PUNARJOT GULDASTA Trilanguage Monthly Magazine

Size: px
Start display at page:

Download "PUNARJOT GULDASTA Trilanguage Monthly Magazine"

Transcription

1

2

3 Editor Dr. Ramesh Chand M.D. (Eye Specialist), State Awardee Sub-Editor Dr. Kuldip Singh Ph.D. (Hindi Section) Jatinder Singh Pamal Ex. DPRO Ranjit Jhaner Owner, Printer, Publisher & Editor Dr. Ramesh Chand Printed at: FOIL Printers, 2051, Gobind Nagar, Ludhiana Registered Office 65-A, Bhai Randhir Singh Nagar, Ludhiana. Address: "PUNARJOT GULDASTA" 65, A Bhai Randhir Singh Nagar, Ferozepur Road, Ludhiana Contact: , Website: rameshpunarjot@yahoo.com mynbrisp PIs: kimq 50/- ie`k swl 500/- ivdys ie`k swl 2000/- Sept-Nov, 2016 Year - 3 Issue 6 PUNARJOT GULDASTA Trilanguage Monthly Magazine Registered with Registrar of Newspaper for India Under No. PUNMUL/2013/ q`qkrw punrjoq idvwli - AwE AsIN ies vwr idvwli qy punrjoq dy divy bwliey[ World Diabetes Day - 14 November fw. rmys 2-3 Punarjot Guldasta Bureau punrjoq dw ivawh fw. rmys 6-10 Lets Celebrate Safe and Pollution Free Diwali for Punarjot Smart City Ludhiana (IMA) Guldasta Bureau nyqrdwn hrbms lynhbr 12 bdldw smwj rgbir ismg smdu 13 Bgq purn ismg ishq bimw Xojnw 14 "punrjoq dw ivawh" nwtk di spl pyskwri smwijk burweiaw dur krn lei lokw ƒ kiqw jwgruk jiqmdr ismg sih smpwdk ryl koc PYktrI kpurqlw ny idvwli mnwei A`KW punrjoq 34 bynqi dwn dy Pwrm Brky guldsqw ibauro lykkw diaw rcnwvw nwl smpwdk A`KIAW di joq dip mmgli 34 dw sihmq hoxw zruri nhi, ieh lykkw dy inji ivcwr ho skdy hn[ punrjoq xqfm+;k dk eksy MkW 'kdquryk ƒ hr Gr dw ih`sw bnwaux lei pwtkw For more Information and our Magazines please visit our official web site/facebook Aqy lykkw ƒ bynqi hy ik auh A`KW pages. dwn di muihmm ƒ hor ibhqr bnwaux punrjoq lei Awpxy guldsqw sujwa Aqy rcnwvw Byjx[ our website 1 : LoPN Hkkjr & LoLFk Hkkjr nhid icjstk 17 jsqjh gjhktu [ksedjuh 17 punrjoq sdbwvnw pirvwr imln jiqmdr ismg 18 zi tivi vlon fwktr rmys mnsurw Aqy kuj horw dw snmwn ryktr kquriaw 19 ns'k HkfDr ds dqn izfl) rjkus&hktu&'kcn MkW 'kdquryk siqkwrxog A`K dwni - sqmbr-akqubr ies ibmwr mwnis`kqw vwly smwj lei vi iksy ryktr kquriaw 24 srjikl EprySn di lov rcnwvw 25 ipmfw iv`c A`KW dy mupq cy~k A`p kynpw di SlwGw hrbms ismg l`f"v&j{kk fprjatu Hkkjrh 27 2 vdrwcj dk egro nknh dh ekrh 28 cky fnol nknh dh ikrh 29 kwlw moqiaw jiqmdr ismg 29 "punrjoq dw ivawh" qy jivn jwc punrjoq 30 guldsqw ibauro euq vkfnr; ;kno 32 A`KW lwl ismg lwli 32 Donated Eyes are real human Lamps (Diyas) for someone blind whose world filled with light Dr. Ramesh 33

4 smpwdki punrjoq idvwli AwE AsIN ies vwr idvwli qy punrjoq dy divy bwliey[ KuSI Aqy smwijk BweIcwry ivc AwpsI ipawr vdwaux dy Ajoky smyn ivc AwE ivcwrw swjiaw kriey[ ies nwl sbmdq scwei ƒ smj ky Awpxy jivn ivc bdldw smklp ik AsIN iek vdiaw ienswn bxnw hy[ jykr AsIN ieh prx kr leiey qw G`to G`t ienswn qw duniaw ivc cmgw bxygw Aqy iek burw ienswn duniaw ivc G`tygw[ jdon swfi izmdgi ivc bdlwe Awvygw qw swƒ sdivi KuSI Aqy SWqI imlygi[ ijqy swƒ Pwiedw hovygw[ auqy smwj vi bdlygw Aqy smwj ivc vi KuSI Aqy SWqI AwvygI[ clo hux g`l krdy hw iqauhwrw qon sbk ly ky sdivi KuSI mnwaux dy ki ki qriky ho skdy hn ijnw ivc ptwky clwauxy Aqy hor PzUl Krcy Awid[ smuihk smwijk rvwieqi qriky Apnw ky AsIN Awpxy Awp, Awpxy pirvwr Awpxy AWF guawf, ipmf jw ngr, dys Aqy AwpxI DrqI di byhqri Aqy bcwa lei auprwly kr skdy hw[ clo! g`l AsIN Awpxy Awp qon SurU kriey[ fw. rmys, AYm.fI. smpwdk myƒ sb qon pihlw SWq mn nwl Kud nwl ivcwr krni cwhidi hy ik ies iqauhwr nwl juvi Asl scwei Aqy KuSI myri izmdgi ivc ikvyn KuSI dy skdi hy? ki ptwky clw ky myrw mn KuS ho jwaugw, ki myri Swn vd jwaugi, ki myn, qw 10,000 dy ptwky clwey[ myry guawfi Aqy mh`ly vwly kihxgy Plwxy pirvwr vwilaw ny qw isry hi lw id`qw[ ki aus idn swƒ koei vyk irhw humdw hy Aqy Aw ky kihmdw hy vwh BweI vwh bhuq vdiaw qusin qw c`k qy P`ty[ Swied koei nhin kihmdw ik ptwikaw dw Sor Aqy DUMAW hi swƒ pu`cygw AwieAw mzw[ lyikn ieh suxn vwly kmn Aqy vykx vwliaw A`KW qw swfw swq hi nhin dy rhiaw hoxgiaw[ ijqy AsIN Awpxy Awp di g`l kiqi auqy KuSIAW vmfx lei Awpxy prvwr di g`l krdy hw[ smu`cy prvwr dw KuSI dy moky iek`ty bytxw[ so swƒ auh qriky hux l`bxy pyxgy ijhvy swƒ sdivi KuSI Aqy SWqI dyx[ swfi ijmdgi ivc swfw hr roz hi idvwli vrgw iqauhwr hovy[ idvwli dy divy prkws di inswni hy[ ikaun nw AsIN Awpxy Awpxy AMdr di AigAwnqw, AhMkwr, burweiaw, ibrstwcwr Aqy hor smwijk burweiaw dy hnyry ƒ s`c dy mwrg qy cl ky ies smswr ivc nroey smwj di isrjxw dw divw bwliey[ jo sdw 365 idn bldw rhy[ ies Kws idvwli dy divy di rosni Aqy cmk swfy ichry Aqy sksiaq ivc nzr AwauxI cwhidi hy[ cmgyry smwj bnwaux di soc, koiss Aqy swfy Xogdwn di Jlk swfiaw idn diaw gqi ivdiaw ivc nzr AwauxI cwhidi hy[ jdon SurUAwq AsIN Kud krwgy qw swfw prvwr vi ausƒ Apnweygw[ jdon swfy prvwr dy mynbr Apnwauxgy, swfw gli mh`lw, swfw ngr, swfw Sihr Aqy swfw dys vi hor byhqr hovygw Aqy smu`cw smswr ies s`c dy divy qon syd lyndw hoieaw iek AwdrS smswr di isrjxw hovygi[ so jykr AsIN Awaux vwliaw nviaw piviaw lei kuj vdiaw kr skdy hw qw sb qon pihlw AsIN Kud Awpxy Awp ƒ bdliey, cmgyri pihl kdmi punrjoq guldsqw 2

5 Awpxy Awp hi iek idn smwijk krwqi ilaw dyvygi[ so idvwli dy SuB idhwvy qy AsIN swry prx kriey ik jykr Asl ivc AsIN ies ƒ mnwauxw cwhumdy hw qw AsIN Awpxy AMdr di scwei dw divw bwliey[ jykr vwikaw hi AsIN idvwli dy moky qy AnwrW, PulJVIAW rupi ptwky clwauxw cwhumdy hw[ AsIN prdusn Aqy PjUl Krcy C`f ky AwpxI vdiaw soc Aqy vdiaw kmmw dw Anwr clweiey ijhvw sb ƒ ausdi KuSI Aqy skun dyvy Aqy smu`cw smwj ies nvin idvwli dy bdlwe dw AnMd mwxy[ swfi sksiaq ivc ies nvyn cwnx di lbwl`b cmk hr smyn swfy ichry Aqy SKSIAq ivc nzr Awvy Aqy mihsus kiqi jw sky ik vwikaw hi AsIN Awpxy purwxy riqi irvwj Aqy cmgyry sibawcwr dy vwrs hw[ ausƒ smswr ivc aujwgr krky sc mu`c Bwrq ƒ sony di icvi dw ikqwb dubwrw punrjoq dw divw jlw ky punrjoq kr skiey[ so AwE ies idvwli qy sibawcwr Aqy jivn jwc dw punrjoq dw divw jgweiey Aqy jivn dw mksd smj skiey[ swƒ iemqzwr rhygw ik AsIN ieh nw vykdy hoey ik hor koei Awpxy Awp ƒ ikaun nhin bdldw[ AsIN Kud Awpxy Awp ƒ bdln di iek nvin iprq di SurUAwq Kud qon kr idqi hy[ AwE hmblw mwriey[ Asl idvwli diaw KuSIAW mwxiey[ punrjoq guldsqw 3

6 Information World Diabetes Day - 14 November Introduction There is something in the world that people are crazy for. It's something that they just couldn't live without & they always want more of it. That is the 'SWEET TASTE OF SUGAR'. Although that sweet taste that everyone loves can't be devoured by every person. Those people are diabetics. So, the main focus is on creating awareness about diabetes on WORLD DIABETES DAY, 14th November that marks that birthday of the man who co-discovered insulin, Frederick Banting World Diabetes Day was jointly introduced by the World Health Organization (WHO) & International Diabetes Federation (IDF). The theme of the World Diabetes Day (2015) is 'HEALTHY LIVING STARTS AT BREAKFAST'. Prevalence of Diabetes Mellitus The number of people with diabetes is increasing due to population growth, aging, urbanization & increasing prevalence of obesity & physical inactivity. People with Diabetes (millions) in - India 31,705,000 79,441,000 World 171,000, ,000,000 India is the 'Diabetes Capital of the World", with 70 million people affected in It is estimated that every fifth person with diabetes will be Indian. Classification & Etilogy of Diabetes - 1. Type 1 - Insulin Dependent Diabetes Mellities (IDDM) 2. Type 2 - Non Insulin Dependent Diabetes Mellities (NIDDM) 3. Type 3 - Malnutrition Related Diabetes Mellities (MRDM) 4. Impaired Glucose Tlerance (IGT) 5. Gestational Diabetes Etiology - 1. Type 1 Diabtes - Factors contributing to the disease are both genetic & environmental Genetic factors It can occur at younger age. Males are prone but females are afflicted in greater numbers. Low intake of fibre in the diet. Viral infections such as measles & mumps can destroy the B cells of pancreas which produce insulin. Excess breakdown of liver sugar (glycogen). Stress is a contributing factors. 2. Gestational diabetes is temporary, seen in only * The normal sugar levels in the blood - Fasting mg/ 100 ml 2 hrs portprandial mg/100 ml Clinical symptoms of diabetes mellitus - 1. Polyurea - Excessive urinary output 2. Polydipsea - Excesssive thirst 3. Polyphagia - Increased appetite 4. Loss of weight 5. Lassistude & lack of energy 6. Paraesthesia - tingling sensation in hands & fact. 7. Blurring of vision. 8. Delay in would healing & minor infections. punrjoq guldsqw 4

7 Diagonsis - Diagnosis is made by assessing an individual's symptoms, blood tests or urine tests. The oral Glucose Tolerance Test (OGTT) Urinary Sugar Test (Benedicts Test) Urinary Sugar Test (Benodicts Test) Glycosylated Haemoglobin Test. Complications of Diabetes - 1. Acute complications - Hypoglycemia - It is a low blood sugar level which occurs due to poor timing of meals & snacks. It may lead to shakiness, mervousness, confusion, blurred vision & headache. Hyperglycemia - It is abnormally high blood sugar levels. It may result to excreting sugar in the urine causing ketoacidosis, diabetic coma or even death. 2. Chronic complications - Nephropathy - changes in mephrons of kidney causing renal failure. Retinopathy - long duration diabetes may affect small blood vessels of the eyes. Neuropathy - It could cause tingling, burning or numbness in sensation of upper & lower limbs. Management of Diabetes - Diabetes can not be cured but can be treated so that an individual leads a normal life. A good synchroniation between diet, life style & drugs can help in preventing / delaying the onset of complications. Diabetic diet should be individualized, based on the nutritional status of the individual. It should maintain blood sugar level. It should minimize acute & chronic complications of diabetes. Simple carbohydrates as honey, jaggery, sugar & jam are not recommended for diabetics. Complex carbohydrates as whole cereals, pulses & vegetables are beneficial. High fibre foods are beneficial in diabetes. Diabetics should use fat in limited amounts, consume less saturated fat as desi ghee & consume more polyunsaturated fats. Fenugreek seeds (methi) reduces blood & urine sugar levels & improves glucose tolerance. A moderate exercise such as walking, aerobics, swimming etc. should be part of life. Stress should be avoided & have a positive attitude towards life. Foods to be used freely -vegetables (low starch) -green leafy vegetables -spices & condiments -high fibre foods -coffee/tea (without sugar) Foods to be used in moderation -fresh food -fats -nuts -cereals/roots/ tubers -pulses -milk products -eggs Foods to be avoided -sugar -honey -sweets -jams & jellies -cakes & pastries -refined flour products -aerated drinks & sweetened juices -bakery items Proper education is very important for diabetics because it is a lifelong disorder. Diabetics should be encouraged to lead a healthy & a good quality life free from complications. punrjoq guldsqw 5

8 lgu nwtk punrjoq dw ivawh pwqr: Amrjoq iek nojvwn lvki,p`qrkwr/suqr punrjoq - iek nojvwn lvki,du`lhn/lwvi lvki-1 - shyli/kors lvki-2 - shyli/kors lvki-3 - shyli/kors lvki-4 - shyli/kors fw. rmys, AYm.fI. jnk ismg - punrjoq dw ipqw smpwdk iprqipwl kor - punrjoq di mw rwm ismg - iek nojvwn lvkw/dulhw/lwvw (Amrjoq, jin qy top ivc, p`qrkwrw vwlw kymrw qy Jolw ltkwei mmc qy AwauNdI hy) irportr: siq sri Akwl dosqo, myn quhwfi AwpxI Amrjoq iek P`kr: (iek P`kr swdu ijhw id`kx vwlw bufyr aumr dw ienswn P`itAW k`pivaw ivc styj qy cvn di koiss krdw hy) aus nmu Amrjoq rokdi hy, bwbw eyqy nw cvooh[bwbw swho swh hoieaw kihmdw, DIey! myn ie`qy Kws qor qy AwieAw hw[ mynmu pqw l`igaw hy ie`qy fw. rmys duawrw smwijk pirvrqn lei ilikaw punrjoq dw ivawh frwmw vykx lei AwieAw hw[ Amrjoq: bhuq A`Cw bwbw ji, qusin pmfwl ivc jw ky byto Aqy swfy nwtk dw AwnMd mwxo[ P`kr: nhi DIey, myn qw styj qy hi bytwgw[myriey DIey, myn hw fw. rmys dy nwtk dw AslI ikrdwr[iksy zmwny ivc myriaw v`fiaw ivdysi g`fiaw, Aqy hvyliaw sn[ bvy DUmDwm nwl myirj pyls ivc AwpxI DI dw ivawh Swno-SOkq nwl kiqw si, lyikn kudrq dw Bwxw, A`j iek mzbur bwp iemnw PitAW k`pivaw ivc ie`qy AwieAw hy[ ki DIey, mynmu ies nwtk ivc AslI bwp dw rol nhi dyvyngi? Amrjoq: hwey bwpu! qmu qw myri jwn hi k`f id`qi[aw jwvo qusin ie`qy hi byt jwvo Aqy nyvy ho ky vyko swfw pmjwb ik`dr nmu jw irhw hy Amrjoq: myn ji inauz qon AweI hw Aqy A`j quhwnmu imlwaux jw rhi AW, mmni-prmmni smwj syivkw qy fw. rmys mnsurw vwilaw di smsqw A`K bynk suswieti nwl juvi hoei punrjoq nmu qy aunhw dy hsbynf rwm ismg ji nwl, bwki jwxdy AW aunhw di khwxi aunhw di jubwni[quhwfw bhuq bhuq svwgq punrjoq ji Aqy rwm ismg ji sb qo pihlw SwdI diaw bhuq-2 mubwrkw[ punrjoq: ji SukrIAw[ Amrjoq: svwlw-jvwbw dw islislw SurU kridaw[pihlw ieh d`so ivawh qo bwad hux ivdys jwxw cwhogy jw Bwrq ivc hi rihxw psmd krogy? punrjoq guldsqw 6

9 punrjoq: myn Bwrq ivc rih ky hi Bwrq nmu ibhqr bxwaux lei kmm krwgi[ Amrjoq: ki quhwfy muqwibk Bwrq ibhqr dys nhi? punrjoq: muawp krnw,asi aus smwj ivc rih rhy hw Aqy ijqy lok aunj qw dyviaw di pujw krdy ny,pr kmjkw nwl blwqkwr krn qon nhi frdy[ijqy lok Awpxy h`kw lei qw kdy nhi lvdy, pr jy iksy di DI Awpxw jivnswqi cux lvy qw PokI iezq dy nwm qy aunhw dw kql krn qo ipcy nhi htdy, ki ieho ijhy smwj nmu jw ieho ijhy dys nmu qusi ibhqr dys kih skdy ho[ Amrjoq: ji ieh d`so koei job hy h`q ivc? punrjoq: ijvy ik qsin jwxdy hi ho, myn fw rmys horw nwl A`K bynk suswieti lei smwj syivkw dy qorqy lokw nmu jwgruk krn lei kmm krdi rhi AW[auNnHW dw hspqwl BweI rxdir ismg ngr luidawxw ivky hy Aqy ijnhw dw Awpxy ipmf mnsurw ivky vi hspqwl hy[ Amrjoq: ieh job iks qrhw imli? punrjoq: mynmu ieh job fw.rmys ji v`lon AOPr kiqi gei[auh hi myry Drm dy ipqw ny Aqy myry bwpu ji dy cmgy dosq vi[myrw nwm krn vi aunhw ny hi kiqw si[ Amrjoq: ki mqlb, aunhw ny quhwfw nwm punrjoq r`ikaw, auh iks qrhw? punrjoq: iehdy ipcy vi iek khwxi hy[(flash back start) Amrjoq: ki qusi khwxi drskw nmu suxwaxw cwhogy? punrjoq: ji iblkul, ies g`l dw mynmu audo pqw l`gw, ijs idn Gr myrw ivawh DirAw hoieaw si[myrw bwpu punrjoq muihmm nwl juivaw hoieaw si[fw.rmys ny hi slwh idqi si ik jnk isaw AsI kuvi di prvirs siqw mwqw smj ky krni Aw qy swfy dys dy mnu`ki kdrw kimqw dy sunihri ieiqhws dy guawcy AkS nmu dubwrw smwj c ilaw ky punrjoq krwgy, ies lei myrw nwe aunhw ny punrjoq r`ikaw[ (ivawh diaw iqawriaw c`l rhiaw hn, iek pwsy ig`dy py irhw hy, dujy pwsy jnk ismg qy iprqipwl kor k`uj socw c fu`by hoey hn[punrjoq lwl k`pivaw c bhuq suhxi idkwei dy rhi hy Aqy Awpxy ivawh qo Ku`S hy[) bi-1: myn ApxI lwfo DI lei AweI. Pon ly ky AweI hw[diey! koei ipkr nw krin, shury Gr jw ky jy koei vi qmgi hoei qw J`t swnmu Pon kr dyvin, GbrweI nw[swfi au`pr q`k phumc hy[ punrjoq: nw BUAw! ey r`k Awpxy kol, ey qw nvyn Gr lvwei dw kmm kru[ ijvyn mhwbwrq ivc AMny idrqrwstr nmu smjy lvwei dw hwl suxwaundw si[ bi-2: myri ipawri punrjoq kury, jug-jug ijaundi rih[shury Gr jw ky Awpxw purw roab bxw ky r`kin[frin nw, qynmu pqw qyrw mwmw mu`lwpur ivky holdwr l`igaw hoieaw hy[koei vi qynmu qmg kry, qmu qw d`sin, myrw mwmw holdwr hy[ punrjoq: nw mwmi nw! myn nhi DONs ivkwauxi, shury jw ky, ik myrw mwmw holdwr hy[myn qw ipawr nwl swiraw dw idl ij`q lyxw hy[ ey-1: swfi sugv isawxi DI, punrjoq kor sdw suki rhy[pu`lw di mihk vwgmu shury Gr jw ky ipawr vmfi, nvin izmdgi di SurUAwq krni hy Aqy DIey swfy Kwndwn dw nw au`cw krin[ punrjoq guldsqw 7

