Pahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo. Sukton si Duterte

Transcription

1 ANG Pahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo Edisyong Hiligaynon Tuig XLVIII No sibilyan, pinatay sang mga ahente sang estado WALO KA SIBILYAN ang halos sunud-sunod nga ginpatay sang mga ahente sang estado sining nagligad nga duha ka semana. Apat sa mga biktima ang halin sa Southern Tagalog, duha halin sa Panay kag duha sa Compostela Valley. Dugang sila sa 14 na nga kaso sang pagpamatay sa idalum sang Oplan Kapayapaan sang rehimeng Duterte. Southern Tagalog. Duha ka tumandok ang ginpatay sang mga elemento sang 80th IB sa Sityo Dapis, Puray, Montalban, Rizal sang mga alas-10 sang aga, Marso 2. Ginluthang sang naga-operasyon nga mga suldado ang Dumagat nga si Edwin Agnote kag iya nga kaupod sa ila nga talamnan. Para taguon nga mga sibilyan ang ila nga ginpatay, gilayon nga nagpaggwa sang pahayag ang militar nga katapu sang Bag-ong Hangaway sang Banwa ang duha. Hugot ini nga ginpanginwala sang mga kapamilya sang mga biktima kag mga lokal nga opisyal. Kaangut sini, ginbalabagan sang tropa sang 8th IB ang 75-ka tawong tim nga maga-imbestiga sa hitabo sa Antipolo sadtong Marso 4. Ginapanguhan ang grupo sang Karapatan-Rizal kag Karapatan-ST. Antes sini, ginluthang sang duha ka nakamotorsiklo nga lalaki si Gilbert Bancat, 32, isa ka mangunguma sa niyugan kag lider mangunguma sang South QuezonBondoc Peninsula sa Sityo Long... sundan sa pahina 3 EDITORYAL Sukton si Duterte M asobra walo ka bulan na nga yara sa poder si President Rodrigo Duterte sang Gubyerno sang Republika sang Pilipinas (GRP). Sa pihak sang bastante na nga panahon, wala pa siya sang nahimo nga mga signipikante nga tikang agud tumanon ang iya mga promisa nga solusyon sa mga dalagku nga problema sang pungsod kag pamatud-an ang ginapabugal niya nga siya maki-wala. Wala pa siya sang kongkreto nga tikang agud lubaron ang mga matingkad nga problema sang manubo nga sweldo, lapnagon nga kawawad-on sang trabaho, kawawadon sang kaugalingon nga duta nga matalauma, kawawad-on sang disente nga pabalay, nagasinirit nga presyo sang mga balaklunon kag serbisyo kag iban pa. Ang mga promisa nga padayon nga ginapangbuy-an ni Duterte labi lamang nga nagadugang sa kaakig sang pumuluyo sa nagaharing sistema. Indi mapunggan ang padayon nga pagbaskog sang pangmasang paghimakas labi na sa atubang sang padayon nga paglala sang nagkalain-lain nga porma sang pagpaantus kag pagpanghimulos sa mga mamumugon kag iban pa nga ginapigos nga sahi. Nagalumapaw na ang kaakig sang mga mamumugon sa wala ma- tuman nga promisa ni Duterte nga ibasura ang ginatawag nga "endo" o kontraktwalisasyon. Sa baylo nga untaton, labi pa nga ginapalig-on sang rehimeng Duterte ang "endo" sa ginaduso nga "win-win solution" sang Department of Labor and Employment (DOLE) nga dugang nga nagapabaskog sang sistema nga kontraktwalisasyon sa pagtalana sini sang mga "talaksan" para sa mga "labor agency." Mabaskog na nga ginsikway sang mga mamumugon ang "solusyon" nga ini. Dismayado ang mga mamumugon nga wala sang pagsuporta si Duterte sa ila nga panawagan para sa dugang nga sweldo. Kabaliskaran sini, ang ginapaluntad nga mga polisiyang pang-ekonomiya sa idalum sang rehimeng Duterte wala sang kinatuhay sa nagligad nga mga polisiya sang pagpugong sa pagpataas sang sweldo sang mga mamumugon

2 agud ganyaton ang mga dumuluong nga dalagku nga kapitalista. Dismayado man ang mga mamumugon nga wala man lamang sang ginahimo nga tikang ang rehimeng Duterte agud tungkaron ang kamatuoran sa likod sang daku nga sunog sa pabrika sang HTI sa Cavite Export Proccessing Zone (CEPZ) sadtong Pebrero 1-2. Wala man siya sang anuman nga tikang para sabton ang mga demanda sang mga mamumugon nga nagabatas sang tuman nga kapigusan kag pagpanghimulos sa sulod sang mga engklabo sang pangbudlay pareho sa CEPZ. Wala ginahatagan-balor sang rehimeng Duterte ang tunay nga reporma sa duta. Nagapahayag siya sang suporta sa pagpanagtag sang mga pangpubliko nga duta, apang nagahipos sa monopolyo sang produktibo nga duta agrikultural sang mga agalon nga mayduta kag dalagku nga dumuluong nga kapitalistang plantasyon. Labi nga naglubha ang problema sang kawawad-on sang duta kag nagkalain-lain nga porma sang pagpang-agaw sang duta. Wala pa sang pagpatuman sa ginpromisa nga libre nga irigasyon o iban ANG Tuig XLVIII No. 5 Ang Ang Bayan ginabantala sa lenggwahe nga Pilipino, Bisaya, Iloko, Hiligaynon, Waray kag Ingles. Nagabaton ang Ang Bayan sang mga kontribusyon sa porma sang mga artikulo kag balita. Ginabuyok man ang mga bumalasa nga magpaabot sang mga saway kag rekomendasyon sa ikauswag sang