre 7 bandang alas- 9:30 ng umaga sa Barangay Nayawan, Tapaz habang nakatipon ang ilang residente sa bahay ni Diaz. Lalong natakot ang mamamayan, kabilang si Barangay Captain Garson Catamin, nang tutukan sila ng baril at imbestigahan ng mga sundalo ng 61st IB. Binalaan din sila ng militar na huwag umalis sa lugar pagkatapos ng insidente. Tinipon noon ni Catamin ang ilang magkakalapit na mga residente sa bahay ni Diaz upang pag-usapan kung ano ang dapat nilang gawin dahil may nangyaring ambus ng BHB sa kanilang baryo noong umagang iyon. Mga alas-12:30 ng hapon, habang kinukuha ng militar ang kanilang mga kaswalti ay inistraping ng tatlong helikopter ang mga kasukalan, gubat at bukirin sa kalapit na barangay ng Tacayan sa bayan ng Tapaz na walang pagsasaalang-alang sa kaligtasan ng mga sibilyan. ~ 13

14 Pag-aresto sa 18 myembro ng HERRIRA, kinundena ng NDFP MARIING kinukundena ng National Democratic Front of the Philippines (NDFP) ang pag-aresto sa 18 myembro ng HERRIRA sa Spain noong Setyembre 30. Ang HERRIRA ay organisasyong nagtatanggol sa karapatan ng 600 bilanggong pulitikal na Basque na ibinibimbin sa Spain at France. Ang mga bilanggong ito'y mga mandirigmang nakikibaka para sa kalayaan at independensya ng bansang Basque. Bantog na organisasyon ang HERRIRA na hayag at mapayapang kumikilos sa pagtatanggol ng karapatang-tao ng mga bilanggong pulitikal at mga refugee. Ang pag-aresto sa 18 myembro ng HERRIRA ay labag sa pinakasaligang demokratikong karapatan at kalayaan ng mga myembro nito. Iginigiit ng NDFP, kasama ang marami pang demokratikong organisasyon ng mamamayang Basque at mga kaibigan nila sa internasyunal na komunidad, ang kagyat na pagpapalaya sa 18 myembro ng HERRIRA. Asembliya kontra austerity, inilunsad sa Detroit City ISINAGAWA noong Oktubre 5-6 ang isang internasyunal na asembliya sa Detroit City, sa US, upang batikusin ang pangungulimbat ng mga bangko at programa ng pagtitipid ng gubyerno at para itaguyod, ipagtanggol at isulong ang mga karapatan at kagalingan ng mga manggagawa at buong mamamayan ng Detroit. Inilunsad ang pagtitipon sa pangunguna ng Coalition for an International People's Assembly Against the Banks and Against Austerity. Nakiisa sa aktibidad ang International League of Peoples' Struggle (ILPS). Itinutulak ng koalisyon na kanselahin ang utang sa mga bangko. Iginigiit nilang huwag sibakin sa trabaho ang mga manggagawa at ibigay ang kanilang mga pensyon at serbisyong publiko. Nanawagan din ito na itigil ang pagwawasak ng unyon at tapusin ang hindi demokratiko at rasistang pamamahala sa mga syudad at paaralan. Iginiit din nito sa gubyerno na maglunsad ng programa sa pagpatrabaho na popondohan ng mga bangko para muling magkaroon ng trabaho ang mga walang trabaho. Nanawagan din itong itigil ang lahat na pag-iilit at pagpapalayas ng mga residente sa mga narerematang bahay. Nanawagan din itong itaas ang pondo ng edukasyong publiko at itigil ang rasismo at pang-aatake sa mga imigrante, kababaihan, sa mga bakla, lesbyan at iba pang kasarian at sa mga taong may kapansanan. Ang Detroit City ay simbulo ng matinding krisis ng US. Nitong Hulyo 18 ay nagdeklara ng pagkabangkrap ang lunsod ng dahil hindi na nito mababayaran ang bilyun-bilyon nitong utang. Ang mga pamilyang anakpawis at mababang saray ng petiburgesya ang lubos na nagdurusa sa pagkabangkrap. (Tingnan ang isyu ng AB noong Agosto 7.) Konstruksyon ng baseng nabal sa Oyster Bay, binatikos BINATIKOS ng mga mamamalakaya ang planong pagpapalawak ng baseng nabal ng Philippine Navy sa Oyster Bay sa Palawan na magseserbisyo sa dumaraming bilang ng mga barkong pandigma ng US. Inianunsyo kamakailan ng Western Command ng Philippine Navy ang planong pagpapalapad ng baseng nabal nito sa Oyster Bay, isang look sa gitnang kanlurang bahagi ng Palawan, mahigit isandaang kilometro lamang mula sa Spratly Islands. Sa kasalukuyan, isa lamang itong lumang daungan na binubuo ng mga platapormang gawa sa kahoy. Target na itayo rito ang isang malaking base na may kapasidad na magpadaong ng hanggang apat na malalaking barkong pandigma. Naglabas kamakailan ang Department of Public Works and Highways ng P500 milyon para simulan ang konstruksyon. Kabilang sa plano ay ang konstruksyon ng 12-kilometrong kalsada mula sa mismong isla ng Palawan patungo sa Oyster Bay. Binatikos ng Pamalakaya ang pagpapalawak ng Oyster Bay bilang bahagi ng papalaking presensyang militar ng US sa Pilipinas. Paglabag sa kasarinlan ng Pilipinas ang planong paggamit rito bilang base ng US. Nangangamba rin ang mga mangingisda sa lugar na lalo silang pahihirapan. Sa nakaraang mga pinagsanib na operasyon ng AFP at militar ng US sa lugar, pinagbawalan silang mangisda sa look. Natataboy din ang mga isda dahil sa polusyong dala ng mga barkong pandigma. Pinangangambahan ding pagsisimulan ang baseng nabal ng prostitusyon sa lugar. Ang pagpapalawak ng baseng nabal sa Oyster Bay ay bahagi lamang ng kabuuang plano ng US na palakasin ang presensyang militar nito sa Pilipinas at South China Sea. Tadtad ngayon ang Palawan ng malalakas na radar na pinatatakbo ng US para magmonitor sa karagatan. 14 ANG BAYAN Oktubre 21, 2013