10 punrjoq: mwsi ji qusin koei ipkr nw kro[myn purw idawn r`kugi[ ig`dw: 1- n`cx vwly di A`fI nw rihmdi gwaux vwly dw mumh boli myn pwvw n`c ig`dy ivc qmu[ 2- swry qw gihxy myry mwipaw ny pwey 3- myri BYx dw ivawh 4- jy mmuifaw qmu swnmu n`cdi vykxw 5- myri s`s bvi kp`qi. 6- iek qmwsy vwli boli 7- lwst boli jnk ismg: clo kuuvie,hux sonjo qvky hi bwrwq Aw jwxi AW[ ki hoieaw, punrjoq di mw? iprqipwl: ji swnmu punrjoq nmu ieh g`l d`s dyxi cwhidi Aw[ jnk ismg:qyrw idmwg qw ni ih`l igaw[ iprqipwl: jy ipmf co iksy ny d`s idqw, Pyr jnk ismg: sudyxy ieh vi koei vkq Aw ieh g`lw krn dw[ iprqipwl: punrjoq dy bwpu, myrw idl bhuq Gbrw irhw ikqy ies g`l dw Asr swfi DI dy ivawh qy nw hovy, mynmu A`j vi Xwd Aw auh idn[ (Feed back) A: ipr kuvi, fyxy s`ut pry iksy KUh c[ AO: pr, ieh myrw AMS Aw, myri AwpxI DI, myn ikvy Awpxy h`qi ieh dw glw Gu`t idaw[ A: qynmu DI cwhidi Aw jw Awpxw pqi[ AO: mynmu mwp krdin myriey DIey (punrjoq nmu Kyq ivc C`f jwdi hy qy jnk ismg iesnmu Gr ly AwauNdw hy[) jnk ismg: iprqiey dyk myn ki ly ky AwieAw[ iprqipwl: eynw ipawrw b`cw, ieh iksdw hy ji? jnk ismg: Awpxw iprqipwl: Awpxw? jnk ismg: iesdi klx`ugi mw pqw ni ikhvy d`ukon ies nmu Kyq ivc C`f ky cli gei, Swied vwihguru di iehi mrzi AW...iesy krky AwpW A`j q`k byaolwd rhy[ jnk ismg: kmliey, ieh qw audo hi AWpxI DI ho gei si, jdo A`j qo 21 swl pihlw qmu iehnmu AwpxI ih`k nwl lw ky ikhw si ik ieh qyri DI Aw[ (punrjoq sb sux lyndi Aw[) punrjoq: hw bwpu ji, myn quhwfi hi DI AW, bys`k myrw quhwfy nwl KUn dw irsqw nhi pr Awpxw ruh dw irsqw qw hy Aqy ruh dy irsqy qo v`d ky ies duniaw c hor koei irsqw nhi humdw bwpu ji[ punrjoq guldsqw 8

11 (ivawh dw idn foli c ivdw hoxw[) punrjoq: myry mwipaw ny myry ivawh vi lovvmd kuviaw dy ivawh dy nwl qw hi krvwieaw qw jo myrw smwj ienhw myriaw BYxW diaw KuSIAW Aqy mjburiaw nmu smj sky[iesy krky qw my A`j ieqy sunyhw lyky AweI hw quhwfi punrjoq[ Amrjoq: bhuq A`Cw punrjoq smwj syivkw dy qor qy qusi iks qrhw kmm krdy E? punrjoq: my A`KW dwn jwgrukqw muihmm lei jnqk QwvW qy prdrsniaw, skul, kwljw ivc lykcr, hspqwlw ivc A`KW dwn dw prcwr krky, moq dy mgron A`KW dwn krvwaux lei punrjoq A~K bynk di shwieqw krn di syvw krdi hw[ Amrjoq: A`Cw ieh qw d`s kox-2 A`KW dwn kr skdy hn? punrjoq: iksy vi aumr ivc cwhy GrylU moq hoei hovy jw hspqwl ivc, dwn qw moq qo mgro hi dyxw humdw hy[my qy myry mwipaw ny vi A`KW dwn dy vwadw Pwrm Bry hoey ny[bwhr swfi A`KW dwn di prdsni Aqy stwl vi l`igaw hoieaw hy jykr iksy ny jwxkwri jw vwadw Pwrm Brnw hy qw A`j dy sunihri moky qy Pwrm Bry jw skdy hn[ Amrjoq: vwh punrjoq kury qmu qw Awpxy ivawh Aqy iqauhwr dy moky qy vi A`KW dwn di hi mshuri kri jwdi eyn[ punrjoq: krw ikan nw, vdiaw mokw hy[ sujvwn Aqy ivdvwn smwj myry bytw hy[swfy dys ivc 30 l`k puqli dy kwrn idrstihix ienswn hn[ ijnw ivc 10 l`k nojvwn jw b`cy hn auh kdon sujwky hoxgy[ punrjoq: jdo AsIN swry rl ky ies muihmm ivc Swml hovwgy[ Amrjoq: myn quhwfy nwl iblku`l sihmq AW punrjoq ji[ sin (2) lwvy dw dosq: Sgn PVwauNdy hoey[hw bwei, Pyr ikhvi g`fi imli hy dwj iv`c[ rwm ismg: nw vir, myri koei mmg nhin si[asin imhnqks ienswn hw vwihguru ikrpw kry jdon lov hoei qw AsIN AwpxI imhnq di kmwei nwl hi lvwgy g`fi[ikau punrjoq? punrjoq: hw, hw! ikaun nw, r`b ny swnmu h`q id`qy ny imhnq krn nmu, mmgx nmu nhi[ Amrjoq: dwj dy lob ny hi swfy dys iv`c kei Gr brbwd kr id`qy hn[ punrjoq di s`s: punrjoq qmu A`j qon myri byti bx gei hyn AsIN mwvw DIAW bx ky smu`cy smswr nmu ivkw dyxw hy ik swfw pmjwbi ivrsw ikmnw vdiaw hy, ij`qy AsIN swry ipawr nwl rihmdy hw[ punrjoq: rwm ismg ji koei swjw sunyhw ies SuB moky qy smwj lei idau[ rwm ismg: hw, hw jrur dyvwgy[bwei loko smblo,ku`kw Aqy jnm qo bwad kuviaw nmu nw mwro,mumfy kuvi dw koei ivqkrw nw kro,nisaw rupi rwksw dw nws kro, mwipaw dw siqkwr kro Aqy myhnq di ijmdgi ji ky duijaw dy kmm AweIey[ijauNdy jia Kundwn Aqy moq qon mgron A`KW dwn krky AsI purwxy guawcy smskwrw Aqy BweI cwry nmu jwgrq krky punrjoq kriey[ Amrjoq: vwh bei vwh,jy smwj dw hr nojvwn quhwfy vrgi soc r`kdw qw swfy dys dw Biv`K A`j nwlo ikqy ibhqr humdw[quhwfw bhuq-bhuq DMnvwd punrjoq qy rwm ismg ji[so swfy ies SoA nmu dykx vwly punrjoq guldsqw 9

12 swry drskw dw bhuq-2 SukrIAw[ aumid krdy AW jy swfi iek iemtrivau nwl iek vi ienswn dw mn shi syd nwl bdl jwvy, qw AsI smjwgy swnmu swfi imhnq dw mu`l iml igaw[ sin (3) ey soc bdlo: swry pwqr styj qy Aw jwxgy[ ie`k iek`lw pwqr: kuviaw nmu ku`kw iv`c nw mwro: soc bdlo[ dwj dy ky PokI tohr nw mwro: soc bdlo[ dwj mmg ky mmgqy nw bxo: soc bdlo[ nisaw nwl Awpxy Gr nw p`uto: soc bdlo[ v`ifaw dw siqkwr kro, AwpxI ivrwsq smbwlo: soc bdlo[ guawcy hoey sunihri ieiqhws nmu l`bo: soc bdlo[ jwqw-pwqw qon aupr au`to: soc bdlo[ gribi AmIrI dw iv`qkrw C`fo: soc bdlo[ mwns ki jwq sby eyky pihcwnbo]a`vl A`lHw nur aupwieaw kudrq ky sb bmdy](byk-grwaunf imauzk) sin (4) smdys jykr AsIN Awpxy pmjwb dy smskwrw nmu B`ul jwvwgy qw k`kw vwgum r`ul jwvwgy[awe AsIN Awpxy smwj nmu smbwliey[gribi, AmIrI, jwqw- pwqw Aqy DrmW dy ivqkry dur krky Awpxy guru swihbwnw di is`ikaw Aqy pmjwbi s`ibawcwr nmu smj ky iek smudr smswr bxweiey[ Awpxy guawcy hoey sunihri ieiqhws nmu dubwrw aujwgr krky punrjoq kriey ij`qy AwpsI ipawr Aqy BweIcwrw hovy[ smwpqi sin bufw bwbw n`cx l`g pyndw hy: hw mynmu hux hoslw ho igaw hy, myry vrgy byaws hoey lwcwr ipauaw nmu hux smwijk hnyry iv`con rosni Awaux l`g pei hy[mynmu swp-swp idkwei dy irhw hy[ pmjwb dw Biv`K Aqy swfy dys dw Biv`K ij`qy myry vrgy mw-bwpw dw bfypw nhi rulygw[auh vi mwx nwl Awpxy pirvwrw iv`c rih ky izmdgi dw AwnMd mihsus kr skxgy[ SukrIAw punrjoq, qyry ivawh iv`c Aw ky myrw jivn dw cwa punrjoq ho igaw[bwby dy nwl bwki pwqr vi n`cx l`g pyndy hn[ A`KW swfy srir dw mh`qvpurn AMg hn[ ijaundy ji swfw swq idmdiaw hn[ jykr AsIN moq mgron iehnw dw dwn krky iksy nyqrhix ƒ sujwkw kr dyeiey qw auh vi iehnw A`KW nwl ies sumdr smswr dw AnMd mwx skdw hy[ AwE AsIN A`KW dwn di muihmm iv`c Swml ho ky iehnw A`KW dw AslI mmqv smj skiey[ -fw. rmys, AYm.fI. punrjoq guldsqw 10

13 Awareness Lets Celebrate Safe and Pollution Free Diwali for Smart City Ludhiana (IMA) The Festival of Lights and prosperity, The Diwali now become a festival of noise,hazards and life threatening accidents and financial loss of country. Now we are feeling very proud that our Ludhiana city have got smart city status. But during this season we will add quantum of pollution in atmosphere with our ignorance. But, as social responsibility of medical professional in health education, prevention and first aid of any disaster in case of fire cracker injuries every year, IMA Ludhiana under leadership of Dr Kulwant singh president IMA ludhiana have taken initiative in association with Punarjot eye bank society ludhiana to organised a special seminar on safe Diwali on 27 th November at 3.30 pm Thursday at IMA house BRS nagar. Dr Ramesh Medical director Punarjot eye bank told that one should use protective goggles while playing with fire crackers even bystanders should also wear goggles. In case of eye injuries due to firecracker, first we should seek medical advise. We should not rub the eyes, rinse the eyes, apply the pressure and remove any object that stuck in eyes. Do not apply eye ointment or take the blood thinning and pain medication such as aspirin or ibuprofen. Dr. Sanjeev Uppal, HOD, DMCH addressing the seminar. Dr. Kulwant, President IMA, Dr. P.S. Jassal, honorary and Dr. Ramesh are also seen. Dr Sanjeev Uppal HOD plastic surgery DMCH. Explained that how we should take preventive steps while playing with crackers.he said that adult should supervise the youngers, one should keep the distance of at least 10 to 15 feet from fire crackers,water filled bucket should be stand by on the spot,should wear cotton clothes. In case of any mishaps, if burns on extremities then dip into water or under running water for 15 to 20 minutes or till pain subsides. If fire catches cloths then rolled down on ground or put blanket to douse the fire. No atta or desi medication should be carried out, seek special burn emergency. Burn unit DMCH have dedicated phone no available 24 hours for emergency basis. punrjoq guldsqw 11

14 Dr Dinesh Goyal DM Pulmonary medicine Ludhiana chest hospital,stressed first of all we should avoid fire crackers. Those who are prone of respiratory allergic diseases such as asthma, they should avoid direct exposure and they should start preventive medicine 20 days before. They should keep emergency medicine with them.constant increase in pollution can lead to lung cancer,cardiovascular diseases, respiratory and allergic diseases. Dr PS Jassal Honorary secretary IMA and as ENT expert told to audience that every year he examined more than 5 to 6 patients who get permanent hearing loss due to fire crakers bursts. He also added that as we are feeling proud that we are going for smart city title for our ludhiana, let s we should contribute our role in health education in prevention of ill effects of noise, air and physical injures during Diwali. Dr Kulwant singh president appealed to all IMA doctors to participate with their expertise and experience in health education to prevent medical injuries to citizens of ludhiana. IMA ludhiana always worked for welfare of society and wish all citizens of smart city ludhiana very happy and safe Diwali. Speakers were honoured with token of love from IMA ludhiana and with momentous by Punarjot eye bank society for their contributions. Dr Karamvir Goyal MD, Dr Sidana, Dr Baljit Kaur and many more were present on the occasion. Punarjot Guldasta Bureau nyqrdwn sohxy s`jxw ispq ki krw qyri, qyry swhvyn gulwb dw Pu`l ki ey[ sdw vmfy ^Sbo auh swiraw ƒ, qyri sirq dy auh qul ki ey[ sohxy gihxy suinawrny GV r`ky, bwjon gwhk dy auhnw dw mu`l ki ey[ k`pvy dyk grib dy h`siey nw, ibnw guxw qon DnI dw mu`l ki ey[ ijsdw r`b rwji ausdw j`g rwji, Fyr dolqw ie`jq dy qu`l ki ey[ mihl mwviaw C`f kei kuc kr gey, Pu`lW bwj bgicy dw mu`l ki ey[ A`KW bwj jhwn qy jivxw ki, koei dy dyvy lyxw dso mu`l ki ey[ koei bxy dlwl sodw ho jwvy, jw qum d`s r`bw swfi Bu`l ki ey[ 'lynmbr' vrgy kmjus jhwn AMdr, iprdy AYnkW ivc lukwei A`KW[ sv jwxiaw isvy di A`g AMdr, jy kr kiqiaw nw qum dwn A`KW[ ijhvy Ko byty auhnw dw jivxw ki, ruldy iprdy ny ivc jhwn l`kw[ Eh-A`KW vwile r`b ny idqiaw jo, nyqr hixw ƒ kr ide dwn A~KW[ hrbms lynhbr, mihmw ismg vwlw mo: punrjoq guldsqw 12

15 s`ibawcwr bdldw smwj kdy svkw iv`c ik`dry-2 toey l`bdy si, hux toieaw ivc`on AsI svkw l`bdy hw[ kdy kudrqi Pu`l, sbjiaw imldiaw si, hux XUrIAW Kwd diaw sbjiaw KWdy hw[ kdy b`cy mw-bwp di syvw krdy si, hux mw-bwp kolon AsIN syvw krvwaundy hw[ rgbir ismg smdu kdy mw-bwp A`T-ds b`cy pwldy si, hux mw-bwp nmu AsIN ibrd AwSrm phucwaundy hw[ kdy mw-bwp kolo b`cy mmgdy si, hux mw-bwp mjbur ho ky b`icaw kolo pysy mmgi jwdy hw[ kdy dwdi mw diaw AsIN khwxiaw suxdy si, hux dwdi mw nmu AsIN khwxiaw suxwaundy hw[ kdy kmjkw di pujw krdy si, hux DIAW nmu ku`kw ivc mwri jwdy hw[ kdy DIAW swry ipmf diaw DIAW humdiaw si, hux DIAW dw blwqkwr kri jwdy hw[ kdy nmuhw shury Aqy bjurgw qon GUMf kfdiaw si, hux hylo-2, bwey-2 kri jwdy hw[ kdy kuviaw ip`pli pigw pwaundiaw si, hux pmjwbi ivrsy nmu AsIN Bu`lI jwdy hw[ kdy lok ie`k dujy dy kmm AwauNdy si, hux mqlb lei, g`dy nmu bwp bxwaundy hw[ kdy lok Awps ivc idl nwl imldy si, hux nkli ivkwvw kri jwdy ny[ kdy ipmf dy ip`pl CwvyN du`k-su`k krdy si, hux mobwiel qy JUTw ipawr jqwei jwdy hw[ kdy prohxy Awaux qy swry KuS humdy si, hux prohixaw nmu hi mgron lwdy hw[ kdi mwsiaw, mwmiaw, BUAw, cwciaw humdiaw si, hux muh`ly Sihr diaw AMtIAW bxwei jwdy hw[ kdy mwsv, mwmy, PUPV, cwcy-qwey humdy si, hux swry bnwvti AMkl bxwei jwdy hw[ kdy lukx miti, kb`fi, gu`li-fmfw Kyfdy si, hux iemtrnyt qy vifiau gymw KyfI jwdy hw[ kdi p`g v`t sb Brw bxwaundy si, hux T`g nsyei nkli Xwr bxwei jwdyy hw[ kdy svyry mmdr, msijd, gurduawry jwdy si, hux nisaw Aqy TyikAW v`l B`jI jwdy hw[ kdy r`b kolo hr AwdmI frdw si, hux Ku`d r`b bxky r`b nmu frwei jwdy hw[ kdy mw-bwp dw Blvwn pu`qr bxn dw SOk si, hux nisaw ivc fu`b ky mri jwdy hw[ kdy lifr smwj di syvw krdy si, hux JUTy, PrybI lifrw kolon AsIN lu`ty jwdy hw[ kdy gurduvwiraw, mmdrw iv`c smgq Awp syvw krdi si, hux nokrw qy hlvweiaw kolon lmgr bxwei jwdy hw[ kdy ikmnhw cmgw humdw rgbir purwxw smwj si, hux smwj dw ki bxygw r`bw, soc ky pcqwei jwdy hw [ mobwiel: punrjoq guldsqw 13

16 AwE Bgq purn ismg ishq bimw Xojnw di inskwm syvw dw lwb autweiey pmjwb srkwr v~lon inskwm mnu~ki syvw qihq Bgq purn ismg ishq bimw Xojnw Aqy BweI Gn~eIAw ji ishq bimw Xojnw qihq kiqy jw rhy v~fmuly Xogdwn qihq kwrf holfrw dw mupq ielwj ie~k SlwGw Xog auprwlw hy[fw. rmys suprspyislti A~KW Aqy lyzr syntr Aiq ADuink msinri, smswr p~dr Aqy 25 swlw dy byhqrin qzrby nwl smwj di syvw lei hmysw smripq hy[kul vwihguru ikrpw krn syvw dw bl bksx ik lovbmdw diaw hr smbv syvwvw humdiaw rihx[ hux q~k qkribn 615 kynpw rwhin 5 l`k mrijw dw cykap A~KW dy ibnw twky vwly mupq AprySn 4648 A~KW diaw puqliaw dy mupq AwpRySn krky Aqy BweI Gn~eIAw ji/ Bgq purn ismg ishq bimw Xojnw syvw imsn dy ADwr qy syvw krn di koiss kr rhi hy[ auswru soc vwly smwj dy hr vrg v~lon BrpUr sihxog iml irhw hy[ AwE AsIN swry AwpxI smr~qw Anuswr qn, mn Aqy Dn nwl ies inskwm syvw di Bwvnw num smu~cy smswr lei ie~k imswl bxw ky ie~k mwfl dy rup iv~c pys kriey, qw jo hr lovbmd ienswn di hr smbv mdd ho sky Aqy AsIN kul mwilk vwihguru di KuiSAW dy h~kdwr bxiey[ punrjoq A~K bynk suswieti Aqy fw. rmys suprspyislti A~KW Aqy lyzr syntr BweI rxdir ismg ngr, svy syvi smwijk j~qybmdiaw Aqy AYn. Awr. AweI BweIcwry Aqy srkwr dy sihxog nwl dur- durwfy pmjwb dy ielwikaw iv~c smwj iv~co AMnWpn dur krn lei idn rwq syvw kr rhi hy[ ishq bimw XojnwvW qihq A`KW dy AwpRySn Aqy ielwj lei au~c qknikw Aqy smswr p`dri shulqw nwl syvwvw aupl`bd hn fw. rmys suprspyislti AweI Aqy lyzr syntr 65-ey, BweI rxdir ismg ngr, iprozpur rof, luidawxw[ Pon: , , ID : rameshpunarjot@yahoo.com, punrjoq guldsqw 14