aton pahayagan. pa nga suporta sang gubyerno sa agrikultura. Tuman ka hipos man si Duterte sa mga brutal nga armadong pagatake sa mga mangunguma nga nagaduso sang ila nga tawhanon nga kinamatarung sa duta. Humalin sang gindeklarar ang Oplan Kapayapaan, indi magnubo sa tatlo ka mangunguma kada semana ang ginpatay sang mga armadong pwersa sang estado. Naagyan man sang mga mangunguma ang armado nga pagpamigos sa Palawan, Compostela Valley, Capiz kag Negros. Mahipos man si Duterte sang naglupok ang usapin sang gatos-gatos nga sakada nga ginaulipon sa Hacienda Luisita. Wala pa sang nakita nga mga pagbag-o o mga tikang para bag-uhon ang kahimtangan sang masang anakbalhas, mga pamatan-on, kababainhan, estudyante, manunudlo, mga ordinaryo nga empleyado kag iban pa nga nahanunga nga saray. Singgit sang mga mamalakaya nga ibasura ang Fisheries Code. Singgit sang mga pamatan-on ang libre nga edukasyon kag pagbasura sa K-12. Singgit sang mga drayber Kaundan Editoryal: Sukton si Duterte 1 8 sibilyan, pinatay 1 Panawagan nga #PeacetalksItuloy 4 Welga sa transportasyon, ginlunsar 5 Bungkalan sa Batangas, madinalag-on 5 Mga opensiba, sa Luzon kag Mindanao 6 instagram.com/prwc.info fb.com/philippinerevolutionwebcentral cppinformationbureau@gmail.com Kontraktwalisasyon, padayon gihapon Ang Kababainhan sa Rebolusyong Oktubre 7 Ang Una nga Marso 8 Ang Ang Bayan ginabantala duha ka bes kada bulan sang Komite Sentral ng Partido Komunista ng Pilipinas kag opereytor sang dyip nga ibasura ang plano nga "jeepney phase-out." Singgit sang mga imol sa komunidad ang pag-untat sang pribatisasyon sang serbisyo nga pabalay. Singgit sang mga mamumugon kag mga regular nga empleyado nga ibalik ang pungsudnon nga minimum nga sweldo. Singgit sang pumuluyo nga untaton ang mga pagbuhin sa badyet kag himuon nga libre ang serbisyo sa ikaayong lawas, pang-edukasyon kag iban pa nga basehan nga kinahanglanon nga serbisyong pangpubliko. Ang tanan nga mga singgit nga ini ang ginalumos sang nagapangibabaw nga neoliberal nga tingog sang dumuluong nga dalagku nga kapitalista, dalagku nga burgesyang komprador kag sahing agalon nga mayduta nga tunay nga ginaalagaran sang reaksyunaryong rehimeng Duterte. Mangin ang nauna nga mga deklarasyong anti-us kag pagkundenar sa pagpanghilabot militar ang nagapabilin nga palupad-hangin. Wala lamang ginbawi ni Duterte ang hana nga pagbasura sang Enhanced Defense Cooperation Agreement (EDCA), gintugutan man niya nga padayunon sang militar sang US ang plano sini nga pagtukod sang mga pasilidad kag base sa sulod sang mga kampong militar sang AFP para istakan sang mga kagamitang militar kag lunsaran sang mga operasyon. Padayon nga hilway nga makasulod-gwa ang mga barko kag eroplano panggyera sang US kag ginagamit ang Pilipinas bilang isa ka daku nga base militar sang US. Napaslawan nga iduso ni Duterte ang demilitarisasyon sang South China Sea sa atubang sang nagadaku nga presensyang militar diri sang magkaribal nga mga pwersa sang US, China kag mangin sang Russia. Padayon man nga ginagamit sang imperyalismong US ang AFP agud iduso ang doktrina nga counterinsurgency kag piguson ang mga pwersang anti-imperyalista. Kabaliskaran sa iya nga deklarasyon nga maki-wala, wala'y patugsiling si Duterte sa pagtampalas ANG BAYAN

3 sa mga tawhanon nga kinamatarung, sa ginatawag nga gyera kontra-droga man o sa gindeklarar nga todo gyera sang AFP. Matapos sang pakitang-tawo nga pag-untat sang Oplan Tokhang sa atubang sang lapnagon nga pagkundenar sini, ginpadayon sang pulisya ang mga operasyon sini, bisan wala pa sang hustisya para sa masobra na 7,000 biktima sang pagpamatay sang mga pulis kag death squad nga kadam-an nagatiner sa mga imol nga komunidad sa kasyudaran. Sa kaumhan, walay-untat ang AFP sa paglunsar sang todo nga gyera para lupigon ang demokratikong mga paghimakas kag ang armado nga pagbato sang pumuluyo. Halin North Luzon hasta South Mindanao, wala-tuo ang mga pagpamomba kag pagpanganyon, pagpamatay, iligal nga pagpanghalughog, pagpang-aresto kag pagpanapote, pwersahan nga pagpabakwit sa bug-os nga baryo, okupasyon sang mga barangay hall kag mga istrukturang sibilyan. Sa atubang sang kawawad-on sang tunay nga pagbag-o sa idalum sang rehimeng Duterte, dapat pursigido nga maghulag ang pumuluyo agud sukton siya sa iya nga ginbuy-an nga mga promisa. Dapat iduso ang mga tikang, polisiya kag programa nga tuman nga kinahanglanon para sa interes sang pumuluyo. Dapat man nga iduso nga makignegosasyon pangkalinungan sa National Democratic Front of the Philippines (NDFP), makig-isa sa mga sandigan nga usaping sosyo-ekonomiko kag pangpulitika kag pirmahan ang mga kasugtanan kaangut sini sa