17 lgu nwtk punrjoq dw ivawh nwtk di spl pyskwri smwijk burweiaw dur krn lei lokw nmu kiqw jwgruk mnsurw 10 AkqUbr mnsurw dusihry myly qy pmjwbi BweIcwry, sibawcwr Aqy rwm Xu`g diaw kdrw kimqw nmu drswaundw Aqy smwijk kuriqiaw nmu T`l pwaux lei punrjoq dw ivawh nwtk dusihrw grwaunf mnsurw ivky punrjoq AweI bnyk suswieti v`lon dusihrw kmyti Aqy grwm pmcwieq mnsurw dy sihxog nwl; KyifAw igaw[ pmjwb dy pris`d AweI srjn fw. rmys mnsurw vwilaw v`lon ilikaw ieh lgu nwtk pris`d nwtkkwr fw. AYs. AYn. syvk Aqy frwmy di JwkI svpndip kor dy inrdysn hyt KyifAw igaw[ijs dw hzwrw di igxqi ivc lokw ny AwnMd mwixaw Aqy slwihaw[ fw. rmys mnsurw vwilaw ny nwtk vykx Awey lokw nmu smbodn kridaw d`isaw ik ies nwtk ivc dwjdhyj, nisaw Aqy hor smwijk burweiaw nmu dur krn di koiss kiqi gei hy[ies qo ielwvw ies frwmy ivc rwm rwj X`ug diaw mnu`ki kdrw kimqw Aqy A`j diaw smwijk burweiaw nmnu bhuq hi suc`jy FMg nwl ibawn kiqw igaw hy[ augy rmg krmi fw.ays. AYn. syvk ny frwmy bwry Awpxy ivcwr prgt kridaw ikhw ik fw.rmys ny ies frwmy ivc smwijk kuriqiaw dur krn Aqy nojvwn vrg nmu nroaw smwj isrjx dw jo auprwlw kiqw hy[ieh bhuq hi SlwGw Xog hy[ bwbw jspwl ismg mu`ki BweI GneIAw snmwinq sksiaqw cyritybl hspqwl b`dovwl ny ikhw ik Ajoky smyn ivc Aijhy smwj sudwrk frwimaw di AqI lov hy Aqy fw. rmys ies lei vdwei dy pwqr hn[ punrjoq AweI bynk suswieti v`lon dwj-dhyj, BrUx-h`iqAw, nisaw Aqy lovvmd grib joivaw dy ivawh krn ivc pwey v`fmuly Xogdwn lei smq bwbw jspwl ismg b`dovwl, fw.prdip jodw, sri jgdis bjwj, prdwn igawn sq`l mmdr kmyti luidawxw, augy nwtkkwr fw.ays.ayn. syvk Aqy sri krndip ivrdi nmu snmwinq kiqw igaw[ies qon ielwvw luidawxw klw mmc Aqy srkwri grlz kwlz luidawxw di tim nwtk dy snmwinq klwkwrw nwl fw. rmys Aqy prbmdk nmu ies moky sibawcwrk progrwm pys krn lei snmwinq kiqw igaw[ punrjoq guldsqw 15

18 ies moky in`kw bfrukw Aqy lvli bfrukw ny kmyfi rwhi Aqy bobi pmdyr ny giqw rwhin lokw dw mnormjn kiqw[ BweI Gn`eIAw cyritybl hspqwl b`dovwl imqi ipcly FweI dhwikaw qon clwei jw rhi punrjoq v`lon A`KW dwn mhw dwn di jwgrukqw muihmm qihq smwjk kuriqiaw ƒ aujwgr krn di iek nvin pihl kdmi SurU kiqi gei hy[ ies ivc jnqk iek`tw ivc fw. rmys AYm. fi. fwieryktr punrjoq A`K bynk v`lon ilikaw Aqy inrdysk kiqw, lgu nwtk punrjoq dw ivawh dw frwmw SurU kiqw igaw hy[ ijs dw mu`k mmqv A`KW dwn di AihmIAq Aqy rockqw vdwaux lei smwijk kuriqiaw ƒ iek mmc qy pys kiqw igaw hy qw jo smwijk BweIcwrw smq bwbw jspwl ismg Aqy hor pqvmqy s`jx fw. rmys ƒ byhqr ho sky[ ieh ivcwr fw. rmys ny BweI BweI Gn`eIAw Avwrf nwl snmwinq krdy hoey Gn`eIAw cyritybl hspqwl b`dovwl ivky prgt kiqy[ ipmf mnsurw ivky dusihry dy myly ivc ies di spl pyskwri qon bwad ieh nwtk smq bwbw jspwl ismg vlon krvwey 30vyN smuihk lvkiaw diaw SwdIAW Aqy srb Drm smmyln smyn pys kiqw igaw[ ies nwtk iv`c pmjwb dy ADKV aumr dy iek lwcwr bwp ijs dw mumfw nisaw ny Kw ilaw, kuvi dhyj di bli cv gei, Gr vwli b`icaw dy gm ivc Akwl clwxw kr gei, Awp Kud krjy Q`ly Aw igaw Aqy Awpxw mwnisk smquln guaw bytw Aqy kmlw hoieaw iprdw hy, aus ƒ punrjoq dy ivawh dy nwtk ivc Aw ky iek Aws di ikrn njr AwauNdI hy Aqy auh KuS humdw hy ik iek AxdyKI ho rhi smwijk kuriqiaw nwl, sunwmi rupi brbwdi, jo swfy smwj ƒ Kws krky pirvwrk irsqy Aqy BweIcwry ƒ KyrMU-KyrMU kr dyvygi aus ƒ muv bhwl krn ivc punrjoq di ieh koiss Aihm Xogdwn pwvygi[ bwbw jspwl ismg mu`ki BweI Gn`eIAw cyritybl hspqwl b`dovwl ny frwmy bwry Awpxy ivcwr prgt kridaw ikhw ik Ajoky smyn Aijhy smwj sudwrk frwimaw di Aiq lov hy Aqy fw. rmys ies lei vdwei dy pwqr hn[ smwgm dorwn pmjwb dy prisd AweI srjn fw. rmys ƒ BweI Gn`eIAw Avwrf nwl snmwinq kiqw igaw[ ies moky qy A`KW dwn krn, dwj dhyj, BrUx h`iqaw Aqy nisaw ƒ rokx Aqy lovvmd grib joivaw dy ivawh krn iv`c pwey v`fmu`ly Xogdwn lei sri ASok myhrw styt kuawrfinytr punrjoq, dlbir ismg m`kv, sri priqm ismg Brovwl, sri prsoqm KlIPw, s. rgbir ismg smdu, spndip kor, sri EmpRkwS mnsurw Aqy sri Awr.ky. du`gl ƒ snmwinq kiqw igaw[ ieh nwtk spndip kor di rihnumwei hyt punrjoq dy ipqw jnk ismg dy rol iv`c s. rgbir ismg smdu, mwqw iprqipwl kor dy rol iv`c gurlin kor Ebrwey, punrjoq dy rol ivc iemdrpriq kor, PkIr dy rol iv`c smir grovr, irportr dy rol iv`c XukqI, punrjoq dy pqi rwm ismg dy rol iv`c miq myhrw, punrjoq dy jnm dy mwqw ipqw rmnik kor Aqy miq bwvw ny pys krky lokw ƒ hmju vhwaux lei mjbur kr id`qw[ jiqmdr ismg pmwl sih smpwdk punrjoq guldsqw 16

19 dfork] y?kq dfkk LoPN Hkkjr&LoLFk Hkkjr dwm+s dh nqxzu/k ls] 'kgjks dk?kqv jgk gs nea vc ;g dwm+k ddzv]?kkrd jgk gs cua D;k bls pquksrh le> dj] ge Lohdkj djsa] ;k fqj eq g <kai dj] bls njfdukj ls] ;g <sj c<+rk tk jgk gs] ^dwm+knku* cuha lm+dsa] veckj yxrk tk jgka egkekfj;ksa ds izdksi ls] vc lkal?kvrk tk jgk gsa bl xunxh us gok esa Hkh] Hkj fn;k gs t+gja tks gekjs ru eu ij] cjlk jgk gs dgja nwf"kr ikuh] cgrk xvj] vkye gs lkjk rjcùkja IykfLVd ds lsykc us] dj fn;k gkykr cn ls cnrja ^xunxh* dh lel;k ls] er cukvks nwjh] ^LoPN* Hkkjr ds fy, ge lcdk ;ksx nku t+:jha tc rd bls ge & O;fDrxr lel;k] ugha cuk ysrs LoPNrk dh ns[k&js[k dk csm+k ugha mbk ysrs] bl ls fuivuk vklku ughaa rc rd bldk lek/kku ughaa rc rd bldk lek/kku ughaa nhid icjstk ¼fjVk;MZ izksqslj½ jsqjh ^^D;k ckr gs] cm+s fnuksa ckn fn[kkbz fn;s gks\** ikuh ihrs gq, [kjxks'k dks ns[kdj fdukjs ij /kwi lsad jgs dnq, us iwnka ^^oks t+jk,f'k;u,uhey vksyafid esa fgllk ysus x;k gqvk FkkA** [kjxks'k us ew Ns l okjrs gq, dgka ^^v&&pnk&&dksbz bzuke fouke Hkh thrk ;k&&** dnq, us mrlqdrk ls iwnka ^^D;ksa ugha] NksVs tkuojksa dh nksm+ esa QLVZ vk;k gw A ;g ns[kks xksgyq esmya** [kjxks'k us xys esa yvdk esmy fn[kkrs gq, 'kku ls xnzu vdm+k dj dgka ^^D;k] geesa ls Hkh ogk dksbz x;k FkkA** dnq, us iwnka ^^gka] ij rqegkjk f[kykm+h rks gkj x;k] bl ckja** ^^;g dsls gks ldrk gs fd gekjk f[kykm+h gkj tk;s vksj rqe thr tkvksa D;k rqegsa ugha irk fd geus rqegsa gjk;k gsa** ^^D;ksa ugha tkurk] ij mu nksm+ksa esa gekjs gkjus dh otg dqn vksj Fkh] ftldk vc gesa irk yx x;k gsa** ^^og D;k\** ^^mu nksm+ksa dk jsqjh euq"; Fkk ij bl ckj jsqjh viuksa esa ls gh FkkA** Hksn Hkjh g lh g lrk gqvk [kjxks'k taxy dh vksj Hkkx x;k vksj dnqvk xnzu >qdk, ikuh esa tk?kqlka gjhktu [ksedjuh 4362&,] j.kthriqjk] iqryh?kj] ve`rlj ¼iatkc½ punrjoq guldsqw 17

20 bwl idvs punrjoq sdbwvnw pirvwr imln v`k v`k DrmW dy b`cy kyk k`t ky bwl idvs mnwaundy hoey punrjoq AweI bynk suswieti vlon bwl idvs iek v`kry FMg nwl punrjoq sdbwvnw pirvwr dy imln nwl mnwieaw igaw[ smwgm ƒ smbodn kridaw punrjoq AweI bynk suswieti dy myfikl fwieryktr fw. rmys, AYm.fI. (styt AvwrfI) ny d`isaw ik A`KW dwn mhwdwn di spl muihmm qon bwad smwijk BweIcwry ƒ byhqr bnwaux lei smwijk kuriqiaw ƒ dur krn lei punrjoq dw ivawh lgu nwtk iek`tw iv`c ivkweiaw jw irhw hy[ A`j b`icaw iv`c AwpsI BweIcwrw Aqy dys di eykqw Aqy AKMfqw ƒ mjbuq krn dy mksd nwl punrjoq sdbwnvw pirvwr imln dw progrwm SurU kiqw igaw hy[ ies imln iv`c ihmdu, musilm, is`k Aqy ieswei BweIcwry dy ds swl q`k dy b`icaw ƒ Swml kiqw igaw hy[ ieh v`k v`k DrmW dy b`cy smyn smyn qy ie`kty ho ky AwpsI sdbwvnw kwiem krky 2030 q`k purnjoq dsbwvnw pirvwr vjon ivkisq ho ky dys iv`c ie`k imswl bnxgy[ ies pirvwr ƒ smbwlx di izmmyvwri au~gi smwj syivkw fw. skumqlw Xwdv ny sivkwr kiqi hy[ smwgm ƒ fw. skumqlw Xwdv, fw. gulzwr ismg pmdyr, sri rwkys du`gl Aqy srimqi joxqi fmg ny vi smbodn kiqw[ smwgm dorwn fw. skumqlw Xwdv ƒ dwdi dw snmwn dy ky punrjoq sihxogi Avwrf nwl snmwinq kiqw igaw[ ies qon ielwvw b`icaw nwl Awey v`k v`k DrmW dy prqiindw Aqy pqvmqy s`jxw ƒ vi punrjoq sihxogi Avwrf nwl snmwinq kiqw igaw[ ies moky qy dmfi svwmi mmdr qon pmifq suimq imqrw qy roihq, ieswei BweI cwry v`lon ikhr ismg, msilm BweIcwry vlon muhmmd hsin gul, s. dlbir ismg m`kv, mifiaw iemcwrj jiqmdr ismg pmwl, sri rqn goqm, sri ASok kumwr Aqy rcpwl ismg Awid hwzr sn[ jiqmdr ismg, sih smpwdk punrjoq guldsqw 18

21 zi tivi v`lon fwktr rmys mnsurw Aqy kuj horw dw snmwn A`jklH dw Xug pysy dw Xug hy[ bwp bvw n BeIAw-sbsy bvw rupeiaw, kdm kdm au~qy prqiq humdw hy[ ies hkikq dy bwvjud cmgy smskwrw Aqy r`bi ikrpw sdkw kuj lok A`j vi mojud hn ijhvy pysy ƒ nhin ienswniaq di syvw ƒ qrjih idmdy hn[ Aijhy lok jdon lokw swhmxy AwauNdy hn qw s`cmu`c bvi KuSI humdi hy[ lgwqwr v`d rhi mihmgwei Aqy iesdy nwl nwl ivkisq ho rhi kwrobwri munw&y di soc dy ies Xug iv`c vi koei ivakqi n&y nukswn qon au~pr au~t ky kmm kry Aijhw smbv nhin l`gdw pr zi tivi ny kuj Aijhy fwktr l`by hn ijhnw ny isrp nr syvw ƒ nryx syvw smijaw Aqy Awpxy ik`qy dy igawn nwl lokw ƒ lwb phumcwieaw[ Aijhy fwktrw ƒ Su`krvwr 18 nvmbr vwly idn cmfigvh iv`c snmwinq vi kiqw igaw[ rwjiv gwdi AweItI pwrk iv`c siqq hotl di lilq iv`c FweI iqmn GMitAW dy ies lweiv So iv`c bvy igxy cuxy mihmwn bulwey gey sn[ zi tivi dy stwp ny AwpxI prmprw Aqy rvwieq muqwibk bvy hi sliky nwl siq sri Akwl nwl progrwm SurU kiqw[ ijhnw cuxy gey fwktrw ƒ snmwinq kiqw igaw auhnw con kuj ku dy pro&weil vi irport v`jon idkwey gey[ iehnw iv`c kuj srkwri fwktr sn Aqy kuj inji prykits krn vwly[ snmwn lei isrp ie`ko g`l dyki gei ik auhnw ny Awm lokw dy Bly lei ki kiqw[ ies moky luidawxw dy fwktr rmys, AMimRqsr dy fwktr sqnwm ismg ig`l, ptwnkot dy fwktr BuipMdr ismg, qlvmfi swbo di fwktr soniaw gupqw Aqy mohwli di fwktr bldip kor ƒ snmwinq kiqw igaw[ ies moky ishq mmqri pmjwb sri surjiq kumwr ijawxi vi aucycy qor qy pu`jy Aqy progrwm dy Kqm hox qikr au~qy mojud rhy[ auhnw snmwinq kiqy gey fwktrw ƒ vdwei dynidaw ikhw ik bwkiaw ƒ vi ies snmwn qon pryrnw lyxi cwhidi hy Aqy lok syvw dy kmm ƒ hor vdyry izmmyvwri nwl krnw cwhidi hy[ snmwinq fwktrw iv`con keiaw ny ies moky mifiaw nwl g`lbwq kridaw smwj ƒ ishqmmd bxwaux lei kiqy jw rhy auprwilaw di psmsw kiqi Aqy Awpxw lok syvw dw smklp vi duhrwieaw[ auhnw zi tivi dy ies auprwly ƒ vi SlwGwXog d`isaw Aqy snmwn lei DMnvwd vi kiqw[ fwktr rmys ny ies auprwly ƒ zi tivi vlon autwieaw ie`k bhuq hi prsmsw Xog kdm AwiKAw[ auhnw ikhw ik ies nwl cmgy fwktrw ƒ vi hor auqswh imlygw[ ies snmwn smwroh moky punrjoq tim ny punrjoq prcw vi vmifaw Aqy au~qy Awey mihmwnw ƒ AwpxI inji g`lbwq dorwn punrjoq imsn qon vi jwxu krwieaw[ fw. BuipMdr ismg, fw. soniaw gupqw, fw. rmys cmd Aqy kei horw ny punrjoq imsn di SlwGw kridaw v`d qon v`d lokw ƒ ies pwsy Awaux lei ikhw qw ik smwj iv`con AMnypxH ƒ puri qrw dur kiqw jw sky[ ies smwgm iv`c Swml hox lei luidawxw zi.tivi dy sri qpn mlhoqrw ny punrjoq AweI bynk suswieti ƒ sihxog id`qw[ ies moky qy sk`qr sri subws milk, kuawrfinytr sri ASok myhrw Aqy rcpwl ismg Awid hwzr sn[ ryktr kquriaw (pmjwb skrin) punrjoq guldsqw 19

22 ns'k HkDrh ns'k HkfDr ds dqn izfl) rjkus&hktu&^'kcn* gekjk ns'k Hkkjr,d egku~ ns'k gsa ;g _f"k&eqfu;ksa] ys[kdksa] fpfdrldksa] oskkfudksa] u`rdksa vksj xk;u fo k esa ikjaxr gflr;ksa dh Hkwfe gs ftuds uke ls vki Hkyh&Hkk fr ifjfpr gsaa gekjs ns'k dh,d lkald`frd fojklr gsa osnksa vksj jkek;.k] egkhkkjr o xhrk dh tue Hkwfe gsa _Xosn nqfu;k dh lcls izkphure iqlrd gs ftl vk/;kfred n`f"v ls ^xzafk* Hkh ekuk x;k gsa _Xosn] lkeosn] ;tqoszn vksj vfkoszn ds vfrfjdd Hkjreqfu ds ukv~;'kkl= dks iape osn dh efgek izkir gsa jkx&jkfxfu;ksa dh fojklr gs fofhkuu u`r;ksa tsls HkjrukV;e] drfkd] dwfppiqm+h] ;K xkku ck;ykvk] ef.kiqjh] jkl] xjok&mk fm;k] fxík] HkkaxM+k vksfmlh] chgw] eksfguh vge vksj vktdy czsdmkal] jkwdujksy] jkwdmkal vkfn fons'kh 'ksfy;ksa ds u`r; ns[kus dks feyrs gsa ftudk mnkgj.k fofhkuu Vh-oh- 'kks gsaa tks cppksa ls ysdj cm+ksa ds u`r; o xk;u vkfn vfhku; dh ijh{kk,a djokrs gsaa vkt dh ih<+h Hkjiwj ÅtkZoku gsa tehu ij isj gs ij eu fons'kh rky o y; ij ffkjdrk gsa fons'kh laxhr vksj u`r; o muekn esa vkt dh ih<+h viuh Hkkjrh; egku ijeijk vksn lkald`frd fojklr dks Hkwyrh tk jgh gsa ns'khkfdr dk rks tsls dgha dgha mnkgj.k gh feyrk gsa blhfy, esaus lkspk fd mugsa ns'khkfdr ds rjkuksa ds dsoy eq[km+s gh ;kn djok nw rkfd vki bugsa xk;saxs ;k i<+sxs rks vkids fny esa Hkh vius ohj tokuksa vksj 'kghnksa dh ve`r&le`fr;ka cuh jgsaxh & 1- lkjs tgk ls vpnk] fgunkslrka gekjk&2 ge cqycqys gsa blds ;g xqyflrka gekjk&2 2- esjs ns'k dh /kjrh lksuk mxys] mxys ghjk eksrh esjs ns'k dh /kjrha 3- ;g ns'k gs ohj tokuksa dk vycsyksa dk elrkuksa dk bl ns'k dk ;kjks D;k dguk] ;g ns'k gs ohjksa dk xguka 4-,s esjs oru ds yksxksa t+jk vk [kksa esa Hkj yks ikuh tks 'kghn gq, gsa mudh t+jk ;kn djks dqckzuha 5- esjk jax ns clurh pksyk ekbz jax ns clarh pksyk ekbz jax ns clarh pksyka 6- ns nh gesa vkt+knh fcuk [km~x fcuk <+ky lkcjerh ds lar rwus dj fn;k dekya 7- os".kotu rks rsus ts dfg, ihm++ ijkbz tk.ks jsa ij nq[[ks midkj djs rks; eu vfhkeku u vkus jsa punrjoq guldsqw 20