pinakamadali nga panahon. Samtang wala ginatuman ni Duterte ang ginahambal niya nga siya maki-wala kag maki-imol, siya naman mismo ang nagaduso sa pumuluyo nga sikwayon ang iya nga gubyerno kapareho sang nagligad nga mga reaksyunaryong gubyerno nga nagatiglawas sa interes sang mga nagaharing sahi kag nagalapak sa interes kag kaayuhan sang pumuluyo. Dapat dugang nga pabaskugon ang mga paghulag sang sahing mamumugon, mangunguma kag masang anakbalhas, sang pamatan-on-estudyante, kababaihan kag iban pa nga demokratikong sektor, para isulong kag pabaskugon ang ila nga mga paghimakas nga demokratiko, anti-imperyalista, antipyudal kag anti-pasista, kag palanugon ang singgit para sa rebolusyonaryong pagbag-o sang katilingban nga Pilipino. ANG BAYAN "8 sibilyan..., " halin sa pahina 1 Beach, Brgy. San Lorenzo sa San Andres, Quezon sadtong Pebrero 25. Kadungan niya nga napatay si Angel Carabot, isa pa ka mangunguma, nga nagapungko malapit sa iya sang siya ginluthang sang malapitan. Gindala ang duha sa ospital pero gilayon nga napatay si Bancat. Napatay si Carabot pagkaaga. Kabahin si Carabot sa nagapamuno sa kampuhan sang mangunguma sa Brgy. Camflora sa San Andres sadtong Pebrero para ipanawagan ang pagpanubo sang arkila sa duta sa asyenda ni Vicente Uy. Katapu siya sang Pinag-isang Lakas ng mga Magsasaka kag Anakpawis Partylist. Compostela Valley. Pilit nga ginsulod ang balay kag ginluthang sang mga ahente sang militar ang mag-asawa nga Leonela Tapdasan Pesadilla, 55, kag Ramon Dagaas Pesadilla, 59, sadtong Marso 2 sa Barangay Osmena, Compostela Valley. Katapu ang mag-asawa sang Compostela Farmers Association nga madugay na nga nagapamatuk sa makahalalit nga pagmina sa probinsya. Aktibo sila nga nagaupod sa mga paghulag batok sa Agpet. Naghatag sila sang parsela sang duta para patindugan sang isa ka eskwelahan sang Lumad sang Salugpungan Ta Tanu Igkanugon Learning Center sa Sityo Spur Dos, Barangay Ngan, Compostela Valley. Panay. Ginpakurayan sang bala sang mga elemento sang 61st IB ang isa ka grupo sang mga mangunugma nga nagapahuway sa ila nga ulumhan sa Sityo Maknoy, Brgy. Jebaca sa Maayon, Capiz sadtong Pebrero 24. Gilayon nga napatay sa igo sang mga bala ang magpakaisahanay nga sanday Ian kag Lorendo Borres. Nakaluwas sa pagpangluthang sanday Andy Borres, Alimar Borres kag Perto Cargo. Tadtad sang 32 bala ang lawas ni Ian Borres. Hugot nga ginapanginwala sang kapamilya sang duha ang kabutigan sang kumander sang 61st IB nga mga myembro sang Bag-ong Hangaway sang Banwa ang magpakaisa. Suno sa ila indi matuod ang ginabalita nga napatay ang duha sa "engkwentro" sang militar sa grupo sang isa ka "Ka Regan." Solo nga mga armas nga de-holen nga kinaandan nga ginagamit sang mga mangunguma sa pagpangayam ang dala sang magpakaisa. Ginakabalak-an sang pamilya kag mga kasilingan sang mga Borres nga labi pa nga magalubha ang pagpang-ipit sa ila sang militar. Matapos ang pagpamatay, tatlo ka trak sang suldado ang nagsulod sa ila nga komunidad para maglunsar sang operasyon. Sa subong, masobra 45 baryo na sa Panay ang ginpaidalum sang militar sa ila nga mga operasyon. Dululungan nila nga ginalunsar ang mga operasyong kombat, paniniktik kag pagpakugmat sa mga residente. Antes ang pagpamatay, nagpakuray sang lupok ang mga elemento sang isa pa ka yunit sang 61st IB sa Brgy. Cabatangan, Lambunao. Bangud sini, nagbakwit ang mga residente pakadto sa sentro sang baryo. Ginpatindi nga militarisasyon. Sadtong Pebrero 18, naglunsar sang operasyon-paglagas ang 10 ka elemento sang 415th Provincial Police Mobile Group batok sa mga organisador sang Pamalakaya-TK sa Sityo Dalampasigan, Brgy. Guisguis Talon, Sariaya, Quezon. Ginpaidalum sa interogasyon sang mga pulis ang mga residente sa lugar kag ginpahog nga "indi magpalamita" sa Pamalakaya kag basi maumid sila. Nagpamalay-balay ang mga pulis para pahugon ang mga aktibista nga ginapasi- 3

4 bangdan nila nga mga katapu sang BHB. Nakatalana nga mapahalin ang mga mangingisda sa Guisguis Talon kag mga kalapit nga barangay (Guisguis San Roque, Castanas kag Talaan Aplaya) bangud sang nagahana nga pagkumbertir sang lugar para patindugan sang isa ka coal-fired-power plant. Ginatantya nga nagalab-ot sa 15,000 imol nga mangingisda ang mawad-an sang duta kag pangabuhian bangud sini. Yara sa putuk-putukan sang pagpakig-away subong ang mga mangingisda batok sa nasambit nga proyekto kag para sa ila nga kinamatarung nga mangisda. Panawagan nga #PeacetalksItuloy, naplapnag N aglunsar sang mga protesta ang nagkalain-lain nga sektor kag organisasyon sining nagligad nga semana para ipanawagan ang pagpadayon sang sugilanon pangkalinungan sa tunga sang NDFP kag