23 8- fot;h fo'ofrjaxk I;kjk] >.Mk Å pk jgs gekjka 9- ugha >qdsxk ¼2½ I;kjk >amk ugha >qdsxk] fgan ns'k dk I;kjk >.Mk] Å pk lnk jgsxk] Å pk lnk jgsxka 10- oru dh jkg esa oru ds ukstoku 'kghn iqdkjrh gs ;s t+eh] ;s vkleka] 'kghn gks----a 11- ouns ekrje ¼2½ lqtyke] lqqyke ey;t 'khryke ouns ekrjea 12- nsgh f'kok oj eksgs bgs] 'kqhk dezu rsa dcgw u VjksaA 13- dne&dne c<+k;s tk [kq'kh ds xhr xk, tk ;s ft+nxh gs dkse dh] rw dkse ij yqvk, tka 14-, oru!, oru! gedks rsjh dle rq>is ru&eu yqvk tk;sxs gea 15- NksM+ks dy dh ckrsa] dy dh ckr iqjkuh ubz pky ls ubz rky is fqj ls fy[ksa ubz dgkuh ge fgunqlrkuh ¼3½ 16- ge yk, gs rwqku ls d'rh fudky dj bl ns'k dks j[kuk esjs cppksa lahkky dja 17- fuczy ls ym+kbz cyoku dh ;s dgkuh gs fn;s dh vksj rwqku dha 18- tgk Mky&Mky ij Qwy f[kys vkfn fpfm;ksa djrh gksa clsjk ogh Hkkjr ns'k gs esjk ogh Hkkjr ns'k gs esjk 19- t;rs] t;rs] t;rs] lr;eso t;rs] lr;eso t;rsa lr; dh e'kky vkt] jkg txexk jgh lr; dh iqdkj&nq'euksa ds fny fgyk jgh cgknqjksa c<+s pyks&2 fot; rqegsa cqyk jgh vkxs c<+ks&2 dgrs lr;eso t;rsa 20- vooy] vyyk uwj mik;k] dqnjr ns lc ouns,d uwj rsa lctx mitk;ks] dks Hkys dks eansa 21-,s esjs I;kjs oru],s esjs fcn+ms peu rq> is fny dqjoka rwgh esjh vkjtw] rw gh esjh vkc:] rw gh esjh tku 22- ge ianh,d Mky ds gsa] ge ianh,d Mky ds,d gekjh cksyh&ckuh],d gekjh vkua punrjoq guldsqw 21

24 23- ns'k dh vc 'kku gs cl dkjfxy] ns'k dh igpku gs cl dkjfxy gn ;k ljgn gh ugha gs dkjfxy ns'k dk /keks±&beka gs dkjfxy------a 24- tx ls U;kjk ns'k gekjk] I;kjk fgunkslrkua 2 eafnjksa ls vk jgs xhrk ds vej xkua efltnksa esa i<+ jgs dqjku eqlyekua 25- fgekfnz rqax J`ax ls izcq}&'kq}&hkkjrh dg jgh gs dj c<+k vkxs&c<+ks] vkxs c<+ks---a 26- tufu&tuehkwfe'p] LoxkZnfi xjfeuha 27- esjh tka uk jgs esjk lqj u jgs lkeka u jgs uk ;s lkt jgs Q[r fgun esjk vktkn jgs esjh ekrk ds lj ij rkt jgsa 28- dj pys ge fqnk tkuks ru lkffk;ksa vc rqegkjs gokys oru lkffk;ksaa 29-,s ekfyd rsjs cuns ge],sls gks gekjs dez usdh ij pysa vksj cnh ls Mjs rkfd g lrs gq, fudys ne var esa izkfkzuk gs 30- bruh 'kfdr gesa nsuk nkrk eu dk fo'okl det+ksj gks uka ge pysa usd jlrs is gjne Hkwy ls Hkh] dhkh Hkwy gks uka cppksa vktdy ds xhr ls vki Hkyh Hkk fr ifjfpr gs vksj mlds 'kksdhu Hkh gs ijurq tks Åij dqn iafdr;k fy[kh gs mugsa ;fn xk ldk rks cgqr&cgqr vpnk gksxk vksj ;fn u xk ldksa rks lqu ysuk ;fn lqu Hkh u ldks rks bu iafdr;k dks i<+ vo'; ysuk rkfd tks gekjk ^^tu&xty&eu vf/kuk;d t; gs** dk mís'; gs og lgh ek;uksa esa lqy vksj lkfkzd gks ldsxka MkW- 'kdquryk ;kno punrjoq guldsqw 22

25 A`KdwnI punrjoq muihmm dy swfy siqkwrxog A`K dwni ijnhw mjbur idrstihix ienswnw ƒ muv rosni id`qi sqmbr-akqubr Shilla Rani W/o Sh. Mohan Lal Sukhewal Basti, Near Geeta Bhavan Tapa Mandi, Barnala Jagjit Singh S/o Des Raj Village Sharewal, Teh. Jagraon, Distt. Ludhiana Hans Raj Arora S/o Sh. Jagat Ram 37-A, Chahal Nagar, Near Civil Hospital Road, Phagwara, DIstt. Kapurthala Banarsi Dass S/o Barva Ram 81/03, GOkal Vihar, Batala Road, Amritsar Gurdev Kaur W/o Basant Singh Near Triveni Giri Mandir, Rampuraphul, Bathinda Om Parkash S/o Sunder Dass 1167/9 Mohalla Jaj Ganj Samrala Road, Ludhiana Daljit Kumar S/o Banarsi Dass Khulla Back Side Sheetla Mandir, Near Khosla Hospital, Banga Distt. J.B.S. Nagar Mohit Kumar S/o Sh. Roshan Lal Sukha Nand Basti, Tappa Distt. Barnala Shanti Devi W/o Sher Singh Babu Bachan Street, Ajit Road, St. No. 2, Rampura Phul, Bathinda Vinod Kumar S/o Hukam Chand Near Govt. High School, Rampuraphul, Distt. Bathinda Nanak Chand S/o Chanan Dass H.No. 20, St. No. 8, Setia Colony, Shri Ganga Nagar, Rajasthan) Krishna Rani W/o Kartari Lal New Shivaji Nagar, Ludhiana Gurdyal Kaur Brar W/oLate Sh. Kartar Singh Brar 1242/2B Sardar Nagar, Basti Jodhewal, Rahon Road, Ludhiana Santosh Kumari W/o Brij Bhushan Nijula Mohala Mahli Gate Phagwara Harinderpal Chawla S/o Atar Chand Chawla H.No. 1491/3, B11 Rarri Mohalla, Near Neem Chowk, Ludhiana Sangat Ram Kalra S/o Mulakh Raj Kalra H.No. 6287/A, St. No.3, New Hargobind Nagar, Ludhiana Santosh Kakkar W/o Sh. Krishan Lal Kakkar H.No. 580, St. No.1, Hari Nagar, Mundian Kalan, Chandigarh Road, Ldh Kanta Jain W/o Sh. Kimti Lal Jain B-III, 309, Pt. Kucha Beli Ram, Purana Bazar, Ludhiana 25/F 26/M 80/M 70/M 62/F 85/F 48/M 28/M 65/F 60/M 53/M 74/F 70/F 74/F 56/M 57/M 60/F 70/F punrjoq guldsqw 23

26 sim`ikaw ies ibmwr mwnis`kqw vwly smwj lei vi iksy srjikl EprySn di lov hmblw mwr rhy hn punrjoq hspqwl vwly fwktr rmys nvrwqiraw dy idnw iv`c vi AKbwrW BrIAW hoeiaw hn[ ikqy BrUx h`iqaw, ikqy Awnr ikilmg Aqy ikqy dwj kwrn moq[ qyzwb su`txw, CyVKwnI krnw Aqy Aorq ƒ kmzor smjxw swfy smwj dw ie`k AMg bx igaw hy[ nvrwqry mnwauxy, dyvi dy 9 rupw idn pujw krni Aqy kuvi hox qy audws hoxw[ ikmnw doglw ikrdwr hy swfw! ies ibmwr mwnis`kqw vwly smwj lei iksy srjikl EprySn di lov hy pr kry kox? ies pwsy hmblw mwiraw hy punrjoq hspqwl vwly fwktr rmys ny ijhvy Axigxq lokw ƒ A`KW di rosni vmf cu`ky hn[ auhnw ie`k frwmw ilikaw hy ijhvw 10 AkqUbr somvwr di Swm ƒ mnsurw ivky styj kiqw jwxw hy[ iesdi irhrsl dykx dw mokw imilaw qw pqw l`igaw ik fwktr rmys klm dy vi DnI hn[ Awpxy ies nwtk rwhin auhnw smwj ƒ hluxw dyx di koiss kiqi hy ik Swied dusihry di purv smidaw qy bdi aupr nyki di ij`q ho jwey[ ies smwj diaw A`KW Ku`lH jwx[ nwtk dw nwm vi punrjoq dw ivawh r`ikaw hy[ ieh frwmw iqehwrw dy moky au~qy smwj ƒ fwktr rmys v`lon nvrwqiraw dw sb qon v`fw igpt vi ikhw jw skdw hy[ ies iv`c luvindy sudwr kiqy hn pris`d ivdvwn fwktr AYs AYn syvk ny[ nwtk di inrdysnw smbwli gei hy spndip kor ƒ[ iqehwrw dy mosm iv`c ij`qy mosm bdl irhw hy au~qy mnw dy rmg vi qyzi nwl auqswh iv`c Aw rhy hn[ nvrwqry lmg rhy hn[ somvwr ƒ rwm nomi hy Aqy mmglvwr ƒ dusihrw[ ies Kws idn di purv smidaw dy moky au~qy A`KW di rosni vmfx vwly fwktr rmys ny klw ƒ hiqawr bx ky ie`k ivsys qir C`fx dw AYlwn kiqw hy- aus bdi dy nws lei ijhvi A`j vi swfy smwj di rg rg iv`c mojud hy[ ieh ie`k nwtk dy rup iv`c hovygw ijsdw nwm hy- punrjoq dw ivawh[ AwE dykdy hw ies nwtk diaw iqawriaw di ie`k Jlk[ Swied Awi^rI nvrwqry moky smwj diaw A`KW Ku`lH jwx[ ies iv`c luidawxw klw mmc dy hor kei klwkwrw ny vi kmm kiqw hy ijhnw iv`con kuj ku dy nwm hn - sih inrdyskw spndip kor, rgbir ismg, hrivmdr kor Aqy dipqi vrmw[ AwE duaw kriey ik ieh imsn kwmxwb hovy Aqy swfy smwj dy m`qy qy l`gy klmk ies koiss nwl Doqy jw skx[ ryktr kquriaw pmjwb skrin Branches of Dr. Ramesh Superspeciality Eye Care & Laser Centre fw. rmys mnsurw vwly dw A`KW dw hspqwl (nyvy hzur bwbw swihb ismg bydi, dmdmw AsQwn) mnsurw[ AfvWs luidawxw AweI hspqwl, nyvy duawbw pytrol pmp, AMimRqsr rof, kpurqlw[ Pon: , mo: fw. rmys suprspysilti AweI kyar Aqy lyisk syntr brwc rweykot Agrvwl mwrikt, purwxw b`s A`fw, rweykot[ mo: punrjoq guldsqw 24

27 rcnwvw iq.; dh vfhkyk"kk pkg ugha lqjckyk ds xguksa esa xwfkk tkåa pkg ugha pnaw nsoksa ds 'kh"k HkksX; ij bbykåa eq>s rksm+ ysuk ouekyha ml ifk ij nsuk QsadA ekr`&hkwfe ij 'kh'k p<+kus ftl ifk tk; ohj vusdaa ek[ku yky prqosznh viuk?kj,d fpfm+;k ds cpps pkj?kj ls fudys ia[k ilkj iwoz ls if'pe dks mm+rs mùkj ls nf{k.k Hkh tkrs?kwe&?kke dj?kj dks vk, ekrk dks ;g opu lquk, ns[k fy;k geus tx lkjk viuk?kj gs lcls I;kjkA vuqjkx ;kno ¼10$2 d{kk½ Incredible India Delhi for Administration Kharangpur for Railway Station Mumbai for Superstars Gurgaon for Cars Chandigarh for Education Shimla for Vacation Bengluru for Technology Jaipur for Astrology Varanasi for Silk Karnal for Milk Ahemdabad for Cotton Mills Srinagar for Hills Jalandhar for Bats & Balls Ludhiana for Shawls Kerela for Gardens of Spice My Country, My India is Very nice. Naaz V-D Sat Paul Mittal School, Ludhiana GIRL CHILD Nine long months, snug and secure in her heavenly womb. A longing for a boy child, her future tethered to a secure Pole. My feeble cry at last reveated the unacceptable of doom. A misfortune to be a girl in a hand where Goddesses rule supreme. Wicked mother, tunre dher face in disgust, showing utter rack of concern A curse is born, a future nurturer, a seed carrier, ruthlessly tossed away. Pam Grewal (Rising Mists) punrjoq guldsqw 25

28 kynp ipmfw ivc A`KW dy mupq cy~k A`p kynpw di SlwGw mwnxog fwktr swihb ny AwpxI kwbliaq Aqy socwru soc qihq ipmfw iv`c AwpxI tim Byj ky Coty kynp lgwaux dw progrwm cwlu kiqw[ ies progrwm ƒ TIk qrhw cwlaux lei mnsurw hspqwl dy iemcwrj fwktr sri AYm. ky. gupqw ji ijnhw di Xogqw (M.B.B.S. M.D. OPH. Eye Surgeon) hy, di AgvweI iv`c hrbms ismg ƒ kynp AwrgynweIz krn dw isawv ivky A`KW dy mu`pq cy~k Ap kynp dw audgwtn kmm soipaw hy jo TIk cl irhw hy[ ies di SurUAwq ipmf mihmw ismg vwlw ijlhw luidawxw imqi ƒ pihlw kynp lgwky kiqi gei[ v`fi ijmmyvwri, nvw kmm si, mn ivc QoVw sihm vi si ikaunik su`d-bu`d di kmi, qjrby di Gwt si[ ku`l mwlk ƒ bynqi krn auprmq smu`ci tim ny 10 vjy A`KW di cyikmg SurU krky kynp di kwrvwei ƒ SurU kiqw Aqy lgbg 2 vjy q`k 118 mrijw dw inrikx kiqw igaw[ iehnw iv`con 7 mriz Aijhy pwey gey ijnhw dw icty moqiey dw ApRySn krnw zruri si[ iehnw ƒ jldi ApRySn krvwaux di slwh id`qi gei[ fwktr swihb v`lon AwpxI tim Byj ky A`KW sbmdi fwktri shwieqw, Gr byty mrijw ƒ dy ky bhuq Bly dw kmm kiqw[ A`j k`l mihmgwei dy Xu`g ivc Gr byty A`KW dw mupq cyk A`p Aqy dvweiaw iml jwxiaw bhuq v`fi shwieqw hy[ mrijw dy ichiraw ƒ dyk ky auhnw di AMdrUnI KuSI dw Aihsws humdw hy[ fwktr rmys ji dw ipmf mihmw ismg vwly nwl ikmnw snyh hy[ myn mihsus krdw hw ik fwktr swihb ny Aijhw krky lokw ƒ smdys ByijAw ik BwvyN myn luidawxy rihmdw hw pr myrw idl hmysw myry guru dy ipmf mihmw ismg vwlw rihmdw hy[ bvw idl krdw hy ipmf Awaux lei ikaunik jdon qon myry kdmw ny ipmf di im`ti di Coh prwpq kiqi hy, kdm A`gy hi A`gy vddy jwdy hn[ myn ipmf dy lokw di ijmni v`d qon v`d syvw kr skdw myƒ KuSI hovygi[ ies kynp ƒ spl bxwaux lei ngr invwsiaw ny qno mno swq id`qw Aqy fwktr swihb nwl Awpxy idli ipawr dw iezhwr kiqw[ 16 Agsq ƒ ipmf DUrkot ivky A`KW dw mupq cy~k A`p kynp lgwieaw igaw[ Durkot ipmf dy srpmc s. Syr ismg smyq pmcwieq mynbrw ny vdiaw sihxog id`qw[ ies qon ielwvw fw. AjYb ismg Aqy srimqi gurpriq kor Aqy srimqi srnjiq kor (dovyn AwSw vrkrw) ny purn sihxog id`qw[ jwdy hoey rsqy iv`c ipmf lohgv dy conk iv`c iek bzurg kwmryf jgqwr ismg Awpxy Gr mmjy qy bytw nzr AwieAw[ tim ny ausdi nzr cyk kiqi qw donw A`KW iv`c ic`tw moqiaw au~qr irhw si[ aus ƒ jldi AwpRySn krvwaux di slwh id`qi Aqy A`KW iv`c pwaux lei mupq dvweiaw id`qiaw[ ies lvi ƒ A`gy qordy hoey ƒ ipmf sholi ivky A`KW dw mupq cyk A`p kynp lgwieaw igaw[ kynp dorwn 215 mrijw diaw A`KW dw cyk A`p kiqw igaw Aqy dvweiaw mupq id`qiaw geiaw[ ku`j mriz Aijhy pwey gey ijnhw diaw A`KW iv`c ic`tw moqiaw au~qr AwieAw si, aunhw ƒ jldi AwpRYSn krvwaux di punrjoq guldsqw 26

29 slwh id`qi gei[ sholi ipmf di smu`ci pmcwieq ny fw. rmys ji mnsurw vwilaw v`lon ipmf-2 jw ky A`KW dy mupq cyk A`p kynp lgwaux di SlwGw kiqi[ aunhw ny ikhw ik A`j k`l dy mihmgwei dy Xu`g iv`c fw. rmys ji Gr byty mrizw ƒ fwktri shwieqw dy ky bhuq hi Bly dw kmm kr rhy hn[ ies muihmm ƒ ielwky iv`c cvdi klw iv`c iljwx lei iek budi jiviaw dw sy~l bxwieaw igaw hy ies iv`c fw. jsivmdr ismg kwlk, fw. AjYb ismg s. BgvMq ipmf mohi ivky A`KW dw mu`pq cy~k A`p kynp ismg bvumdi Aqy s. swdu ismg lfwlw Swml hn[ hux q`k nwrmgvwl, gujrvwl, nmgl klw, ruvkw, r`qovwl, sholi, p`kovwl, mkmdpur, Cpwr, SMkr, mohi Aqy A`bUvwl Awid ipmfw ivc A`KW dy mupq cy~k A`p kynp lgwey jw cu`ky hn[ ienhw kynpw ivc lokw dw BrvW humgwrw imilaw hy Aqy aunhw fw. rmys vlon mnu`kqw di kiqi jw rhi inskwm mnu`ki syvw di SlwGw kiqi[ hrbms ismg (mihmw ismg vwlw) mo: l`f"v&j{kk ml ihiy o`{k ds pkjksa rjq bekjrsa [km+h FkhaA dhkh blds pkjksa rjq Qynkj o`{k gqvk djrs FksA tc os NksVs cpps Fks] rhkh mugksaus ;g ihiy dk iks/kk yxk;k FkkA ihiy ds lkfk os Hkh cm+s gksrs pys x;sa viuh folrkjoknh uhfr ds rgr c<+rk gqvk 'kgj b/kj Hkh vk igq pk FkkA os VqdM+k&VqdM+k viuh t+ehu csprs jgsa o`{k dv&dv dj viuh vflerk [kksrs jgsa mugksaus ihiy dh vksj ns[kka og tsls muls dg jgk Fkk & ^^,d esa cpk gw vksj,d rqe cps gksa FkksM+s le; ckn ge Hkh [kre gks tk,axsa** ^^ugha&ugha & o cqncqnk mbsa& ^^;g lqanj l`f"v,sls gh [kre ugha gksxha** cktkj tkdj os dqn iks/ks ys vk;sa,d [kqjih ysdj,d txg xm~mk [kksnus yxsa,d iks/kk yxkus ds ckn nwljh txg xm~mk [kksnus yxsa ^^esa Hkh vkidh lgk;rk d: A** vkokt+ lqu dj os pksadsa mugksaus flj mbk;ka muds ikl,d cppk eqldqjk jgk FkkA ^^gk &gk ] D;ksa ugha** & os cksysa cpps ds lg;ksx ls mugksaus nwljk iks/kk yxk;ka rhljs LFkku ij igq prs gh dqn cpps ogk igq p x;sa ^^ge Hkh ism+ yxk;saxs** &,d leosr Loj xw tka ^^Bhd gs csvk] rqe yksx Hkh vk tkvks** & os eqldqjk,a ns[krs gh ns[krs ntzuksa iks/ks ogk yx x;sa mugksaus ihiy dh vksj ns[kka og tsls dg jgk Fkk & ^^ugha&ugha l`f"v vc [kre ugha gksxh] D;ksafd rqeus uokxarqdksa dk lg;ksx fy;k gsa ;s fu'ny vksj fu"div gsa blfy, l`f"v dh j{kk vo'; gksxha &fprjatu Hkkjrh dnkm+ isij fey] iks- iapxzke ¼vle½ fiu& punrjoq guldsqw 27

30 bfrgkl 2 vdrwcj dk egùo cppks! vkt nks vdvwcj gsa vkt ds fnu gh jk"vªfirk egkrek xk /kh th dk tue gqvk FkkA muds lr;&vfgalk vksj lr;kxzg vkunksyu ds dkj.k gh Hkkjr esa Lora=rk dh ym+kbz dks cgqr cy feyk vksj v xzst tslh egku~ rkdroj o lsu; 'kfdr o dwvuhfr dks ijkftr gksuk im+ka xk /kh th us fcuk jdr dh,d Hkh cwan cgk;s fcuk ns'k dks vkt+knh fnyokbza gekjs vu; ohj 'kghnksa dh 'kgknr vksj vu;k; ds fo#) vkt+knh dk fcxqy ctk;k x;ka ftlesa cppksa ls ysdj o`)ksa] L=h&leqnk; us fey dj cm+h cgknqjh ls nk<+h&ekpz fd;k] ued cukdj ns'k dks nklrk dh tathjksa ls eqdr djok;ka xk /kh th cgqr de Hkkstu djrs Fks vksj 'kjhj dks dsoy <adus ek= [kknh ds ol= /kkj.k djrs FksA mugksaus p[kkz pykdj lwr dkrrs gq, ;g cryk;k fd ns'k esa cuh pht+ksa vfkkzr~ Lons'kh olrqvksa ls rfkk y?kq m ksxksa o dqvhj m ksxksa ls ns'k dh vkffkzd volfkk dks lq/kkjk tk ldrk gsa ;fn Hkkjr dk izr;sd tu dke djs rks gekjk ns'k le`) vksj fqj ls lksus dh fpfm+;k cu ldrk gsa mugksaus tsy esa jgdj Hkh vkt+knh dk ikb i<+k;ka mudk lcls fiz; u`flag esgrk }kjk jfpr Hktu & ^^os".ko tu rks rsus dfg, ts ihj ijkbz tk.ks js! ij nq[[ks midkj djs eu vfhkeku u ek.ks js----a** xk /kh th ds izrhd Lo:i rhu canjksa ls lans'k fn;k cqjk er cksyks] cqjk er lquks vksj cqjk er ns[kksa lr;&vfgalk dk ;g iqtkjh la/;k le; izkfkzuk Hkou ls tc yksvus yxk rks ukfkwjke xksm+ls us mugsa igys iz.kke fd;k fqj nuknu xksyh nkx dj ckiw dks ges'kk ds fy, gels Nhu fy;ka ckiw ds vafre 'kcn Fks & gs jke! bl izdkj ospkfjd erhksn us vafglk ds iqtkjh dh fgalk dha lr; dks vl; cuk;k vksj xka/kh tslh egku vkrek dks gels Nhu fy;ka ^^jk"vªfirk* ds :i esa ekus tkus okys ckiw dh 'kgknr us mugsa nqfu;k esa vej dj fn;ka fnyyh esa ckiw dh jkt?kkv ij lekf/k cukbz xbz gsa,d ckr vksj crkå cppksa dh Bhd nks vdvwcj ds fnu gh Hkkjr dh,d vksj egku~ glrh dk Hkh tue gqvk FkkA ;s gekjs ns'k ds iz/kkuea=h ftugksaus viuh lknxh] lgtrk vksj mpp fopkj {kerk ls lhkh dks vkdf"kzr fd;ka ukvkdn&/kksrh&dqùkkz iguus okys ;g egku O;fDr Fks & Jh yky cgknqj 'kkl=h tha Lora=rk ds vkunksyu esa layxu jgs 'kkl=h th ns[kus esa ftrus lk/kkj.k yxrs Fks mrus gh izfrek leiuu vksj vlk/kkj.k O;fDrRo ds Lokeh FksA fuezy ân; vksj mnkj n`f"vdks.k ds dkj.k gh os leiw.kz nqfu;k esa,d f'kf{kr izfrfnu vksj lkse; O;fDrRo okys iz/kkuea=h lkfcr gq,a yky cgknqj 'kkl=h budh iruh Jherh yfyrk 'kkl=h th Hkh bruh ifr ijk;.krk vksj ifr ds izfr lefizr,slh efgyk Fkhs tks 'kkl=h ds pj.kksnd dks xzg.k dj vius dks lkshkkx;'kkyh ekurh FkhA rk'kdn le>ksrs ds nksjku gh 'kkl=h th dks fny dk nksjk im+k vksj mudk vlfe;d fu/ku gks x;ka ns'k us vius,d vuks[ks ns'khkdr] jk"vªuk;d dks,d ckj fqj [kks fn;ka fnyyh esa gh xk /kh th dh jkt?kkv dh lekf/k ls FkksM+h gh nwj Jh yky cgknqj 'kkl=h th dh Hkh lekf/k cuh gsa ns'k ds bu nksuksa liwrks vksj jk"vªhkdrksa dks 'kr&'kr iz.kkea egkrek xka/kh nknh dh ikrh punrjoq guldsqw 28

31 cky fnol cppks! D;k vki tkurs gsa fd cky fnol D;ksa euk;k tkrk gs\ tc 15 vxlr lu~ 1947 dks Hkkjr v xzstksa dh xqykeh ls vkt+kn gqvk rc ns'k esa igyh ckj yksdra= dh LFkkiuk gqbz vksj lcls igys iz/kkuea=h ds :i esa iafmr tokgj yky usg: th us vius in dh 'kifk xzg.k dha mudk tue Hkh 14 uoecj dks gh gqvk Fkk blhfy, ns'k esa 14 uoecj dks ckyfnol ds :i esa Hkh euk;k tkuk vkjehk gqvka mugksaus viuh lqiq=h bunzk xka/kh dks Hkh cgqr ls izsj.kk Hkjs i= fy[ks ftl dk vuqokn v xzsth esa Hkh gqvka iq=h dks firk ds }kjk fy[ks x, izsj.kk ls Hkjs i=ksa esa cppksa ds fy, dbz vpnh ckrsa fy[kh xbz gs tks bl ckr dk izek.k gs fd iafmr usg: dks cppks a ds ykyu&ikyu muds jgu&lgu] fo k&vtzu vksj izsjd] dk;ks± dk fdruk vf/kd /;ku FkkA os pkgrs Fks fd Hkkjr ds cpps tks vkus okys dy dk Hkfo"; cusaxs os et+cwr bjknksa okys] lkglh vksj dk;zdq'ky cusa rkfd ns'k dks vkxs c<+k,a] muufr ds f'k[kj ij igq pk,a D;ksa fd cpps gh ns'k dk Hkfo"; gksrs gsaa blfy, mugksaus viuh csvh dks i= fy[ks tks,sfrgkfld nlrkost+ cu pqds gsaa vki lc Hkh cppks! vius&vius?kj ifjokj] Ldwy] dkwyst o lekt esa vius vpns&vpns dk;ks± }kjk ns'k dh lsok dj ldrs gks vksj Hkkjr ds,d vpns ukxfjd cu ldrs gksa rks] ;kn j[kksxs u fd cky fnol D;ksa cuk;k tkrk gs\ vksj vki lcdks D;k djuk pkfg,\ 'kkckl esjs ns'k ds cgknqj dezb uugsa flikfg;ksa! nknh ek dh ikrh kwlw moqiaw hy nw murwd ibmwri, kwlw moqiaw Kw jwey nzr ieh swri, kwlw moqiaw A`K ivclw jd dbw vd jwvy ies dy nwl kwlw moqiaw Awvy ipr bx jwey musibq BwrI, kwlw moqiaw hy nw murwd ibmwri, kwlw moqiaw c`up cpiqy vddw rihmdw bmdy ƒ kuj smj nw pyndw Kw jwey joq ieh A`K di swri, kwlw moqiaw hy nw murwd ibmwri, kwlw moqiaw aumr cwli qo au~qy hmlw krdw DuMdlw py jwey A`K dw prdw vrqo nw AxighlI nw huisawri, kwlw moqiaw hy nw murwd ibmwri, kwlw moqiaw gei joq qy nw pcqweiey jo bc gei ausƒ hi bcweiey krweiey cyk ieh vwri vwri, kwlw moqiaw hy nw murwd ibmwri, kwlw moqiaw moqiey kwly qon jy bc ky rihxw A`KW dy fwktr dw mmno kihxw r`ko dvwei lgwqwr jwri, kwlw moqiaw hy nw murwd ibmwri, kwlw moqiaw jiqmdr ismg pmwl sih smpwdk v`fw kwrn hy ieh AMnHypn dw 20 q`k hoju AWkVw 4 qon 11 imlian dw id`qi "pmwl" ny shi jwxkwri, kwlw moqiaw hy nw murwd ibmwri, kwlw moqiaw punrjoq guldsqw 29

32 jivn jwc punrjoq dw ivawh qy jivn jwc lykk qy inrdysk fwktr rmys AYm.fI. ny ies nwtk dy prdrsn dy rwhin smdys dyx dw auprwlw kiqw hy ik Awaux vwli pivi nmu AYsI is`ikaw id`qi jwey ik auh su`ki,kushwl jivn ibqwaundy hoey, dwj di kwmnw nw krdy hoey, jwq-pwq qo aupr aut ky, nisaw dw syvn nw krn, BrUx-h`iq Aw nw krn dw skmlp lyx qy smwj di BlweI ivc Awpxw Xogdwn pwaux[ ipqw vwsqy:-ieh ipqw vwsqy KudgrjI hy ik auh pu`qr di kwmnw krdw hy kei ipqw ivsvws krdy hn ik p`uqr bufwpy ivc fmgori bxygw qw inj`k ho ky pu`qr kol irhw jw sky[jvwei kol jw ky rihxw psmd nhi AwauNdw[prwieAw pu`qr vi Aksr Gr-jvweI bxnw psmd nhi krdw[ies KudgrjI kwrn hi b`ci nmu Kqm krvwaundy hn[ipqw socdy hn ik kuvi nmu pvw-ilkw ky prwey Gr Byjxw humdw hy[ipqw ieh vi socdw hy ik pqw nhi shury ikho ijhy imlx? ki pqw DI nmu swv hi nw dyx? kuvi dw ivawh krnw peygw, dwj dyxw peygw[ kuvi di kmwei qw shuiraw kol hi jweygi[jmjt ivc pyx di jghw AYsI soc vwly b`ci nmu Awp hi Kqm kr dyndy hn[ A`j qon qkribn 500 swl pihlw guru swihbwn dy smyn vi kuviaw nmu jnm lyx qon hi mwr dyx di ieh BYVI vwdi Bwrq dy smwj ivc prc`ilq si[jmmdi kuvi nmu KUh ivc su`t dyndy sn jw diraw ivc vhw dyndy sn[guru nwnk dyv ji ny sdiaw qon d`bi-ku`cli AOrq dy guxw nmu ieh kih ky prgt kiqw:- so ikau mmdw AwKIAY ijq jmmih rwjwn] (vwr Awsw slok mh`lw:1 pmnw 473) is`k Drm AOrq nwl kiqi vdiki nmu brdwsq nhi krdw[sqi di rsm nmu rokxw qy ivdvw ivawh di Ku`l ies pwsy hi do krm hn[aysy lok jo b`ci nmu Awp hi Kqm kr dyndy hn[aysy ipqw AwpxI zmir nmu mwrdy hn[guru di id`qi is`ikaw nmu Bu`l jwdy hn[ Awaux vwly smyn ivc ki pqw quhwfi p`uqri ny iksy lwielwj ibmwri dw ielwj krn vwsqy fwktr bxnw hovy? jw ipr iemjiniar bxky quhwfy nwm nmu rosn krnw hovy? ki pqw SRwaun LUisf vwg pulwv di sb qon lmbi Xwqrw krky quhwfy nwm nmu cwr cmn lgwauxy hox? ki pqw sb qon ipawri lyikkw (bwrbr kwrtporf) vwg lyikk bxnw hovy? Awau rl iml ky smwj ivc PYly AMD-ivSvwS qy kuriqiaw dur krn dw auprwlw kriey[ punrjoq guldsqw 30

33 dgkuh euq ^^flagklu fgy mbs] jktoa'kksa us Hk`d`Vh rkuh Fkh cw<+s Hkkjr esa fqj ls vkbz tokuh Fkh cqunsys gjcksyksa ds eq[k ge us lquh dgkuh Fkh [kwc ym+h enzuh! og rks >k lh okyh jkuh FkhA** &lqenzkdqekjh pksgku th gk! mi;qzdr iafdr;k jkuh y{ehckbz dh cgknqjh dks vk/kkj cukdj fy[kh xbz FkhA Lora=rk laxzke esa tgk vusd ohjksa vksj Økafrdkfj;ksa us tkfr&/kez&o;olk;&å p&uhp] vehj&xjhc lc rf;ksa dks Hkqyk dj Hkkjr dh Lora=rk ds fy, ym+kbz ym+h vksj 'kgknrsa nh mugha esa ohj] Økafrdkjh] lkglh,d efgyk dk uke Fkk >k lh dh jkuh y{eh ckbza budks cpiu esa ^euq* uke ls cqyk;k djrs FksA cpiu esa tc cpps vksj fo'ks"kdj NksVh&NksVh ym+fd;ksa dks xqm~ms&xqfm+;k rfkk jlksbz ds NksVs&NksVs cùkzuksa esa [kkuk cukuk vksj [ksy&[ksyuk T;knk ilun gqvk djrk gsa ogha gekjh ;g fujkyh fcfv;k euq dks rhj&ryokj vksj?kqm+lokjh ds [ksy T;knk fiz; FksA euq us ckyiu esa gh ryokj pykuk vksj rhjdeku pykuk lh[k fy;k FkkA og NksVh lh euq vdsyh gh viuk v'o ysdj nqxze jklrksa ls?kqm+ lokjh djrh FkhA ekrk&firk bl ckr ls cgqr gh izluu Fks fd mudh csvh fdruh cgknqj vksj fum+j gsa gkykr cnys euq dk Hkh fookg gqvk ijurq muds ifr vf/kd le; rd thfor ugha jg ldsa euq us vius ifr ds jkt;flagklu dk lahkky vksj rrdkyhu ifjflfkfr;ksa dks cm+h ohjrk vksj dezbrk ls >syka mugksaus v xzstksa ds f[kykq ekspkz [kksyk vksj Hkkjr dks Lora= djokus dh rgr ds rgr viuh ^>k lh* dks cpkus ds fy, mugksaus ;q) ym+sa vaxzstksa us >k lh dks viuh dwvuhfr ls gm+ius dk iz;kl fd;k& ijurq euq tks vc rd jkuh y{ehckbz ds :i esa tkuh&ekuh yxh Fkh mugksaus cm+s gh LokfHkeku vksj fumjrk ls dgk & esa viuh >k lh vaxzstksa dks ugha nw xha pkgs rsjs izk.k gh pys tk, esjs thrs th esjh >k lh Lora= jgsxha dksbz larku ugha gksus ls >k lh dk jkt flagklu [kkyh Fkk blfy, mugksaus,d cppk xksn fy;k vksj mls mùkjkf/kdkjh cuk;k ijurq vxzstksa ds 'kklu ds pyrs mugksaus xksn fy, cpps dks >k lh dk mùkjkf/kdkjh ugha ekuk vksj >k lh ij vkøe.k fd;ka jkuh y{eh ckbz us vius ikfyr uugsa ls iq= dks dim+s ls ihb ij cka/kk vksj viuh >k lh dh lsuk ds lkfk ;q) ds esnku esa j.k&p.mh cu ;q) fd;ka vrr% >k lh dh jkuh ;q) djrs djrs ohj xfr dks izkir gqbz] ijurq mugksaus vius thrs th viuh >k lh dks Lora= j[kka vkxs py dj v xzstksa us Hkkjr NksM+k vksj gekjks ns'k xqykeh dh tathjksa ls vktkn gqvka punrjoq guldsqw 31

34 rks] ;g Hkh euq dh dgkuh tks euq ls >k lh dh enkzuh jkuh y{ehckbz cuha ns'k dk Lora= djokus esa ^jkuh y{ehckbz* dk uke lnso vknj vksj leeku ls fy;k tk;sxka ohj 'kghn ejrs ugha vej gks tkrs gsaa vkxs py dj gekjs ogh ukstoku tsls 'kghn Hkxr flag] vkt+kn] lq[knso tsls cfynkfu;ksa dk uke Hkh ges'kk vej jgsxka ns'k ds lhkh lsukfu;ksa] 'kghnksa vksj Øk frdkfj;ksa] rfkk lekt&lsodksa dks 'kr&'kr&ueua vkfnr; ;kno 10$2 Hkkjrh;k fo k eafnj] fdpyw uxj] yqf/k;kuk vehj [kqljks dh igsfy;k 1-,d Fkky eksrh ls Hkjk lcds flj ij vksa/kk /kjka pkjksa vksj og Fkkyh fqjs] eksrh mlls,d u fxjsaa ¼rkjksa Hkjk vkdk'k½ 2-,d ukj us vpjt fd;k] lk i ekj fiatm+s esa fn;ka tksa tksa lk i rky dks [kk,] lw[ks rky lk i dj tk;aa ¼nh;k&cÙkh½ 3- gjh Fkh eu Hkjh Fkh] jktk th ds ckx esa nq'kkyk vks<+s [kamh FkhA ¼eDdh½ 4- vjfk rks bldk cq>sxka eq g ns[kh rks lw>sxkaa ¼niZ.k½ A`KW vwile kdr kro qusin, id`qiaw ieh krqwr ny A`KW[ hy bhuqy lok iemnw qon vwjy, idmdiaw idl ƒ Twr ieh A`KW[ Awpxw Awpw vwr ny idmdiaw, krn ijsqy ieqvwr ieh A`KW[ DrqI qy su`t dyvx ptkw ky, pei humdiaw tuxyhwr jo A`KW[ bvw nwzk hy AMg srir dw imlx nw iv`c bzwr ieh A`KW[ rwh ivc s`jx dy ivs jwvx, krn jdon siqkwr ieh A`KW[ msqi dy iv`c auh rihmdy ny, j`d humdiaw do qon cwr ieh A`KW[ ho jwvy jdon did s`jx dw, qn-mn idmdiaw Twr ieh A`KW[ A`KW swry j`g di Kbr r`k diaw, pvhn jdon A^bwr ieh A`KW[ nhin mmgdw auh muvky pwxi, bx jwx iq`ki Dwr ieh A`KW[ iv`c ivcovy jd ieh qvpx, rondiaw Xwro Xwr ieh A`KW[ ieh ijsqy vi tyfiaw hovx, krdiaw Pyr KuAwr ieh A`KW[ ku`j vi ausƒ nzr nw Awvy, cliaw jwx ie`k vwr ieh A`KW[ mursd qon ieh mmgx rihmq, Ju`kky iv`c drbwr ieh A`KW[ A`KW vwilau qusin dwn kridau, muv vyky koei smswr ieh A`KW[ "lwli" bvw ny AMg kimqi, Amwnq hy dwqwr ieh A`KW[ lwl ismg lwli nwrmgvwl, luidawxw mo: punrjoq guldsqw 32

35 Donated Eyes are real human Lamps (Diyas) for someone blind whose world filled with light In Spite of great grief and sorrow on departure of beloved family member from this mortal world, eyes donors family donated the alive eyes (human lamps, Punarjot Diyas) to punarjot eye bank Ludhiana to keep the ability to see the world again with his/her beloved eye. It was merely a coincidence that whole of the nation is gearing up for grand celebration of Diwali, festival of lights. Dr. Ramesh, M.D. Smt. Santosh Kakkar Although there is darkness of departure and feeling of pain of death of member that but eye donation will ignite the light of someone needy whom house and life is full of invisible darkness from,they are suffering. Eye donation mission darkness to light have been carried it out for more than 25 years with Diwali celebration but this time we have realised, the actual lighting of lamp needs no burning oil source of flame this is only is the gift of nature,which can be only transferred from donor to the receiver without financial expenses here we all crying for bursting foreign made crackers. But our kind donor family proved That human eyes are symbolic as light lamps are creation of God and have no difference of caste,creed religion and boundaries. As a doctor. I realised that why I am Doctor and how I can help ailing blind persons who are living in world of darkness. With collective efforts we can transfer the donated eye to needy.punarjot eye bank society salute the courage, thoughts,feeling sacrifice at time of great grief at time of death Sh. Sangat Ram of kind eye donor Late Sh. Sangat Ram Kalra, New Hargobind Nagar, Ludhiana, Late Smt. Santosh Kakkar, Mundian Kalan and Late Smt. Kanta Jain, Purana Bazaar, Ludhiana and donor families who donated in days of Festival of Lights, the Diwali. May God blessed the departed sacred souls, our unsung heroes, eye donors and give them rest in peace. We also salute the eye donor families who may be feeling of missing of there beloved ones but there act of kindness of donations will make the mood and morale high that their contribution helped someone needy blind persons home filled with light and ray of better life. Donor families,s houses will be enlighten with eternal lamps of almighty. Lets come forward to combat blindness with collective efforts. punrjoq guldsqw 33