GRP kag kundenahon ang todo-gyera nga ginlunsar sang AFP. Kadungan sini, ginkundenar nila imperyalismong US. ang wala-tuo nga pagpamatay sa Sa Camarines Sur, nagmartsa mga ordinaryo nga sibilyan kag maang pila ka gatos nga pumuluyo pangunguma, pagpang-aresto kag ra ipanawagan ang liwat nga pagpagpang-ipit sa mga aktibista kag pangabuhi sa diwa sang EDSA kag nagkalain-lain nga ligal nga manipagpatampok sang mga pungsudobra sang rehimeng Duterte para non-demokratiko nga paghimakas. ipiton ang ligal nga kahublagan masa Cebu, gatos-gatos ang nagsa, amo man ang mga konsultant padulong sa sentro sang syudad sang NDFP. para hatagan-igtalupangod ang Sadtong Pebrero 25, sa ika-31 nagkalain-lain nga isyu sang punganibersaryo sang pag-aalsa nga sod nga kinahanglan nga ma-istoredsa, naglunsar sang mga rali sa yahan sa negosasyong NDFP-GRP. nagkalain-lain nga bahin sang Sa Bacolod, naghulag man ang pungsod para sa gilayon nga pagpamga progresibong organisasyon padayon sang sugilanon. Libu-libo ang ra iduso ang kakinahanglanon sang nagpadulong sa mga dalanon bitbit sugilanon pangkalinungan sa pagang panawagan nga "Ipakigbato atubang sa mga isyu sang pumuluang tunay nga pagbag-o kag matayo. Kalakip diri ang panawagan nga rung nga kalinungan." pagbasura sa Fisheries Code of Sa Metro Manila, nagkadto sa 1998 nga naghatag sang daku nga People's Power Monument sa EDSA bentaha sa mga dumuluong kag daang mga myembro sang Bayan, lagku nga komersyal nga operasyon upod ang mga tawong-simbahan, sang pangisda kag sa RA nga mga estudyante kag iban pa. Halin labi pa nga nagapalubha sa kaayudiri, nagpadulong pakadto sa Camp san nga ini. May yara man sang paaguinaldo ang mga raliyista, bitbit reho nga paghulag ang mangingisda ang mga panawagan nga "AFP, sasa Capiz. lot sa pumuluyo" kag "Militar sa Sa Surigao City, ginlunsar ang kaumhan, palayason!" Lakbayan Caraga sang 5,000 pumukadungan sini, nagkadto ang luyo para iduso ang pagpadayon 5,000 imol upod ang mga pamatasang sugilanon pangkalinungan, non-estudyante sa embahada sang pagpauntat sa makahalalit nga mga US para ipanawagan ang pagpadaoperasyong mina kag mga operayon sang sugilanon pangkalinungan, syong militar. Kaupod ang Kapag-untat sang pagpamatay sa salo-caraga, ginpanawagan imol, kag iduso ang kinamatarung sang mga raliyista ang pagsa libre kag pangmasa nga pabalay. tahud sa kinamatarung sang Suno sa mga mamumugon kag mga Lumad para sa kaugalingon imol, wala sang pundamental nga nga pagdesisyon. Ginsuportahan pagbag-o sa kahimtangan sang puman sang Caraga Watch, isa ka damuluyo bangud sa padayon nga doku nga alyansang kontra-mina, ang minasyon kag pagpanghimulos sang tikang ni Sec. Gina Lopez sang De- 4 partment of Environment and Natural Resources nga ikanselar ang mga operasyon sang mga kumpanya sa pagmina nga yara sa mga watershed. Sadtong Pebrero 27 naman, ginlunsar ang mga hublag-protesta sa 16 syudad kag sentrong banwa sa Mindanao para ipakita sa rehimeng Duterte ang suporta sang pumuluyo sa isla para sa sugilanon pangkalinungan. Gin-anunsyo sang mga lider sang nagkalain-lain nga denominasyon sang simbahan ang plano nga pagpasakop sang 30,000 pumuluyo sa 16 syudad sa isla. Antes sini, naglunsar sang walkout ang mga estudyante sang University of the Philippines para sa libre nga edukasyon, pagpangapin sang tawhanon nga kinamatarung sadtong Pebrero 23. Sadto namang Pebrero 21, nagpiket sa atubang sang Ateneo de Manila ang mga pungsudnon-demokratiko nga organisasyon kadungan sang pagbisita ni Gen. Eduardo Año sa nasambit nga eskwelahan. Ginkundenar nila ang all-out war sang AFP kag ginpanawagan ang gilayon nga paghilway sa lider-aktibista nga si Ferdinand Castillo. Ginaresto si Castillo sang gintingob nga pwersa sang pulis kag militar sadtong Pebrero 12 kag ginpapanaugan sang himu-himo nga kaso. ANG BAYAN

5 Welga sa transportasyon, ginlunsar M sang pangpubliko nga transportaadinalag-on nga ginlunsar sang mga grupo sa transportasyon ang ila syon. Ang ginapamatukan nila amo plano nga pungsudnon nga welga sadtong Pebrero 27. Maluwas sa ang korporatisasyon sini, bangud Metro Manila, nag-upod sa paghulag ang libu-libo nga mga drayber kag opesolo nga mga dalagku nga kumpanya reytor sa mga probinsya sang Cagayan kag Isabela, sa Baguio; Laguna, Buna lamang ang mahimo nga mag-olacan, Cavite kag Rizal; Sorsogon, Albay kag Camarines Sur sa Luzon; Iloilo, pereyt sang mga dyip kon ipatuman Aklan, Capiz, Negros Occidental, Negros Oriental, Cebu kag Leyte sa Visayas; na ang Jeepney Modernization Act. Cagayan de Oro City, Bukidnon, General Santos City kag sa rehiyon sang Indi ini simple nga phase-out, Socksargen sa Mindanao. Sa Manila, nag-umpisa ang welpa bangud madamu pa sang lokal kundi pagtake-over sang mga korpoga humalin alas-6 sang aga sa mga nga usapin ang gintuga sang pang- rasyon sa sistema sang dyip," suno kay George San Mateo, presidente masunod nga sentro sang protesta: rehiyon nga opisina sang LTFRB. Monumento sa CaWala nagpaulihi ang Bukidnon, sang PISTON. Nagalab-ot sa loocan City; teminal Misamis Oriental kag Cagayan de 650,000 drayber kag 250,000 masang dyip sa Oro City sa mga nagbuylog sa wel- gagmay nga opereytor sang dyip ang Alabang, Munga. Sa General Santos natalana nga mawad-an sang patinlupa; Airport City, gindunganan sang ngabuhian bangud sang hagna. Bangud sa madamu nga drayber Road kag Quiriuntat-byahe ang Tuna no Avenue kag Festival, labi na ang lokal kag opereytor nga nag-upod, Roxas Bounga gobyerno mismo ang nagpromisa nga pagaatubangon ni levard sa magapanguna sa pag- Presidente Duterte ang mga lider Baclaran; Pedro phase-out sang mga tray- sang mga welgista. Kadungan sini, Gil kag Agoncillo sikel. Naghiwat naman ginpatawag naman sang LTFRB sa St sa Manila; sang rally ang mga dray- pagbista ang pila ka opereytor nga Aurora Boulevard sa ber, opereytor kag nagasimpa- ginpasibangdan nga nag-upod sa welga. Cubao, Quezon City; kag sa intertiya nga pumuluyo sa Davao City. Ginahandaan na subong sang seksyon sang Bonifacio kag Shoe Sa Metro Manila, naglab-ot sa Avenue sa Marikina; Philcoa; sa masobra 2,000 ang natipon nga mga mga drayber kag opereytor ang mga Novaliches kag Taytay, Rizal. drayber kag opereytor sa mga masunod nga ululupod nga paghusuno sa pahayag-koresponsal nga sentro sang protesta kag sa mga lag. Paagi sang sige-sige nga pagtuginpadala sa Ang Bayan, madamu nga terminal kag iban pa nga tilipunan on sa padihot nga phase-out kag mga dyip ang wala nagpasada sa amo sang mga welgista. Nag-upod man pag-ugat sini sa mga sandigan nga mismo nga adlaw indi lamang sa Metang mga mamumugon halin sa KMU, usapin sang imperyalismo, pyudalisro Manila. Sa Cagayan Valley, nagkagabriela, Migrante kag iban pa nga mo kag burukrata kapitalismo, pagsa ang mga drayber kag opereytor sa sektor sa mga sentro sang protesta. palapad pa sang alyansa sa iban pa Claveria, Aparri kag Sanchez Mira sa Umpisa alas-7-9 sang aga, madasig nga ruta kag probinsya, kag paglabcagayan, kag sa Cauayan kag Santianga nadula ang mga nagapasada ot pa sa mga drayber kag opereytor go, Isabela. Sa Baguio City, liwat nga nga dyip. May mga lugar pa nga na- sang iban pa nga tipo sang pampanasulit ang rali sang 550 katao. Sa kig-isa ang mga UV Express kag sada nga salakyan nga pat-ud nga pagaiguon sang phase-out, nahiballaguna, nakidungan ang mga drayber traysikel sa welga. kag opereytor sa una nga distrito. Sa Suno sa mga tsuper, wala sila an sang mga welgista nga pat-ud Bicol, naglab-ot ang partisipasyon sa nagapamatok sa modernisasyon ang kadalag-an. welga sa 100% sa dyip, 85% sa traybungkalan sa Batangas, madinalag-on sikel kag bus. Nag-arangkada man ang welga MADINALAG-ON NGA nabalikan sang mga mangunguma sa Hacienda sa Iloilo (75%), Capiz (98%) kag Roxas sa Nasugbu, Batangas ang duta nga gindingot sa ila sang agalon Aklan. Ang Bacolod kag mga kaiping nga mayduta nga si Don Pedro Roxas. Nakalunsar sila sang bungkalan nakalab-ot naman sang 99%, kag sa para magtanom sang tanom nga makaon. Madinalag-on ang ila nga Dumaguete naman nakuha ang 100% away matapos nila nga sikwayon ang nagpakuno-kuno nga mga lider nga nga paralisasyon sa South Terminal. madugay na nga nagpanunto sa ila kag naglihis sa ila nga away para sa Nagab-ot naman sang tubtub 80% sa tunay nga reporma sa duta. Cebu City kag Mandaue City ang kaantes sini, madinalag-on man nga nalunsar ang isa ka dayalogo sa damuon sang mga dyip nga wala tunga sang mga mangunguma halin sa nakatungdan nga Batangas kag nagpasada. Nag-upod man ang opisina sang Department of Agrarian Reform. Gintambungan ini sang Tacloban City kag mga kaiping nga masobra 200 mangunguma. banwa sa panawagan nga welga, labi ANG BAYAN 5