36 ryl koc PYktrI kpurqlw ny idvwli mnwei A`KW dwn dy Pwrm Brky lok divwli mnwaundy hn divy jgw ky Aqy blbw diaw lviaw ltkw ky[ ryl koc PYktrI ny divwli mnwei Aijhy dipk jgw ky ijhvy ijs qn qy ryl koc PYktrI kpurqlw ivky idvwli moky A`KW dwn dy Pwrm Brdy hoey vlmtiar vi jgxgy ausdy Awi^rI swhw qik rosn rihxgy[ ie`k iblkul hi v`krw AMdwz si divwli mnwaux dw ijhvw iqmnw idnw q`k c`ilaw[ ryl koc PYktrI kpurqlw iv`c iqmn idnw idvwli mylw bhuq hi DUm Dwm nwl mnwieaw igaw[ ies myly iv`c KuSIAW, roxkw Aqy dipmwlw dy nwl nwl punrjoq AweI funysn suswieti ryl koc PYktrI vlon Awey mihmwnw ƒ A`KW dwn Aqy AMgdwn krn lei pryirq kiqw igaw[ ies moky qy 155 A`KW dwn Aqy 25 AMgdwn dy Pwrm Bry gey[ ies suswieti dy ko-awrfinytr rjys kumwr, iemdrjiq ismg, jgqwr ismg, ivlws mwrkly, hoisq GeI, kml, pwsi, nvin kmboj, Aqy Amr ismg minw ny bhuq hi suc`jy FMg nwl stwl au~qy A`KW dwn di jwxkwri lei plyj kwrf Aqy lovindy swihq dw prbmd kiqw si[ rjys kumwr ji ny d`isaw ik suswieti punrjoq AweI bynk luidawxw dy fwieryktr fw. rmys ji Aqy syktri subws milk ji di pryrnw nwl SurU kiqi gei hy[ punrjoq dy styt ko-awrfinytr ASok mihrw ji di dyk ryk hyt kpurqlw invwsiaw ny Aqy ryl koc PYktrI dy stwp vlon bhuq hi auqswh nwl A`KW dwn Aqy AMg dwn dy prx p`qr Bry jw rhy hn[ hux q`k Awr. si.ayp. kpurqlw dy 300 nyqrdwn prx p`qr Bry jw cu`ky hn[ punrjoq vlon A`K dwn nwl lokw ƒ grin, sur`ikaq Aqy swdi idvwli mnwaux dw s`dw vi id`qw jw irhw hy[ Pwrm Brn vwilaw iv`c muitawrw Aqy lyfiz ny v`d cvky ih`sw ilaw[ punrjoq suswieti, nrys BwrqI ji prdwn swihbjwdw AjIq ismg smsqwn (vrkr kl`b Awr.sI.AYP.) Aqy auhnw di puri tim dy sihxog lei DMnvwdI hy[ - punrjoq guldsqw ibauro fw. rmys, dip mmgli ƒ 31vyN komi A`K dwn jwgrukqw pmdrvwvy ƒ smripq ivsys AMk ByNt krdy hoey[ A`KIAW di joq ie`h du`niaw myly v`rgi hy, ieh roxk sdw hi l`gdi rhy qw cmgi ey... A`KIAW di ieh joq Amwnq r`b di ey ieh joq sdw hi j`gdi rhy qw cmgi ey AnhoxI koei nwl iksy dy hovy nw nur A`KW dw iksy kolon r`b Kohvy nw hr iek ƒ hi mmijl AwpxI l`bdi rhy qw cmgi ey... A`KIAW di ieh joq Amwnq r`b di ey ieh joq sdw hi j`gdi rhy qw cmgi ey kd pyndi hy Swm qy kdon svyr hy humdi A`KIAW bwj qw c`qo pihr hnyr hy humdi hr mosm di vwa s`bƒ l`gdi rhy qw cmgi ey... A`KIAW di ieh joq Amwnq r`b di ey ieh joq sdw hi j`gdi rhy qw cmgi ey Gr iksy dw Ku`SIAW dy nwl Br jwvin s`b qon v`fw dwn A`KW dw kr jwvin mswl qyry jwx ip`con vi m`gdi rhy qw cmgi ey... A`KIAW di ieh joq Amwnq r`b di ey ieh joq sdw hi j`gdi rhy qw cmgi ey dip mmgli (AmrIkw) au~gy pmjwbi smgiqkwr punrjoq guldsqw 34

37 dgkuh xqfm+;k dk eksy,d esys esa cgqr lkjh nqdkus rjg&rjg ds lktks&lkeku ds lkfk lth&/krh FkhA yksxksa dh HkhM+ ikuh dh rjg isls yqvkrh phtsa [kjhnus esa yxh FkhA cpps rks tsls lkjk dk lkjk esyk gh viuh tsc esa j[k ysuk pkgrs FksA ftl nqdku ij ns[kk xzkgdksa dk te?kv FkkA blh esys esa,d o`) dqegkj,d dksus esa feêh dh cuh jaxhu xqfm+;ka ysdj pqipki csbk lc ns[k jgk FkkA dqegkj us viuh xqfm+;ksa dks rhu <sfj;ksa esa j[kk Fkk ijurq lkjh xqfm+;ka ns[kus esa,d tslh vksj lkeku; FkhA lcls cm+k <sj Fkk mlesa izr;sd xqfm+;k,d #i;s dh FkhA nwljk <sj tks FkksM+k de cm+k Fkk mldh izr;sd xqfm+;k,d :i;s dh FkhA nwljk <sj tks FkksM+k de cm+k Fkk mldh izr;sd xqfm+;k nl #i;s dh,d FkhA rhljk <+sj lcls de vfkkzr pkj&ik p xqfm+;ksa dk gh Fkk ftlesa izr;sd xqfm;k,d lks #i;s dh FkhA ns[krs gh ns[krs,d #i;s okyh lkjh xqfm+;ka yksx [kjhn dj yxk, ;g dg dj lkjh xqfm+;ka,d leku gh rks gs fqj,d #i;s okyh gh D:ksa u [kjhnsa\ dqn yksx tks FkksM+k fn[kkok ilan Fks mugksaus nl #i;s okyh xqfm+;ka [kjhnh ijurq lks #i;s okyh xqfm+;ksa dk <+sj tldkrl FkkA dqegkj us fdrus gh xzkgd ;g dg dj eksm+ fn, fd ckcw th] cfgu th vki dk xqfm+;k ysuh gs rks lks #i;s ls,d Vdk de ugha ywaxka yksx >Yykrs pys tkrs fd bl dqegkj dk rks fnekx fqj x;k gs Hkyk bl xqfm+;k esa,slk D;k gs tks lks #i;s [kpsz vksj og HkhlkekU; lh,d feêh dh xqfm+;k ds fy;sa esys esa yksx vkrs&tkrs jgs 'kke ds ckn jkr gksus dks vkbz vksj yksx Fkd gkj dj viuh fcøh dk fglkc&fdrkc nqdkusa can djus yxsa og dqegkj Hkh mnkl gksdj xqfm+;k dks gkfk esa ysdj dgus yxk &^^ns[kk rsus xqfm+;k! xq.k ds xzkgd vc dgk feysaxs\ yksx llrh phtksa ij gh islk cgkrs gsa ijurq] vlyh ghjs dh ij[k rks dsoy lppk tksgjh gh tku ikrk gsa** rhkh,d O;fDr tks lkjk esyk?kwe pqdk Fkk ijurq mlus dqn Hkh ugha [kjhnk Fkk & og ml dqegkj ds iklvk;k vksj mlds ikl cszb x;ka ^^ckck! vki lp dgrs gks ^xq.kksa dk xzkgd* vc dgk feyrk gs! esa dc ls vkidh lkjh xqfm+;ksa dk fcdrs gq, ns[krk jgk gw ijurq vki bl xqfm+;k dk fdlh Hkh dher esa lks #i;s ls de esa ugha cspuk pkgrsa eq>s mrlqdrk Hkh gs vksj ftkklk Hkh fd vkf[kj lkjh xqfm;ka,d leku nh[krh gs ijurq vkius bl xqfm+;k dks lcls e gxk D;ksa fd pkgs\** dqegkj us cm+h [kq'kh ls mldh ckr lquh vksj mldh vk [kksa esa,d pedlh vk xbza og cksyk & ^^csvk! ;gh rks esa pkgrk gw fd yksx eq>;s bl xqfm;k ds fo"k; esa iwnsa] tkudkjh ysa rkfd mudh le> c<+ lds vksj esjk mís'; iw.kz ys ldsa** ^^rks crkvks uk ckck fd D;k jgl; fnik gs vkidh bl xqfm+;k vksj nwljh xqfm+;ksa esa\** dqegkj us nk'kzfud vankt+ esa crkuk 'kq: fd;k & ^^csvk ;s tks,d&,d #i;s okyh xqfm+;ka gsa uk bugsa rqe /;ku ls ns[kks buds nksuksa dkuksa esa,d fnnz gsa vfkkzr~,d dku ls lquk vksj nwljs dku ls ckr dks fudky fn;ka tks nl #i;s okyh xqfm+;ka gsa muds nksuksa dkuksadsa fnnz gs tks lh/ks mlds punrjoq guldsqw 35

38 eq g ds fnnz ls tqm+s gsa vfkkzr mugksaus tks lquk mls fcuk gh tkus&le>s eq g ls cky fn;ka** xzkgd us dqegkj dh pqiih dks rksm+k vksj cm+s mrkoysiu ls iwnk crkvks uk ckck dh bl lks #i;s okyh xqfm+;k dk D;k jgl; gs\ dqegkj us igys viuh jpuk dks ns[kk fqj ml xzkgd dks tks csrkc Fkk tkudkjh ikus ds fy, dqegkj us mldh ihb FkiFkikrs gq, dgk fd csvk! rqe,d fnu cgqr gh egku vksj fo}ku O;fDr cuksxks D;ksa fd rqeus lkjs esys dh ped&ned dk ns[kk ijurq [kjhnk dqn ugha vfkkzr~ rqeesa la;e gs vksj rqe fdlh Hkh Hkqykos ;k ckgjh ped&ned ds Hkzetky esa ugha Qalksxs rqegsa viuh bfunz;ksa dks la;r djuk vkrk gsa blhfy, rqe xq.koku xzkgd gks tks xq.kksa dh igpku djus vksj tkuus dh ftkklk fy, esjs ikl vk, gksa 'kkckl! vc esa rqegsa bl lks #i;s okyh xqfm+;k dk jgl; le>krk gw ;fn bl Kku dks rqe vius Hkhrj blh xqfm+;k dh Hkk fr mrkj lds rks rqe lalkj esa,d cgqr cm+s fo}ku] eqtoku] izfrhkk'kkyh vksj usd balku cu ldksxsa & bruk dg dj dqegkj dqn {k.k ds fy, 'kkar gks x;ka xzkgd] pkrd dh Hkk fr dqegkj dks,d Vd fugkj jgk Fkk og rue; gks eu dh leiw.kz,dkxzrk ls dqegkj ds cksyus dh izrh{kk dj jgk FkkA dqegkj us vk [ksa [kksyh mls ns[kk vksj xqfm+;k mbkdj xzkgd dks idm+krs gq, dgk fd rqe bls ns[kks vksj esa tks crk jgk gw bls /;ku ls lqudj bl xqfm+;k dks ij[kks & ^^th ckck!** ns[kks bl xqfm+;k ds Hkh nksuksa dkuksa esa,d fnnz gs & gk gs ckck th! ;s nksuksa fnnz blds ân; vksj varj esa x, gsa & ^^th ckck!** ns[kks ;gh varj dk fnnz blds eflr"d rd x;k gs & x;k gs uk\** ^^th gk ckcka** vc ns[kks eflr"d dk fnnz lh/ks blds eq[k ea [kqyrk gsa [kqyrk gs uk\ & ^^gk ] gk & ckck [kqyrk gsa** vfkkzr~ ;g xqfm+;k nksuksa dkuksa ls lqurh gs fqj mls eu&ekul esa mrkjrh gs fqj mls eflr"d vfkkzr fpuru&euu ds i'pkr~ foosd ds vk/kkj ij dqn cksyrh gs og cgqr gh ewy;oku vksj izekf. kr gksrk gsa xq.kksa dk xzkgd pqipki vk [ksa ehps lekf/klr Fkk tsls dkgh f'k"; vius ijexq# ds ve`r opuksa dk iku dj jgk gks tks mlds ru&eu ds iwjh rjg viuh nh{kk ls lefkz dj jgk gksa xq.kksa ds xzkgd us tc vk [ksa [kksyh rks uk ogk esyk Fkk uk gh xqfm+;k vksj uk gh dqegkja og v'olfk o`{k ds uhps csbk dc lekf/k esa yhu gks x;k & irk gh ugha pyka gekjs lhkh lefkz vksj lpps dez;ksxh blh izdkj dh xqfm;k ds xq.kksa dks /kkj.k djds gh egku cu lds gsaa bfr 'kqhke~a MkW- 'kdquryk ;kno ¼lsokfuo`Ùk izksqslj½ th-lh-ch- yqf/k;kuk punrjoq guldsqw 36

39

40

E-NEWS LETTER NOVEMBER, DECEMEBER,2017 PH NO ,

E-NEWS LETTER NOVEMBER, DECEMEBER,2017  PH NO , SH. MUHAMMAD IQBAL FAUJI PRESIDENT, MALERKOTLA MESSAGE Message Publication of a newsletter: e-news will bring awareness among citizens about various works done and being taken up by MC MLK. The newsletter

More information

AMg dwniaw qon rog l`gx dw ^qrw mrizw lei jwxkwri gweif

AMg dwniaw qon rog l`gx dw ^qrw mrizw lei jwxkwri gweif dwn kiqw AMg prwpq krn nwl kei ^qry juvy hn, ijs iv`c AMg dwni qon rog l`gx dw ^qrw vi June 2017 Swml hy[ swfy v`lon trwsplwt kiqy jwdy hr AMg qy ieh g`l FukdI hy[ ienhw ^qiraw num G`t qon G`t r`kx lei

More information

A Heat Safety DVD SCRIPT - PUNJABI

A Heat Safety DVD SCRIPT - PUNJABI A Heat Safety DVD SCRIPT - PUNJABI SHOT LIST Key: WS = Wide shot MS = Medium shot CU = Close up MCU = Medium close up Insert = focus on something integral to the scene Open with TV show-type of intro.

More information

pqi/pqni lei shwieqw ie`ko pirvwrk kwnu Mn[ Awpxy h`k jwxo[

pqi/pqni lei shwieqw ie`ko pirvwrk kwnu Mn[ Awpxy h`k jwxo[ 12 pqi/pqni lei shwieqw PJB 012 EntwrIE iv`c AOrqW lei pirvwrk kwnumn swriaw AOrqW lei ie`ko pirvwrk kwnu Mn[ Awpxy h`k jwxo[ pqi/pqni lei shwieqw ies prcy dw mksd quhwnum kwnumni mwmilaw bwry buinawdi

More information

E-NEWS LETTER MARCH,2017

E-NEWS LETTER MARCH,2017 SH. MOHAMMED ISMAIL PRESIDENT, MALERKOTLA MESSAGE Message Publication of a newsletter: e-news will bring awareness among citizens about various works done and being taken up by MC MLK. The newsletter will

More information

swlsi ie`k auh sur`ikaq prikiraw hy ijs 'c smjoqy lei aus moky bhuq swry purn bdl humdy hn ijnhw num purw krky aus 'qy Aml kiqw jw skdw hy[

swlsi ie`k auh sur`ikaq prikiraw hy ijs 'c smjoqy lei aus moky bhuq swry purn bdl humdy hn ijnhw num purw krky aus 'qy Aml kiqw jw skdw hy[ dwavw krn vwly num ieh fwkumynt iks sbmdi hy? jy qusin aunhw bhuq swry dwavw krn vwilaw 'con ho ijhvy pihlw prsnl iemjri ( ivakqi dy l`gi s`t cot) sbmdi swlsi prikiraw 'c nhin gey[ qusin jwxdy ho ik ieh

More information

HIP SURVEILLANCE. culy di ingrwni vwlw progrwm

HIP SURVEILLANCE. culy di ingrwni vwlw progrwm HIP SURVEILLANCE PROGRAM for Children with Cerebral Palsy culy di ingrwni vwlw progrwm syribrl pwlsi nwl grsq b`icaw lei culy di ingrwni dw ki mqlb hy Aqy ieh myry b`cy lei ikaun mh`qvpurn hy? What is

More information

dosqw Aqy irsqydwrw lei jwxkwri

dosqw Aqy irsqydwrw lei jwxkwri 1 dosqw Aqy irsqydwrw lei jwxkwri ryp krweiiss skotlynf hylplwein 08088 01 03 02 (PrI Pon+imnIkom) pury skotlynf ivc ryp krweiiss skotlynf hylplwein ieho ijhy hr bmdy nmu smrqn Aqy jwxkwri pys krdi hy

More information

dwni l`bxw Finding a Donor

dwni l`bxw Finding a Donor dwni l`bxw Finding a Donor lokw qk sunyhw phumcwauxw: Getting the Word Out: smbwvi dwniaw nwl smprk sqwpq krn lei kdm-bw-kdm gweif Punjabi gurdy dy trwsplwt dy lovvmdw lei ijaundy dwni v`lon dwn kiqw gurdw

More information

jdon quhwfi h`fi tu`ty ku`ly lei srjri kiqi jw rhi humdi hy

jdon quhwfi h`fi tu`ty ku`ly lei srjri kiqi jw rhi humdi hy Punjabi jdon quhwfi h`fi tu`ty ku`ly lei srjri kiqi jw rhi humdi hy ku`ly iv`c p`t di h`fi dw isr jw golw Swml hy (Pymr) (femur)[ p`t di h`fi pyfu dy Kwny iv`c siqq humdi hy[ Xojk qmqu Aqy pysiaw aus QW

More information

Aqy pirvwrk kwnumn. ie`ko pirvwrk kwnu Mn[ Awpxy h`k jwxo[

Aqy pirvwrk kwnumn. ie`ko pirvwrk kwnu Mn[ Awpxy h`k jwxo[ 1 JgiVAW dw bdlvw h`l Aqy pirvwrk kwnumn PJB 001 EntwrIE iv`c AOrqW lei pirvwrk kwnumn swriaw AOrqW lei ie`ko pirvwrk kwnu Mn[ Awpxy h`k jwxo[ JgiVAW dw bdlvw h`l Aqy pirvwrk kwnumn ies prcy dw mksd quhwnum

More information

koronori AYnjIEgrwPI AYNf kwrifk kyqytrweizysn

koronori AYnjIEgrwPI AYNf kwrifk kyqytrweizysn kwfie ryspweyrytri fwieryktoryt Cardio Respiratory Directorate koronori AYnjIEgrwPI Coronary Angiography AYNf And kwrifk kyqytrweizysn Cardiac Catheterization mrizw lei iek gwief A Guide for the Patients

More information

Aksr pu`cy jwx vwly prsnw dy au~qr

Aksr pu`cy jwx vwly prsnw dy au~qr Aksr pu`cy jwx vwly prsnw dy au~qr ARI Aqy DAN! bwry 1. ARI ki krdw hy? ki myn Awpxw b`cw quhwfy kol ilaw skdw/skdi hw? ARI ie`k munwpw nw kmwaux vwlw AnusMDwn, sroq Aqy hvwlw dyx vwlw smgtn hy jo Aijhw

More information

1.0 AYjUsYt nytvrk sbmdi: ijlhw AYjUsYt koawrfinytrw ny Awpxy-Awpxy ijlhy dy

1.0 AYjUsYt nytvrk sbmdi: ijlhw AYjUsYt koawrfinytrw ny Awpxy-Awpxy ijlhy dy ivsw: AYjUsYt syktorl kmyti di 58vIN miitmg imqi 14.03.2016 di kwrvwei irport[ mwnxog fi.ji.ays.ei-km-projykt fwieryktr pmjwb AYjUsYt suswieti ji di prdwngi hyt imqi 14.03.2016 nmu AYjUsYt kwnprms hwl

More information

aumr ihqysi AYbts&orf srvykx

aumr ihqysi AYbts&orf srvykx aumr ihqysi AYbts&orf srvykx 2016 aumr ihqysi AYbts&orf Pryzr vyli dw kyndri Durw in`ji jwxkwri Aqy prweivysi in`ji jwxkwri isr& isti AO& AYbts&orf dy prswsn lei ies dy progrwmw lei iek`qr kiqi jwdi hy,

More information

Prepositions and Postpositions

Prepositions and Postpositions Prepositions and Postpositions Definition: The preposition in Punjabi is actually a post-position. A preposition is a word placed before a noun or a pronoun to show its relation to other words in the sentence.

More information

psuaw/jwnvrw qon mnu`k ƒ hox vwly mu`k ivswxu rog

psuaw/jwnvrw qon mnu`k ƒ hox vwly mu`k ivswxu rog psuaw/jwnvrw qon mnu`k ƒ hox vwly mu`k ivswxu rog 3.1 hlkwa (Rabies) hlkwa ie`k Aijhw ivswxu rog hy ijsny mnu`k num sdiaw qon BYABIq kiqw hoieaw hy ikaunik ie`k vwr rog dy l`cx mnu`k iv`c Aw jwx qw ies

More information

NEWSLETTER ISSUE #4 December 1 st 2014

NEWSLETTER ISSUE #4 December 1 st 2014 12895 85th Ave, Surrey, BC V3W 0K8 T 604.599.3828 F 604.599.3824 admin@sikhacademy.ca / 9115 160th St. Surrey, BC V4N 2X7 T 604.496.4060 F 604.496.4061 admin@sikhacademy.ca / NEWSLETTER ISSUE #4 December

More information

cyptr -2 SYkSn -4 ies AyYkt iv`c Cy swl qon v`fy b`cy ijhvy iksy skul iv`c dw^l nhin hoey jw auh AwpxI mu`fli is`ikaw prwpq nhin kr sky auhnw nmu Awpx

cyptr -2 SYkSn -4 ies AyYkt iv`c Cy swl qon v`fy b`cy ijhvy iksy skul iv`c dw^l nhin hoey jw auh AwpxI mu`fli is`ikaw prwpq nhin kr sky auhnw nmu Awpx b`icaw lei lwzmi Aqy mu&q is`ikaw dw AiDkwr AYkt 2009 jwxkwri Aqy jwgrukqw sbmdi vrkswp [ sqwn:- AwfItorIAm pmjwb skul is`ikaw borf mohwli cyptr -2 SYkSn -3 AYykt qihq hryk b`cw ijs di au`mr 6 qon 14 swl

More information

hvh prbwivq kyrl 'c fwktri shwieqw muh`eiaw krwaux lei 5hzwr fw`lr di Byt

hvh prbwivq kyrl 'c fwktri shwieqw muh`eiaw krwaux lei 5hzwr fw`lr di Byt b`icaw diaw 'bugniaw' dw kyrl dy hvh pivhqw lei 'psiijaw idl' hvh prbwivq kyrl 'c fwktri shwieqw muh`eiaw krwaux lei 5hzwr fw`lr di Byt globl muihmm ny kiqw XUnweIitf is`ks dy p`cvy lokw lei zmin Aqy smumdr

More information

XUnIvristI kynps ivky siqq Food Court dw vyrvw. XUnIvristI ishq kyndr dy nzdik nvyn iqawr hoey Food Court dy. Ground Floor diaw kul 5 kmtinw

XUnIvristI kynps ivky siqq Food Court dw vyrvw. XUnIvristI ishq kyndr dy nzdik nvyn iqawr hoey Food Court dy. Ground Floor diaw kul 5 kmtinw XUnIvristI kynps ivky siqq Food Court dw vyrvw XUnIvristI ishq kyndr dy nzdik nvyn iqawr hoey Food Court dy Ground Floor diaw kul 5 kmtinw swl 2018-2019 lei (Extendable upto 30-6-2021) XUnIvristI kynps

More information

komi Xwqrw grwt lei ArzIAW di mmg

komi Xwqrw grwt lei ArzIAW di mmg Page 1 of 7 Punjab Kala Bhawan, Rose Garden, Sector 16B Chandigarh 160015, India Tel: +91 1722771472 Email: plkapunjab@gmail.com komi Xwqrw grwt 2018-19 lei ArzIAW di mmg koci muizirs iਬਏਨ ਲ Aqy iemfiaw

More information

subwvk qor qy AlOikk

subwvk qor qy AlOikk subwvk qor qy AlOikk inrmqr, ibnw jqn, SkqISwlI msih ƒ prgt krnw mwrk ivrklr duawrw fi. vi. fi. AiDAYn shwiek ivakqigq Aqy Coty smuh dy prxog lei jwxkwri: ikvyn AsIN subwvk qor qy ixsu ƒ swfy iv`c jivn

More information

kwhdw kwnumn qy kox gyr-kwnumni?

kwhdw kwnumn qy kox gyr-kwnumni? kwhdw kwnumn qy kox gyr-kwnumni? - AYfvokyt jspwl ismg mmjpur (nzrbmd luidawxw jylh) kwnumn dy rwj dw rolw-r`pw hryk lokqmqri qy qwnwswhi dys iv`c suxn num imldw hy[ Bwrq num duniaw dw sb qon v`fw lokqmqr

More information

PUNARJOT GULDASTA Trilanguage Monthly Magazine

PUNARJOT GULDASTA Trilanguage Monthly Magazine Editor Dr. Ramesh Chand M.D. (Eye Specialist), State Awardee Sub-Editor Dr. Kuldip Singh Ph.D. (Hindi Section) Jatinder Singh Pamal Ex. DPRO Ranjit Jhaner Owner, Printer, Publisher & Editor Dr. Ramesh

More information

q`qkrw Jatinder Singh Pamal Ex. DPRO Ranjit Jhaner

q`qkrw Jatinder Singh Pamal Ex. DPRO Ranjit Jhaner PUNARJOT GULDASTA - - Trilanguage Monthly Magazine Registered with Registrar of Newspaper for India Under No. PUNMUL/2013/56306 19-01-2013 November, 2015 Volume 1 Issue 16 Editor Dr. Ramesh Chand M.D.