6 Mga opensiba, nagapadayon sa Luzon kag Mindanao M ay kabilugan nga 20 reaksyunaryong suldado sang Armed Forces of the Philippines (AFP) ang napatay sa mga engkwentro sa Bag-ong Hangaway sang Banwa (BHB) sa nagkalain-lain nga bahin sang Southern Mindanao sining nagligad nga Pebrero 25 kag 26. Naglunsar naman sang mga aksyon nga atritibo ang mga yunit sang BHB sa bilog nga Bicol kag mga bahin sang Southern Tagalog. pilasan. Sa pahayag ni Rigoberto F. Pagkaaga, siyam ka suldado Sanchez, tagpamaba sang BHBsang 60th IB ang napatay sang masouthern Mindanao, epektibo nga kig-engkwentro sa mga Pulang haginpaslaw sang BHB sa rehiyon ang ngaway sang Com-Val North dalagku nga mga operasyon sang Davao South Agusan Subregional AFP paagi sang paglunsar sang adoperations Command sa Sityo law-adlaw nga mga taktikal nga Madgao, Barangay Sagayen sa opensiba sa Davao Oriental, Davao Asuncion, Davao del Norte. del Norte, Davao City kag North CoDuha ka Pulang hatabato. ngaway ang namartir Sadtong Pebrero 25, alassa inaway. 10:30 sang aga, nakaengmatapos ang duha ka kwentro ang mga yunit adlaw nga engkwentro, sang Mt. Apo Sub-renaglunsar sang malaparan gional Operations nga pagpanganyon kag Command sa gintingob pagpangbomba ang AFP nga pwersa sang 39th nga nangin kabangdanan IB kag 73rd IB sang pagbakwit sang 500 CAFGU sa Sityo Bapamilya sa mga banwa sang lotakay, Barangay Bansalan kag Asuncion. Managa sa BanApat ka beses naman salan, North Conga naglunsar sang harastabato. Naglabment kag isnayping ang mga ot sa 11 ang yunit sang BHB-Far South patay sa kaaway Mindanao Region sa banwa kag may pila pa sang Alabel sa Saranggani baka suldado nga tok sa nagaoperasyon nga mga malubha nga na- Kontraktwalisasyon, padayon gihapon GIN-GUBAT SANG mga mamumugon, sa pagpanguna sang Kilusang Mayo Uno, ang Department of Labor and Employment (DOLE) sadtong Marso 7 para iprotesta ang ginabalay nga bag-o nga kasuguan nga pat-ud nga magapangapin sa nagkalain-lain nga iskema sang kontraktwalisasyon sa pagtrabaho. Ginpasanto nila ang protesta sa pulong sang Tripartite Industrial Peace Council, isa ka kapulungan nga instrumento sa madamu nga kontra-mamumugon nga padihot kag iskema. Dismayado ang mga mamumugon nga pagkatapos sang walo ka bulan, wala pa gihapon sang natabo sa promisa ni Duterte nga untaton ang kontraktwalisasyon. Wala siya sang mapresentar sa mga mamumugon bisan sa ginapabugal niya nga dayalogo sa Malacanang sadtong Pebrero 27. Sa baylo nga direkta ini nga atubangon, ginpasar ni Duterte ang responsibilidad sa DOLE, nga sadto pa man kontra sa demanda sang mga mamumugon nga untaton ang tanan nga klase sang kontraktwalisasyon. 6 tropa sang 73rd IB. Humalin Pebrero 6-11; pito ka kaaway ang napatay kag indi magnubo sa tatlo ang pilason. Sa sobra nga sala-sala, nagpangbomba kag nagpanganyon ang AFP sa Barangay Datal. Sa Bicol, humalin Pebrero 6 tubutub 11 nakalunsar sang isa ka ambus, 10 harasment, kag tatlo ka isnayping nga nagresulta sa lima ka kaaway nga patay kag apat nga pilason. Ginlunsar ini sang mga yunit sang Celso Minguez Command sa Casiguran, Barcelona, Gubat, kag Magallanes sa Sorsogon; Jose Rapsing Command sa Aroroy, San Jacinto, Cataingan, kag Claveria, sa Masbate; Edmundo Jacob Command sa Baao kag Bato, Camarines Sur; kag Santos Benamera Command sa Ligao kag Daraga, Albay. Gintarget ang 93rd DRC, 507 PPSC, 2nd IB, kag 22nd IB. Tatlo naman ang patay sa serye sang mga isnayping sang Apolonio Mendoza Command sa mga Barangay Dau kag San Francisco sa Lopez, Quezon batok sa 85th IB sadtong Pebrero 19 kag 21. Samtang, ginpahayag ni Ka Joaquin Jacinto, tagpamaba sang National Democratic Front-Mindanao, nga handa ang BHB nga hilwayon ang anum nga POW (prisoner of war) nga subong yara sa kustodiya sini bilang pagtanyag sang maayo nga kabubut-on para sa pagpadayon sang sugilanon pangkalinungan sang NDFP-GRP. Sanday PFC Edwin Salan, Sgt. Solaiman Calucop, Pfc Samuel Garay, PO2 Jerome Natividad, Paramilitary Rene Doller kag Paramilitary Carl Mark Nucos, ang nadakop sang BHB sa mga tsekpoynt sa nagkalain-lain nga bahin sang Mindanao umpisa Enero 29 tubtub Pebrero 14. Suno kay Jacinto, "ang aktwal nga matawhay nga paghilway sang nasambit nga mga POW matuman lamang kon ihatag sang AFP, PNP kag Local Government Units ang ila nga lubos kag bug-os nga kooperasyon. Kon wala ini, ang kabuhi sang mga POW kag yadtong magabaton sa ila ang mabutang sa katalagman." ANG BAYAN

7 Ang Kababainhan sa Rebolusyong Oktubre A ng pagsaulog sang Pangkalibutanon nga Adlaw sang Kababainhan nga Anakbalhas nagamarka pareho sa mga kadalag-an nga naagum sang kababainhan nga anakbalhas kag sa mga kinamatarung nga dapat pa nga ipakigbato. Ginpamatud-an sang kasaysayan nga anuman nga pag-uswag sa kahimtangan sang kababainhan ang maagum lamang sa paghimakas, kag permi nga yara sa peligro nga mabawi tubtub nagaluntad ang kapitalismo kag ang salin sang pyudalismo nga amo ang pangunahon nga nagalupig sa ila. Pagsulong sang kinamatarung Ang kadalag-an sang Rebolusyong Oktubre sang 1917 ang nagtuga sang makasaysayan nga igpaw sa pagsulong sang paghimakas sang kababainhan. Sa una nga kahigayunan sa katilingban nga makasahi, ang pagkaalalangay sang mga kasarian indi lamang sa pormal nga layi. Sa pagpukan sa sistemang kapitalista sa ila nga pungsod natuga ang kongkreto nga kundisyon agud malab-ot sa praktika ang pagkaalalangay sang babaye kag lalaki. Ginpakita sini sa bilog nga kalibutan ang ikasarang sang sahing mamumugon nga isulong ang paghilway sang kababainhan paagi sa isa ka sosyalista nga rebolusyon. Nagpaggwa ang bag-o nga sosyalistang gubyerno sang Deklarasyon sang mga Kinamatarung sang mga Pumuluyo sang Russia nga nagtalana sang pagtapos sang gatos ka tuig nga patriyarkal kag relihiyoso nga gahum sang pyudalismo kag sang indi pagkaalalangay sa tanan nga patag sang kabuhi pangkatilingban. Ginpangkakas ang mga restriksyon base sa nasyunalidad o relihiyon, kag gintukod ang lubos nga pagkaalalangay sang mga kasarian kag sang mga nasyunalidad sang Russia. Ini ang una nga estado nga nagdumili sa diskriminasyon sa mga tawo nga may pinili nga kasarian, bisan pa sadto wala pa nalab-ot ang ANG BAYAN lebel sang pagkilala sa kasal sa tunga sang mga homosekswal. Isa ka bulan matapos ang kadalag-an, ginpaggwa ang mga dikreto sang pagkilala sa kasal nga sibil kag sang pagpahanugot sa diborsyo kon ginapangayo sang sin-o man sa mag-asawa. Lubos pa nga ginpaligon ang mga ini sadtong Oktubre 1918 sa Kodigo sa Pag-asawa, Pamilya kag Pagsagod. Kalakip sa mga kaundan sini ang mga kinamatarung sang mga bata nga masuportahan sang ginikanan tubtub 18 tuig kag ang kinamatarung sang kada isa sa mag-asawa sa kaugalingon nila nga mga propyedad. Gintukod sang gubyerno ang mga pangkatilingban kag kultural nga pasilidad kag komunal nga serbisyo para sa mga mamumugon nga kababainhan agud maganyat sila sa mga programa nga pang-edukasyon kag paghanas. Ginsiguro sang bagong tukod nga gubyerno nga makabaton ang kababainhan sang sweldo nga kapareho sang kalalakihan. Gintib-ong ang ila nga kinamatarung sa alalangay nga edukasyon kag empleyo. Gintalana naman sang Kodigo sang Pagtrabaho sang 1918 ang 30minuto nga may bayad nga breyk kada tatlo ka oras para magpasuso sang lapsag ang mga nagatrabaho nga iloy, ang walo ka semana nga may sweldo nga maternity leave, mga palahuwayan sa sulod sang pabrika, libre nga pag-atipan nga prenatal kag pagkatapos magbata, kag mga bulig pinansyal. Ginadumalahan ini sang Commission for the Protection of Mothers and Infants nga ginapamunuan ni Dr. Vera Lebedeva. May yara ini sang mga klinika nga pang-iloy, upisina pangkonsultasyon, lugar para sa pagpasuso, narseri, kag mga balay pang-iloy kag lapsag. Gindumilian man ang panggab-i nga trabaho kag obertaym sa mga mamdos kag nagapasuso nga iloy. Sadtong mga dekada 1920 kag 1930, kinaandan ang paghatag sa kababainhan nga mamumugon sang pila ka adlaw nga pahuway sa panahon sang pagregla, isa ka benepisyo nga wala nahatag sang anuman nga estado. Para mabuhinan ang palas-anon sang mga nagatrabaho nga iloy sa hilikuton-panimalay, nagtukod sang mga komunal nga kalan-an sa diin libre ang pagkaon para sa tanan nga bata nga indi maglapaw sa 16-tuig. Pag-abot sang 1920, isa ka milyon nga residente sang Petrograd, ang pinakadaku nga sentro sang industriya, ang nagatibong sang amo sini nga kalan-an, kag 93% sang populasyon sang Moscow, ang kapitolyo sang Soviet Union. Ginsiguro nga may yara sang balay ang mga bata nga yara sa dalanon kag ginpasulod sa produktibo nga mga hilikuton pangkatilingban ang mga puta. Papel sang kababaihan Indi simple nga naghulat ang kababainhan nga mamumugon nga "maghatag" sang mga layi kag makinarya para sa ila ang gubyerno. Antes, samtang, kag pagkatapos sang rebolusyon nagpangapital sang kusog kag pagpaninguha ang kababainhan para sa kaugalingon nga sahi, banwa kag kasarian. Antes sang rebolusyon, sangkatlo sang kusog-pangabudlay sa industriya sang Russia mga kababainhan. Ginbandera nila ang mga demanda sa alalangay nga sweldo para sa alalangay nga pagtrabaho, may bayad nga maternity leave, kag pasilidad sa pag-atipan sang bata sa mga pabrika. Gatos-gatos ka kababainhan ang nagpatapu sa Partido Komunista, kag upod sila sa tanan nga aspeto sang trabaho, hayag kag likom, bilang pinuno sang mga lokal nga komite, kuryer, propagandista kag manunulat. Mapagsik ang mga pangmasa nga paghulag sang kababainhan sa 7