More information

Coping: When Someone in your family has Psychosis Fraser Early Psychosis Intervention Program Punjabi

Coping: When Someone in your family has Psychosis Fraser Early Psychosis Intervention Program Punjabi inbwa krnw: jd pirvwr dy iksy mynbr ƒ sweikoiss hovy Coping: When Someone in your family has Psychosis Fraser Early Psychosis Intervention Program Punjabi inbwa krnw (inbxw): jd pirvwr dy iksy mynbr ƒ

More information

ie`ko pirvwrk kwnumn[ Awpxy h`k jwxo[

ie`ko pirvwrk kwnumn[ Awpxy h`k jwxo[ 5 hvwlgi Aqy mulwkwq dw h`k PJB 005/2013 EntwrIE iv`c AOrqW lei pirvwrk kwnumn swriaw AOrqW lei ie`ko pirvwrk kwnumn[ Awpxy h`k jwxo[ hvwlgi Aqy mulwkwq dw h`k ieh pusiqkw quhwnum kwnumni mwmilawˆ di ie`k

More information

The Educated Parent. is~ikaq mwqw-ipqw jwxkwri. Community Development Department 1

The Educated Parent. is~ikaq mwqw-ipqw jwxkwri. Community Development Department 1 The Educated Parent is~ikaq mwqw-ipqw jwxkwri Community Development Department 1 The Educated Parent Introduction is~ikaq mwqw-ipqw jwxkwri ibrits kolmbiaw sokr AYsosIeySn Awpxy grwsrut progrwimmg(jnsdwrx

More information

Amr krqwr PwauNfySn vlon proivq

Amr krqwr PwauNfySn vlon proivq Amr krqwr PwauNfySn vlon proivq Awpxy AiDkwrW nmu jwxo: inau Xwrk styt iv`c iemigrynts Aqy ir&aujiaw lei ishq-smbwl sbmdi gweif inau Xwrk iemigrysn koilsn v`lo prdwn kiqi jwxkwri ishq-smbwl sbmdi myry

More information

glokomw bwry jwxkwri ivsw vsqu glokomw bwry quhwfi A`K ikvyn kmmm krdi hy

glokomw bwry jwxkwri ivsw vsqu glokomw bwry quhwfi A`K ikvyn kmmm krdi hy RCOphth glokomw bwry jwxkwri ivsw vsqu glokomw bwry kwrn glokomw diaw v`k v`k iksmw prwiemri Epn AYNgl glokomw AikaUt klozr glokomw AOkulr hweiprtynsn G`t qxwau vwlw glokomw sykmfri glokomw ifvylpmyntl

More information

th Avenue Surrey, BC V3W 6Y1 Phone: Fax:

th Avenue Surrey, BC V3W 6Y1 Phone: Fax: Principal: M. S. Aulakh Vice-Principals: K. K. Virk & N. Arondus Dear Parents and Guardians, Monday September 10 th, 2018 After a warm and beautiful summer, it is time again to start a brand new school

More information

ikrweydwrw dy h`kw bwry gweif

ikrweydwrw dy h`kw bwry gweif mytr ikrweydwr AYssIeySnW di PYfrySn ikrweydwrw dy h`kw bwry gweif irhwiesi ikrweydwri kwnummn irhwiesi ikrweydwri kwnumn (Residential Tenancies Act) (RTA) auh kwnumn hy j EntwrIE iv`c izawdwqr prwprti

More information

FAQ. Aksr pu`cy jwx vwly svwl. AY~m AY~m bi si risweikilmg progrwm. kuv-kbwv Gtwaux lei nvyn kdm. AY~m AY~m bi si ki hy?

FAQ. Aksr pu`cy jwx vwly svwl. AY~m AY~m bi si risweikilmg progrwm. kuv-kbwv Gtwaux lei nvyn kdm. AY~m AY~m bi si ki hy? FAQ Aksr pu`cy jwx vwly svwl AY~m AY~m bi si ki hy? AY~m AY~m bi si risweikilmg progrwm kuv-kbwv Gtwaux lei nvyn kdm mlti-mtirial bi si (MMBC) iek nwn-prwipt smsqw hy ijhvi bi si Br c kei KyqrW c irhwiesi

More information

mriz lei: QwieEgvOnIn hor nw: lynivs For the Patient: Thioguanine Other names: LANVIS

mriz lei: QwieEgvOnIn hor nw: lynivs For the Patient: Thioguanine Other names: LANVIS Punjabi mriz lei: QwieEgvOnIn hor nw: lynivs For the Patient: Thioguanine Other names: LANVIS Thioguanine (QwieEgvOnIn) ie`k dvwei hy ijhvi ^Un dy kynsr diaw v`k-v`k iksmw dy ielwj lei vrqi jwdi hy[ ieh

More information

punarjot guldasta HOLLYWOOD ACTRESS ANGELINA'S BOLD STEP TO PREVENT CANCER BASKET OF SORROW : CANCER pivw dw prwgw: kynsr

punarjot guldasta HOLLYWOOD ACTRESS ANGELINA'S BOLD STEP TO PREVENT CANCER BASKET OF SORROW : CANCER pivw dw prwgw: kynsr DECEMBER 2014 VOL.-1, ISSUE-10 punarjot guldasta punrjoq guldsqw iqujtksr xqynlrk PUNARJOT DONATES EYES GIVE SIGHT DAR KN E SS TO L IG HT Journalism of Humanity LASIK TIPS Obesity and Cancer Mission-1000

More information

prvwsi pmjwbi khwxi : sibawcwrk qnwau

prvwsi pmjwbi khwxi : sibawcwrk qnwau 1 prvwsi pmjwbi khwxi : sibawcwrk qnwau (fw.) pryti sofi prvwsi pmjwbi khwxi (1995 ei.) fw. suirmdrpwl ismg duawrw smpwidq prvwsi srokwrw nwl smbmidq AijhI pusqk hy ijs iv`c 15 khwxikwrw diaw khwxiaw Swiml

More information

A Step to Happy Family Life

A Step to Happy Family Life A Step to ljc[ zij dry f{lj a[ fsjio r,z ih[ hv@ fi lpt-ljag@ hjlj-t[cj z,b dihj h{ m hryk Gr diaw s`misawvw ivl`kx (unique) hn [ iek hl sb qy lwgu nhin kiqw jw skdw [ pr ipr vi kuj swjy qjrby hn jo shwei

More information

mnidwri SRI ijmn cmdr suri ji mhwrwj bwry smkyp jwxkwri:

mnidwri SRI ijmn cmdr suri ji mhwrwj bwry smkyp jwxkwri: mnidwri SRI ijmn cmdr suri ji mhwrwj bwry smkyp jwxkwri: ies grmq dy rcnw kwr pris~d svyqwvr jyn Krqrg`C dy cwr AcwirAW iv`con prmùk ijmn d`q suri qon bwad hoey mni DwrI SRI ijn cmd suri ji hn[ auh bhuq

More information

qrjmw (aul`qw) gurdvwiraw Aqy smgq di eykqw gurduawrw konsl Aqy hor Dwrimk smsqwvw ny rl ky kosl dy msvry dy kmry iv`c 21.05.2016 num miitmg kiqi[ miitmg smyn hyt ilkiaw g~lw pur ivcwr kiqi gei 1. guru

More information

ikrmw num mwrn lei lov hy dvweiaw di? mwipaw lei sjwh AYNtIbwieitk dvweiaw di isawxp nwl vrqon lei

ikrmw num mwrn lei lov hy dvweiaw di? mwipaw lei sjwh AYNtIbwieitk dvweiaw di isawxp nwl vrqon lei ki ikrmw num mwrn lei lov hy dvweiaw di? mwipaw lei sjwh AYNtIbwieitk dvweiaw di isawxp nwl vrqon lei q`qkrw [Table of Contents] h`q Doxy 3 [Handwashing] swry ikrm ie`k [Not All Bugs ijhy pydw nhin humd

More information

Bgvwn mhwvir dw buinawdi icmqn

Bgvwn mhwvir dw buinawdi icmqn Bgvwn mhwvir dw buinawdi icmqn mul lykk fw: jy kumwr jlz pmjwbi Anuvwdk: rivmdr jyn, pursoqm jyn, mwlyrkotlw prkwsk: 26vIN mhwvir jnm kilawnk SqwvdI s`xoijkw smmqi pmjwb purwxw b`s stynf mhwvir strit,

More information

VISHVIKARAN TE AJOKI SIKHI ivsvikrn Aqy AjokI is`ki di siqqi

VISHVIKARAN TE AJOKI SIKHI ivsvikrn Aqy AjokI is`ki di siqqi KAAV INTERNATIONAL JOURNAL OF ARTS, HUMANITIES & SOCIAL SCIENCES A REFEREED BLIND PEER REVIEW QUARTERLY JOURNAL KIJAHS/APR-JUN2017/VOL-4/ISS-2/A59 page no-343-347 ISSN:2348-4349 Impact factor(2017) 7.9183

More information

SHAHEED AJIT SI NGH NAUJAWAN SOCIETY. Shaheed-E-Azam Bhagat Singh Football Tournament. 27th Sept to 30th Sept. 2012

SHAHEED AJIT SI NGH NAUJAWAN SOCIETY. Shaheed-E-Azam Bhagat Singh Football Tournament. 27th Sept to 30th Sept. 2012 SHAHEED AJIT SI NGH NAUJAWAN SOCIETY Regd. No. DIC/JAL396 Souvenir 2012 Shaheed-E-Azam Bhagat Singh Football Tournament In Association with Kot Ramdass Abadi 27th Sept. 2012 to 30th Sept. 2012 Visit us

More information

Manifested forms of Akal Purkh as Nirgun and Sargun

Manifested forms of Akal Purkh as Nirgun and Sargun Bani9010.doc gurmiq Aqy swiems dy ies Ajoky Xug ivc (Bwg-23) Gurmat and science in present scenario (Part-23) Akwl purk dy inrgun srgun srup Bani9010GurMagPart23D20140724.doc Dr. Sarbjit Singh 24/07/2014

More information

ikaunik ieh sysn ie`k dujy qon suqmqr sn, ies lei ies irport dy do Bwg hn[ ie`qy ieh donon Bwg lvivwr id`qy gey hn[

ikaunik ieh sysn ie`k dujy qon suqmqr sn, ies lei ies irport dy do Bwg hn[ ie`qy ieh donon Bwg lvivwr id`qy gey hn[ Bwg B. slybs riivau kmyti di irport ies soji progrwm di pihl, is`k BweIcwry Aqy ivsqwr dy jivn iv`c iesdi QW Aqy swfy prxwsw bwry ho rhy vwrqwlwp bwry pihlw kuj Sbd zruri hn[ swry kmyti mynbrwn ie`k mqy

More information

**pvho pmjwb, pvhwe pmjwb **

**pvho pmjwb, pvhwe pmjwb ** **pvho pmjwb, pvhwe pmjwb ** (skul is`ikaw ivbwg pmjwb) AkqUbr 2018 iv`c ivbwg v`lon rozwnw Byjy gey kylmfr diaw gqiivdiaw dw vyrvw[ *igawn ivigawn* prsn- jilhawvwlw bwg ik`qy siqq hy? prsn- Awpxy izlhy

More information

PUNJABI. 1. mwpi krn[ iplwqus lokw num KuS krnw. THE WAY SHOWN BY THE CROSS! slib duawrw ivkwieaw igaw mwrg!

PUNJABI. 1. mwpi krn[ iplwqus lokw num KuS krnw. THE WAY SHOWN BY THE CROSS! slib duawrw ivkwieaw igaw mwrg! PUNJABI Editor : S. SAM SELVA RAJ 16 Languages Associate Editor : Bro. Vishwas Masih VOL. XIX YEAR OF OUR LORD JESUS CHRIST NO. 1 piv`qr bweibl ikrpw krky ies ih`sy nmu Xwd kro PRAISE THE LORD m`qi 28:1-8

More information

jmwq :- dsvin pypr bi

jmwq :- dsvin pypr bi jmwq :- dsvin pypr bi ivsw vsqu audys sujweiaw ikirawvw pihlw ivswki ivswki di ieiqhwsk Dwrimk Aqy smwijk mh`qqw bwry jwxkwri dyxw[ ivswki nwl sbmidq iksy kivqw num Xwd krky suxwaux lei ivswki dy nwl sbmdq

More information

fweivristi twsk gru`p irport:

fweivristi twsk gru`p irport: myntl hylq kimsn AwP kynyfw fweivristi twsk gru`p irport: iemigrynt, iripauji, nsli-s`ibawcwrk Aqy jwqigq vrgw vwsqy mwnisk ishq iv`c sudwr ilawaux lei mu`dy Aqy ivklp ie`k swrxi[ www.mentalhealthcommission.ca

More information

pmjwbi swihqk mulwkwqw : ivdw Aqy prkwrj

pmjwbi swihqk mulwkwqw : ivdw Aqy prkwrj pmjwbi swihqk mulwkwqw : ivdw Aqy prkwrj fw. gurmuk ismg prsn-au`qr ivdi, auh ku`k hy, ijhdy iv`con swfi duniaw dy hr qrhw dy ielm ny jnm ilaw qy ies ivdi nwl bhuq ipawry grmqw di rcnw hoei hy[ AMimRqw

More information

Implantable Cardioverter Defibrillator A Guide for Patients and Families

Implantable Cardioverter Defibrillator A Guide for Patients and Families 1 iemplwtybl kwrifevrtr ifi&brilytr mrizw Aqy pdvwrw lei gweif Implantable Cardiverter Defibrillatr A Guide fr Patients and Families iemplwtybl kwrifevrtr ifi&brilytr ki hy? What is an implantable cardiverter

More information

dpqr ngr ingm bitmfw[

dpqr ngr ingm bitmfw[ dpqr ngr ingm bitmfw[ ngr ingm, bitmfw di PweInW Aqy kmtrykt kmyti di miitmg imqi 17.02.2016 num dupihr 12.00 vjy SRI blvmq rwey nwq, myar, ngr ingm, bitmfw ji di prdwngi hyt hoei[ ij iv~c hyt ilky mynbrz

More information

iv`vsqw isksw kulkm mnidwri SRI ijmn cmdr suri duawrw ricq:

iv`vsqw isksw kulkm mnidwri SRI ijmn cmdr suri duawrw ricq: 1 mnidwri SRI ijmn cmdr suri duawrw ricq: iv`vsqw isksw kulkm smswr dy jivw num svrg Aqy moks dw sùk dyx vwly Bgvwn mhwvir num Aqy Drm dy mwilk qirq di auqpqi krn vwly, swry dosw num hrn vwly 23vyN qirqmkr

More information

Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-agsq, 2016

Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-agsq, 2016 Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-agsq, 2016 ivsv gurmiq ruhwni imsn cyritybl tr`st gurduawrw eisr prkws rqvwvw swihb bwni sckmf vwsi sri mwn smq bwbw virawm ismg ji mhwrwj smq mwqw (biji) rxjiq kor ji cyarmyn

More information

SINGH SABHA INTERNATIONAL, CANADA

SINGH SABHA INTERNATIONAL, CANADA GURMAT & WOMEN 6 guru Arjn swihb ji (sukmni, pmnw 281) SINGH SABHA INTERNATIONAL, CANADA SUBHASH JOSHI LAW OFFICE Barrister Solicitor & Notary Public Tel : 905-362-0111 Cell : 416-788-5804 Fax : 905-362-0138

More information

PUNJABI. YOUR SORROW SHALL BE TURNED INTO JOY! (John 16:20) quhwfw sog AnMd iv`c bdl jwvygw! (XUhMnw 16:20)

PUNJABI. YOUR SORROW SHALL BE TURNED INTO JOY! (John 16:20) quhwfw sog AnMd iv`c bdl jwvygw! (XUhMnw 16:20) PUNJABI Editor : S. SAM SELVA RAJ 16 Languages Associate Editor : Bro. Vishwas Masih VOL. XVIII YEAR OF OUR LORD JESUS CHRIST NO. 12 piv`qr bweibl ikrpw krky ies ih`sy nmu Xwd kro PRAISE THE LORD ibvsqw

More information

KwdW : ibjwei smyn 11 iklo XUrIAw Kwd Aqy 60 iklo ismgl suprpwspyt prqi eykv dy ihswb nwl fir`l kr idau [

KwdW : ibjwei smyn 11 iklo XUrIAw Kwd Aqy 60 iklo ismgl suprpwspyt prqi eykv dy ihswb nwl fir`l kr idau [ rlvin &sl bijxw : &sl qon izawdw AwriQk lwb prwpq krn lei hr pmjvin lwein iv`c m`ki di ibjwei kiqi jw skdi hy [ ibjwei smyn lweinw ivckwr &wslw 30 syntimitr qy ienhw dw ru`k au~qr-d`kx v`l hoxw cwhidw

More information

cvrwsih lk join aupwei irjk diaw sb hu kau qd kw ] (1403) kei koit kiey rqn smud ] kei koit nwnw prkwr jmq ] (276)

cvrwsih lk join aupwei irjk diaw sb hu kau qd kw ] (1403) kei koit kiey rqn smud ] kei koit nwnw prkwr jmq ] (276) Bani9010.doc gurmiq Aqy swiems dy ies Ajoky Xug ivc (Bwg-15) Bani9010GurMagPart15D20140125.doc Dr. Sarbjit Singh 25/01/2014 1 Gurmat and science in present scenario (Part-15) Awm qor qy 84 l`k junw mmniaw

More information

gurmiq drsn dy pirpyk c sdgux

gurmiq drsn dy pirpyk c sdgux 1 P age gurmiq drsn dy pirpyk c sdgux fw. prmvir ismg 2 P age Lecture Series-V Values with reference to Sikhism Dr. Paramvir Singh 19 th November, 2015 Centre for Positive Philosophy and Interdisciplinary

More information

Ô swdr smrpx Ô Ô do Sbd Ô fw. blbir ismg swihq kyndr dyhrwdun di pwvn im~ti myry vwsqy hmysw SrDwXog rhi hy ikaunik ies sqwn num nw kyvl prm snmwnxog pdmbusx fw. BweI vir ismg, pro. purn ismg Aqy fw.