8 Petrograd batok sa pagtaas sang presyo sang balaklunon kag sa inaway, kag ginapaggwa ang mga isyu nga ini sa pahayagan nga Rabotnitsa (Ang Babaye nga Mamumugon). Ang Una nga All-City Conference of Petrograd Working Women, sadtong Oktubre 1917, temprano nga nagtapos agud maka-upod ang mga delegado sini sa insureksyon. Sadtong 1919, gintukod ang Zhenotdel, ang seksyon sang kababainhan sa idalum sang Komite Sentral sang Partido Komunista. Sa pagpamuno nanday Alexandra Kollontai kag Inessa Armand, ginkumpas sini ang nagkalain-lain nga komisyon sang kababainhan, ginanyat ang mga babaye nga mag-entra sa paghimakas para sa sosyalismo, ginbatuan ang pagkaignorante sang kababainhan kag naglunsar sang mga pagtuon sa mga bago nga layi, nag-organisa sang mga agraryong kooperatiba sang kababainhan nga mangunguma, kag nagpauswag sa kahimtangan sang kababainhan nga Muslim sa Soviet Central Asia. Gin-eleher sang mga kababainhan nga mamumugon sa kada pabrika ang tiglawas nila sa Zhenotdel nga nagpungko sa sulod sang tatlo tubtub anum ka bulan. Nagserbe sila nga mga obserber-aprentis sa nagkalainlain nga sanga sang pangpubliko nga aktibidad sa mga pabrika, sobyet, unyon, eskwelahan, ospital, kag komunal nga kusina, agud siguruhon nga nagaandar ang mga layi kag serbisyo nga para sa kababainhan. Ginbantala sadtong 1920 ang Kommunistka (Babaye nga Komunista), isa ka magasin para sa kababainhan nga anakbalhas nga nagatalakay sang mga pamaagi para sa paghilway sang kababainhan indi lamang sa layi kag teorya kundi sa praktikal nga pang-adlaw-adlaw nga kabuhi sa pamilya kag katilingban. Wala man ginpalampas ang mga usapin sa sekswalidad, pag-asawa, diborsyo, paghigugma, moralidad, kag kahilwayan sang kababainhan halin sa pagpamigos sang kalalakihan. Ang kababainhan nga mamumugon ang nangin mga koresponsal para diri. Lapnagon nga nagboluntaryo ang 8 kababainhan sa pagpangapin sang sosyalista nga gubyerno sa panahon sang Ikaduha nga Inaway Pangkalibutanon. Tubtub 800,000 kababainhan ang nag-entra sa Red Army nga nagbug-os sang 3% sang bilog nga hukbo. Kadam-an sa ila ang mga medik kag nars, kag may yara man sang mga piloto, isnayper, machine gunner, crew sang tangke kag partisano. Halos 200,000 sa ila ang nagbaton sang pagkilala o pagpasidungog. Sadtong 1935, naglab-ot na sa 42% sang kusog-pangabudlay sa industriya ang kababainhan. Apang sa lubos nga pagpanumbalik sang kapitalismo kag pagkabungkag sang Soviet Union sadtong Agosto 1991, namusdok ang sahing mamumugon sa malubha nga pagpamigos kag pagpanghimulos, kag nabawi ang mga benepisyo nga ginpakigbato sang kababainhan. Malapad ang kaimulon kag permi ang kawawad-on sang empleyo. Nawasak ang sistema sang pag-atipan sang bata kag pagbulig sa mga iloy, liwat nga nagtuhaw ang mga bata sa kalsada kag naglapnagon ang prostitusyon. Ang artikulo nga ini ang ikaapat sa serye kaangut sa pagsaulog sang ika-100 tuig nga anibersaryo sang Rebolusyong Oktubre. Ang Una nga Marso 8 SA PAGDUMDUM SA Marso 8, ginausoy sang pungsudnon-demokratiko nga kahublagan ang militante nga tradisyon sang paghimakas sang una nga Pangkalibutanon nga Adlaw sang Mamumugon nga Kababaihan umpisa Antes sini, lapta-lapta ang selebrasyon sang mga kahublagan kababainhan sa nagkalain-lain nga bahin sang kalibutan. Sadtong Agosto 1910, isa ka gatos ka sosyalista nga kababainhan halin sa 17 banwa nga delegado sa Internasyunal nga Kumperensya sang Kababainhan sa Copenhagen, Denmark, ang nagtalana sang isa ka pangkalibutanon nga adlaw sang kababainhan agud hatagan-tum-ok ang paghimakas para sa alalangay nga kinamatarung, kalakip ang kinamatarung sa pagboto. Ginproponer kag ginpangunahan ini sang duha ka sosyalistang German nga sanday Luise Zietz kag Clara Zetkin. Marso 19 sang masunod nga tuig, masobra isa ka milyon nga kababainhan ang naglunsar sang mga hublag-protesta sa Austria, Denmark, Germany kag Switzerland. Masobra 300 demonstrasyon ang ginlunsar sa Austro-Hungarian Empire lamang. Ginsaulog naman ini sa Russia kag London sadtong Marso 8, Sadtong Pebrero 23, 1917 (Marso 8 sa kalendaryong Julian), sa Petrograd sa Russia, libu-libo ka mga kababainhan ang naghagunos sa dalanon sa panawagan nga "Bread and Peace" batok sa gutom, gyera kag pagpamigos sang tsar. Ginsuportahan ini sang mga syudad kalapad nga welga sang mga mamumugon kag nagtipon sang kusog tubtub mangin pangkabilugan nga pangpulitikang kahublagan nga naglab-ot sa pagpukan sa Tsar sang Russia sa Rebolusyong Pebrero sang Sang magdaog ang Rebolusyong Oktubre sadtong 1917, gindeklarar sang gubyerno nga isa ka pista upisyal ang Marso 8 sa Soviet Union. Nangin signal ini agud iselebrar man sang iban pa nga sosyalistang pungsod ang nasambit nga adlaw. Ginsaulog ini sang kababainhan nga komunista sa China umpisa 1922 kag sa Spain humalin Sang magdaog ang Partido Komunista sang China sadtong 1949, gindeklarar dayon nga pista opisyal ang Marso 8 kag may katunga sa adlaw nga may bayad nga bakasyon ang kababainhan nga mamumugon. Ginpalus-aw sang United Nations ang militante nga tradisyon sini sang gindeklarar ini nga International Women's Day sadtong 1977 kag nagdungan na ang mga indi sosyalista nga pungsod sa komersyalisado kag walay kabilinggan nga mga tema sang selebrasyon. ANG BAYAN