More information

11. ishq r`ikaw igawn 62 Aus. 80 $ 800 $ Europ 50 Euro 500 Euro øír Èß. râú Û «Ï Postal Address for 'ATAM MARG' Enquiry, Money

11. ishq r`ikaw igawn 62 Aus. 80 $ 800 $ Europ 50 Euro 500 Euro øír Èß. râú Û «Ï Postal Address for 'ATAM MARG' Enquiry, Money 'Awqm mwrg' 1 sqmbr, 2011 swl sqwrvw, mhinw sqmbr 2011 PwauNfr cyarmyn sri mwn smq bwbw virawm ismg ji mhwrwj cyarprsn (smq mwqw biji) rxjiq kor ji, rqvwvw swihb SUBSCRIPTION - Á - (Á Ù) Ò È ÚÈ Ò Î Í B@@/-

More information

a) BOiqk idsw inrdys vl : rwj dy smuh izlhw is~ikaw APsr (AY.is) mimo nm: ASPD(EGS)/SSA/RBC/2009/ im`qi cmfigvh: 1 jun 2009

a) BOiqk idsw inrdys vl : rwj dy smuh izlhw is~ikaw APsr (AY.is) mimo nm: ASPD(EGS)/SSA/RBC/2009/ im`qi cmfigvh: 1 jun 2009 d&qr fwieryktr jnrl skul is`ikaw, pmjwb Aqy styt porjykt fwieryktr srv is`ikaw AiBAwn AQwrtI, pmjwb AYs.SI.E. nm: 104-106, dusri mmizl, syktr - 34 ey, cmfigvh vl : tylipon PYks ei-myl 2621106 2623207 2663104

More information

1. joqi-joiq smwx qon pihlw guru hrikrsn ji ny ikhvy Sbd aucwry? id`li ivky jmnw ndi dy kµfy, ij`qy gurduawrw bwlw swihb hy[

1. joqi-joiq smwx qon pihlw guru hrikrsn ji ny ikhvy Sbd aucwry? id`li ivky jmnw ndi dy kµfy, ij`qy gurduawrw bwlw swihb hy[ 1. joqi-joiq smwx qon pihlw guru hrikrsn ji ny ikhvy Sbd aucwry? bwbw bkwly [ 2. guru hrikrsn ji dw sskwr ik`qy kiqw igaw? id`li ivky jmnw ndi dy kµfy, ij`qy gurduawrw bwlw swihb hy[ 3. ipµf bkwly iv`c

More information

islybs bi.ey.1 (smystr pihlw) sysn Drm AiDAYn pypr dw nw : BwrqI Drm pypr kof : BA-108

islybs bi.ey.1 (smystr pihlw) sysn Drm AiDAYn pypr dw nw : BwrqI Drm pypr kof : BA-108 islybs bi.ey.1 (smystr pihlw) sysn 2018-19 pypr dw nw : BwrqI Drm pypr kof : BA-108 Theory Minimum Theory Pass Scheme of Theory and Internal Assesssment Internal Assessment Minimum Internal Assessment

More information

ishqmmd rihxi-bihxi ieh sb dw ih`sw hy Awpxy pirvwr di izmdgi num ibhqr bxwauxw

ishqmmd rihxi-bihxi ieh sb dw ih`sw hy Awpxy pirvwr di izmdgi num ibhqr bxwauxw dujw AYfISn Punjabi ishqmmd rihxi-bihxi ieh sb dw ih`sw hy Aijhy pirvwrw lei ishqmmd rihxi-bihxi vwli gweif ij`qy koei b`cw jw nojvwn mwnisk ishq cuxoqiaw dw swhmxw kr irhw hovy Awpxy pirvwr di izmdgi

More information

Math_7_multiplication and division of fractions_navneet kad_ghskarala. Doc

Math_7_multiplication and division of fractions_navneet kad_ghskarala. Doc Math_7_multiplication and division of fractions_navneet kad_ghskarala. Doc Section A. This chapter starts with a recap of addition and subtraction of fraction. Then multiplication and division of fraction

More information

ivid. num Gx,purn smikawvw,guxnkmf,purn Gx mul bwry puri jwxkwri hoxi jruri hy[

ivid. num Gx,purn smikawvw,guxnkmf,purn Gx mul bwry puri jwxkwri hoxi jruri hy[ Section A. Name of the school Gsss,Hara Dhar-1 Name of the teacher Sanjeev Kumar Class Subject VIIITh Maths Name of the chapter Gx Aqy Gx mul No. of periods required to teach the chapter 6 Section B. Objectives

More information

NGO PRADAN duawrw SRI (SRI) ivdi dy is`dwqw nwl kxk di KyqI: ie`k tryinmg mynual

NGO PRADAN duawrw SRI (SRI) ivdi dy is`dwqw nwl kxk di KyqI: ie`k tryinmg mynual NGO PRADAN duawrw SRI (SRI) ivdi dy is`dwqw nwl kxk di KyqI: ie`k tryinmg mynual BUmIkw 2008-09 c SRI (SRI) ivdi rwhin kxk di KyqI iv`c ibhwr rurl ilvlihu`f promosn soswieti (BRLPS, vrlf bynk Aqy ibhwr

More information

Are We There Yet? IPv6 as Related to GDP per Capita. By Alain Durand November 28 th,` 2016

Are We There Yet? IPv6 as Related to GDP per Capita. By Alain Durand November 28 th,` 2016 Are We There Yet? as Related to By Alain Durand November 28 th,` 2016 Quesons for this Study: I. Where are we across the globe with adoption? a. Is deployed uniformly? b. Is there a rich country/poor country

More information

}(Every sunday and Puranmasi)

}(Every sunday and Puranmasi) Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-jnvri, 2017 gurduawrw eisr prkws rqvwvw swihb smcwlk s`ckmf vwsi sri mwn smq bwbw virawm ismg ji mhwrwj smq mwqw (biji) rxjiq kor ji cyarmyn smq bwbw lkbir ismg ji mynyijmg

More information

iksy mhiny mygzin nw imlx 'qy dpqr smprk nm: , ,

iksy mhiny mygzin nw imlx 'qy dpqr smprk nm: , , Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-apyrl, 2016 ivsv gurmiq ruhwni imsn cyritybl tr`st gurduawrw eisr prkws rqvwvw swihb bwni sckmf vwsi sri mwn smq bwbw virawm ismg ji mhwrwj smq mwqw (biji) rxjiq kor ji cyarmyn

More information

California. frweivr hynfbu `k. Punjabi ਇਹ ਪ ਸਤਕ ਤ ਉ ਪਲਬਧ ਹ

California. frweivr hynfbu `k. Punjabi ਇਹ ਪ ਸਤਕ   ਤ ਉ ਪਲਬਧ ਹ Punjabi 2016 California frweivr hynfbu `k Edmund G. Brown Jr., gvrnr styt AwP kyliporniaw Brian P. Kelly, sk`qr kyliporniaw styt trwsportysn eyjmsi Jean Shiomoto, indysk kyliporniaw ifpwrtmynt AwP motr

More information

swlwnw jivn kwl $ 60/- $ 600/- Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-akqubr, 2016 gurduawrw eisr prkws rqvwvw swihb smcwlk smprk nmbr

swlwnw jivn kwl $ 60/- $ 600/- Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-akqubr, 2016 gurduawrw eisr prkws rqvwvw swihb smcwlk smprk nmbr Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-akqubr, 2016 gurduawrw eisr prkws rqvwvw swihb smcwlk s`ckmf vwsi sri mwn smq bwbw virawm ismg ji mhwrwj smq mwqw (biji) rxjiq kor ji cyarmyn smq bwbw lkbir ismg ji mynyijmg

More information

Annual Report slwnw irport. Building A Bridge To The Future

Annual Report slwnw irport. Building A Bridge To The Future Annual Report 2015 slwnw irport Building A Bridge To The Future NOTICE OF MEETING The 30 th Annual General Meeting of Khalsa Credit Union will be held on Sunday, May 1, 2016 at the Aria Banquet Hall, 12350

More information

ਭ ਗ-B ਕ ਮਤ ਬ ਲ PAGE-41

ਭ ਗ-B ਕ ਮਤ ਬ ਲ PAGE-41 ਭ ਗ-B ਕ ਮਤ ਬ ਲ PAGE-41 gudwm iv`c hynfilmg lybr Tykydwr dy ryt Aqy syvwvw dw Sifaul lvi nm: syvwvw dw vyrvw ryt prqi 100 bygj 40 iklo q`k 50 iklo q`k 50 iklo qon v`d dy Bwr vwly dy Bwr vwly dy Bwr vwly

More information

Gurmukhi Level 2 Curriculum

Gurmukhi Level 2 Curriculum Gurmukhi Level 2 Curriculum 2016-17 September 2016 1 Introduction (syllabus and curriculum) Mool Mantar, Gur mantar Gurmukhi 35 Akhars pury swl iv`c hox vwly kmm di jwxkwri [mul mmqr,gur mmqr, gurmuki

More information

> > Bhat Sangat sandesh PERIODICAL BI- LINgual the only magazine which is dedicated to the Bhat Sikh Community

> > Bhat Sangat sandesh PERIODICAL BI- LINgual the only magazine which is dedicated to the Bhat Sikh Community > > sri vwihguru ji ki Pqih ] swfw Bwt smgq smdys cvdi klw rhy hmys AMk 94 nvmbr/dsmbr 2016 iek Ardwis Bwt kiriq ki gur rwmdws rwkhu srnwei IK ARDAAS BHAT KIRAT KI GURU RAMDAAS RAKHO SARNAHI Issue 94

More information

1. rynum ny 76.ik.gR` Eqy 70 ik.gr`.b`r dy do KrIdy B`r di Auh qon m`qr` pq` kro ijs n`l dy B`r d` shi m`p pq` kiq` j` sky

1. rynum ny 76.ik.gR` Eqy 70 ik.gr`.b`r dy do KrIdy B`r di Auh qon m`qr` pq` kro ijs n`l dy B`r d` shi m`p pq` kiq` j` sky Section A. prwog di mufli j`xk`ri Name of the school s.h.s Sjr`x~ Name of the teacher jsp`l ismg Class 6vIN Subject gixq Name of the chapter smikawvw nwl Kyfxw No. of periods required to teach the chapter

More information

guru grmq swihb Anuswr is`k di mwniskqw

guru grmq swihb Anuswr is`k di mwniskqw Bani8010.doc Bani8010GurMag200809.doc Dr. Sarbjit Singh 12/9/2008 1 guru grmq swihb Anuswr is`k di mwniskqw Sikh psychology according to Guru Granth Sahib mnu`k ivc qbdili jw sudwr qw hi Aw skdw hy jy

More information

ie`k idlcsp pusqk- jo vyikaw so AwiKAw

ie`k idlcsp pusqk- jo vyikaw so AwiKAw ie`k idlcsp pusqk- jo vyikaw so AwiKAw inmdr GuigAwxvI iek idlcsp pusqk jo vyikaw so AwiKAw jd my AwstRylIAw dy sb qon v`fy Sihr isfni qon, ies dys di rwjdwni kynbrw num jwx vwli b`s ivc bytw qw myry h`q

More information

Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-sqmbr, 2016

Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-sqmbr, 2016 Awqm mwrg swl-bweivw, mhinw-sqmbr, 2016 ivsv gurmiq ruhwni imsn cyritybl tr`st gurduawrw eisr prkws rqvwvw swihb bwni sckmf vwsi sri mwn smq bwbw virawm ismg ji mhwrwj smq mwqw (biji) rxjiq kor ji cyarmyn

More information

<> siqguru prswid srb`q Kwlsw 10 nvmbr mqw 1:

<> siqguru prswid srb`q Kwlsw 10 nvmbr mqw 1: siqguru prswid srb`q Kwlsw 10 nvmbr 2015 vwihguru ji kw Kwlsw] vwihguru ji ki Pqih] mqw 1: A`j dw srb`q Kwlsw mojudw qkqw dy j`qydwrw igawni gurbcn ismg, igawni m`l ismg, igawni iekbwl ismg Aqy igawni

More information

gurmiq Aqy ivigawn guurbcn ismg is`du AYm.ey.

gurmiq Aqy ivigawn guurbcn ismg is`du AYm.ey. gurmiq Aqy ivigawn guurbcn ismg is`du AYm.ey. prkwsk: guru nwnk cyritybl tr`st (rij.) mu`lwpur dwkw mmfi izlhw luidawxw, pmjwb, Bwrq tylipon : 0161-2881001 website : www.gurmatbhawan.org email : info@gurmatbhawan.org

More information

sri Akwl shwie prm siqkwrxog guru rup Kwlsw jie, vwihguru ji kw Kwlsw ] vwihguru ji ki Pqih ]

sri Akwl shwie prm siqkwrxog guru rup Kwlsw jie, vwihguru ji kw Kwlsw ] vwihguru ji ki Pqih ] sri Akwl shwie prm siqkwrxog guru rup Kwlsw jie, vwihguru ji kw Kwlsw ] vwihguru ji ki Pqih ] pmjvyn pwiqswh ShIdW dy isrqwj swihb sri guru Arjn dyv ji di Shwdq qon hi is`k pmq iv`c ShwdqW qon pryrxw lyx

More information

1. øí Á 2. SUBSCRIPTION - Á - (Á Ù) 3. BweI mnsuk ji qy rwjw isvnwb 4 Ò È ÚÈ Ò Î Í

1. øí Á 2. SUBSCRIPTION - Á - (Á Ù) 3. BweI mnsuk ji qy rwjw isvnwb 4 Ò È ÚÈ Ò Î Í 'Awqm mwrg' 1 AkqUbr, 2011 swl sqwrvw, mhinw AkqUbr 2011 PwauNfr cyarmyn qqkrw sri mwn smq bwbw virawm ismg ji mhwrwj cyarprsn 1. øí Á 2 (smq mwqw biji) rxjiq kor ji, rqvwvw swihb 2. bwrwmwhw 3 SUBSCRIPTION

More information

ircmmf ircmmf Sihr iv`c Awp dw suawgq hy nvyn AwieAW lei gweif iqawr krqw : isti AwP ircmmf

ircmmf ircmmf Sihr iv`c Awp dw suawgq hy nvyn AwieAW lei gweif iqawr krqw : isti AwP ircmmf ircmmf ircmmf Sihr iv`c Awp dw suawgq hy nvyn AwieAW lei gweif iqawr krqw : isti AwP ircmmf ifzwein, rup-rykw Aqy prkwsn isti AOP ircmmf dy prkwsq kyndr vlon iqawr kiqw igaw[ myar vlon Su`B kwmnwvw : Greetings

More information

guru n`nk dyv wunivristi, EµimRqsr ige`ni/budim`n priike` EpRYl/sqMbr 201 (priike`rqi ieh P`rm E`p E`pxy Bry)

guru n`nk dyv wunivristi, EµimRqsr ige`ni/budim`n priike` EpRYl/sqMbr 201 (priike`rqi ieh P`rm E`p E`pxy Bry) Ex-4/Ad. guru n`nk dyv wunivristi, EµimRqsr ige`ni/budim`n priike` EpRYl/sqMbr 201 (priike`rqi ieh P`rm E`p E`pxy h@qin Bry) rol nmbr (wunivristi dpqr ilkyg`) priike` kyndr aumidv`r d`kl` P`rm dy pµn`

More information

sri Akwl shwie prm siqkwrxog guru rup Kwlsw jie, vwihguru ji kw Kwlsw ] vwihguru ji ki Pqih ]

sri Akwl shwie prm siqkwrxog guru rup Kwlsw jie, vwihguru ji kw Kwlsw ] vwihguru ji ki Pqih ] sri Akwl shwie prm siqkwrxog guru rup Kwlsw jie, vwihguru ji kw Kwlsw ] vwihguru ji ki Pqih ] pmjvyn pwiqswh ShIdW dy isrqwj swihb sri guru Arjn dyv ji di Shwdq qon hi is`k pmq iv`c ShwdqW qon pryrxw lyx

More information

SECONDARY EXAMINATION, 2013 PUNJABI ( THIRD LANGUAGE ) 1 Hours. Time : 3 4. Maximum Marks : 80

SECONDARY EXAMINATION, 2013 PUNJABI ( THIRD LANGUAGE ) 1 Hours. Time : 3 4. Maximum Marks : 80 x ΔEÚ Roll No. No. of Questions 10 No. of Printed Pages 7 S 75 Punjabi (T.L.) SECONDARY EXAMINATION, 2013 PUNJABI ( THIRD LANGUAGE ) Time : 3 4 1 Hours Maximum Marks : 80 priikawrqiaw lei Awm hdwieqw :

More information

XUUnIvristI kwlj, munk (smgrur): jwx-pcwx

XUUnIvristI kwlj, munk (smgrur): jwx-pcwx XUUnIvristI kwlj, munk (smgrur): jwx-pcwx XUUnIvristI grwt kmisn, nvin id`li di 11vIN XojnNw rwhin pmjwbi XUUnIvristI, pitawlw ny ivid`ak p`kon ip`cvy ielwikaw iv~c inmn vyrvy Anuswr Awpxy 7 nvyn mwfl

More information

gurbwxi ivc AkQ kqw dw ivdwn

gurbwxi ivc AkQ kqw dw ivdwn 1 gurbwxi ivc AkQ kqw dw ivdwn iehu smswru ibkwru smsy mih qire brhm igawni ] ijsih jgwie piawvy iehu rsu AkQ kqw iqin jwni ] (Aid grmq, pmnw 13) gurbwxi diaw ieh pmgqiaw fumgy rh`s nwl BrIAW hoeiaw hn[

More information

swlwnw jivn kwl $ 60/- $ 600/-

swlwnw jivn kwl $ 60/- $ 600/- Awqm mwrg swl-qyeivw, mhinw-nvmbr, 2017 gurduawrw eisr prkws rqvwvw swihb smcwlk s`ckmf vwsi sri mwn smq bwbw virawm ismg ji mhwrwj smq mwqw (biji) rxjiq kor ji cyarmyn smq bwbw lkbir ismg ji mynyijmg

More information

guru nwnk dyv XUnIvristI, AMimRqsr

guru nwnk dyv XUnIvristI, AMimRqsr guru nwnk dyv XUnIvristI, AMimRqsr imqi 20 mwrc, 2017 (somvwr) num 11.30 vjy svyry, guru nwnk dyv XUnIvristI dy ismfikyt rum (synyt hwl iblifmg) ivky hoei ismfikyt di iek`qrqw di kwrvwei [ hwzr: 1. fw.

More information

<>vwihguru ji ki Pqih. iek Ardwis Bwt kiriq ki gur rwmdws rwkhu srnwei IK ARDAAS BHAT KIRAT KI GUR RASMDAS RAKHO SARNAHI

<>vwihguru ji ki Pqih. iek Ardwis Bwt kiriq ki gur rwmdws rwkhu srnwei IK ARDAAS BHAT KIRAT KI GUR RASMDAS RAKHO SARNAHI > vwihguru ji ki Pqih > iek Ardwis Bwt kiriq ki gur rwmdws rwkhu srnwei AMk 87 julwei Agsq 2015 IK ARDAAS BHAT KIRAT KI GUR RASMDAS RAKHO SARNAHI pujw Akwl ki prcw Sbd dw didwr Kwlsy dw Bwt smgq Issue

More information

guru nwnk dyv XUnIvristI, AMimRqsr

guru nwnk dyv XUnIvristI, AMimRqsr guru nwnk dyv XUnIvristI, AMimRqsr bu`dvwr, imqi 13 mwrc, 2013 num svyry 11.30 vjy, guru nwnk dyv XUnIvristI dy ismfikyt rum (synyt hwl iblifmg) ivky hoei ismfikyt di iek`qrqw di kwrvwei [ hwzr: 1. fw.

More information

An Introduction to Alberta s Provincial Parks Albrtw dy prwiqk pwrkw di BUimkw

An Introduction to Alberta s Provincial Parks Albrtw dy prwiqk pwrkw di BUimkw An Introduction to Alberta s Provincial Parks Albrtw dy prwiqk pwrkw di BUimkw (Punjabi) 2 3 5 22 23 33 35 44 45 ALBERTA PROVINCIAL PARKS Albrtw dy prwiqk pwrk PROTECTING NATURE kudrq di r~ikaw krni! THE

More information

fwieryktr jnrl skul is`ikaw Aqy styt porjykt fwieryktr d&qr srv is`ikaw AiBAwn AQwrtI (pmjwb)

fwieryktr jnrl skul is`ikaw Aqy styt porjykt fwieryktr d&qr srv is`ikaw AiBAwn AQwrtI (pmjwb) fwieryktr jnrl skul is`ikaw Aqy styt porjykt fwieryktr d&qr srv is`ikaw AiBAwn AQwrtI (pmjwb) AYs.SI.E. nm: 104-106, dusri Aqy qisri mmizl, syktr - 34-A, cmfigv v`l: tylipon PYks ei-myl 0172-2624687 egspunjab@gmail.com

More information

lei aus num Xog bxwvy[mojudw smyn iv`c hryk fgv AMdr mukwblw bhuq v`d igaw hy Aqy ies nwl b`icaw kolon mw-bwp diaw nk;k vi bhuq vd geiaw hn[ies

lei aus num Xog bxwvy[mojudw smyn iv`c hryk fgv AMdr mukwblw bhuq v`d igaw hy Aqy ies nwl b`icaw kolon mw-bwp diaw nk;k vi bhuq vd geiaw hn[ies lgwqwr Aqy smu`cw mulwkx-ie`k AiDAYn jykr QoVHy SbdW iv`c ikhw jwvy qw is`ikaw auh hy jo vrqmwn smwj iv`c rihmdy hoey mun`k diaw jrurqw puriaw krn Aqy sdivi jivn mu`lw di prwpqi lei aus num Xog bxwvy[mojudw

More information

pmjwbi nwvl ivc lokdwrwei rupwqrx

pmjwbi nwvl ivc lokdwrwei rupwqrx pmjwbi nwvl ivc lokdwrwei rupwqrx (coxvyn pmjwbi nwvlw dy prsmg ivc) fw. gurmuk ismg pmjwbi XUnIvristI, pitawlw[ lokdwrw dy smklp nmu iksy iek smgitq pirbwsw ivc pys krn diaw koissw dw ieiqhws Kwsw roick

More information